آیا روزی فرا خواهد رسید که دستگاه‌ها و ماشین‌ها در سطح هشیاری با انسان‌ها برابری کنند؟ تحقیقی جدید بیان می‌کند که هشیاری در سه سطح قرار دارد و تکنولوژی‌های یادگیری ماشینی فعلی تنها از یک سطح استفاده می‌کنند.
ماشین‌های هشیار
ربات‌های هشیاری که دارای صفت‌های انسانی هستند، داستان‌های علمی تخیلی قدیمی را تشکیل می‌دهند؛ ترکیبی تهدیدآمیز از انسان و ماشین که می‌تواند در عرض یک لحظه از دوست به دشمن تبدیل شود. با دستاوردهای اخیر در سیستم‌های هوش مصنوعی، افراد زیادی هستند که پیشرفت این تکنولوژی در ساخت ماشین‌هایی با هشیاری آن‌ها را امیدوار و در عین حال نگران می‌کند؛ و تحقیقات عصب‌شناسی بر این باور راسخ‌اند که ممکن است واقعاً در مسیر دستیابی به چنین چیزی باشند.
در مقاله‌ای که روز جمعه در مجله‌ی Science منتشر شد آقای استنیلس دوهین( Stanislas Dehaene)، از دانشگاه Collège de France در شهر پاریس، رهبری تیمی از عصب‌شناسان را برای دستیابی موفقیت‌آمیزتری در جنبه‌ی هشیاری محاسباتی و احتمال استفاده از نتیجه‌ی تحقیق در ماشین‌ها و دستگاه‌ها، به عهده گرفت.
این گروه هشیاری را به عنوان جزئی منحصر تعریف نمی‌کند بلکه برای آن سه سطح مجزا قائل می‌شود؛ با توجه به پتانسیل آمیخته شدن قدرت محاسباتی انسان با ربات‌ها، آن‌ها به این نتیجه رسیدند که تنها یکی از این سه سطح در کامپیوترها استفاده می‌شود و بنابراین حتی اگر چنین فرضیه‌ای ممکن باشد، هنوز مقیاس وسیعی از کار برای انجام دادن وجود دارد.
ذهنی مجزا
سه شکل از هشیاری که در این مقاله بیان شد به ترتیب زیر است:
نیمه‌هشیاری: محدوده‌ی فیزیکی از پردازش در مغز که موضوع تحقیقات دقیقی است. دانشمندان فکر می‌کنند که عمده‌ی هوش انسان‌ها در این بخش قرار دارد. این باور وجود دارد که پردازش‌های تصمیم‌گیری در این ناحیه از هشیاری وجود دارد که سیستم‌های نوین هوش مصنوعی آن را شبیه‌سازی می‌کنند.
هشیاری سطح ۱: این ناحیه نحوه‌ی نگه‌داری ما از مجموعه افکار در یک لحظه را ارائه می‌کند. این سطح از هشیاری توسط تمام نقاط دیگر در مغز قابل دسترسی است و برنامه‌ریزی مقداری طولانی مدت را تسهیل می‌کند.
هشیاری سطح ۲: این قسمت به ما اجازه‌ی جمع‌آوری و پردازش اطلاعات درباره‌ی خودمان در برابر دنیای بیرونی می‌دهد، و باعث می‌شود تا نگاهی بیرونی داشته باشیم و حرکت‌های گزاره‌ای خود را در دنیای واقعی منعکس کنیم؛ برای نمونه، گربه را روی حصیر گذاشتم، یاد رفت به گربه غذا دهم، ناراحتم و … .
در حال حاضر، تکنولوژی‌های یادگیری ماشینی تنها قادر به شبیه‌سازی بخش نیمه‌هشیار بوده‌اند؛ دو بخش باقی مانده هنوز شبیه‌سازی نشده‌اند. اما این تحقیق قسمتی مهم در پتانسیل چنین فناوری‌هایی است. اگر سیستم‌های هوش مصنوعی قرار است روزی قدرتی محاسباتی در سطح انسان‌ها داشته باشند، امری حیاتی است که ما بتوانیم جنبه‌هایی از هشیاری که از قلم انداخته‌ایم را درک کنیم و این مقاله قدمی به سمت درک وجودی این نقطه‌های کور است.
بنابراین، اگر روزی با یک دستگاه کاملاً هوشمند مواجه شدیم، چطور باید برخورد کنیم؟ محققانی که این مقاله را منشتر کرده‌اند اظهار دارند که دستگاهی با سطح هوشمندی همانند انسان می‌تواند نحوه‌ی برخورد هوشمندی هم داشته باشد؛ دیدن چیزی را متوجه شود، آن را شناسایی کند و درباره‌ی آن به بقیه بگوید. و حتی ممکن است توهماتی دریافتی همانند انسان‌ها داشته باشند. با این حال، اگر ادراک (یا قوه‌ی ادراک) حد و مز هشیاری نباشد، پس عاملی وجود ندارد که ضرورتاً انسان‌ها را به عنوان تنها گونه‌ی هوشمند جهان متمایز کند.
منبع: futurism
نظرات