دانشمندان موفق به کشف میکروفسیل‌هایی شده‌اند که اطلاعاتی ارزشمندی از منشا فتوسنتز ارائه می‌دهند. گفته می‌شود این فسیل‌های ریز که بیش از دو میلیارد سال در صخره‌های باستانی بودند، قدیمی‌ترین شواهد ثبت شده از فتوسنتز روی زمین تا به امروز هستند.
تیمی تحقیقاتی در دانشگاه لیژ بلژیک ساختارهای میکروسکوپی تیلاکوئید را از سازند مک درموت در مناطق خشک شمال استرالیا بدست آوردند. بنا به اعلام این تیم تحقیقاتی این ساختارهای بیولوژیکی در واقع بقایای سیانوباکتری‌هایی هستند که به شکل فسیل درآمده‌اند و قدمت آنها به ۱.۷۵ میلیارد سال پیش بازمی‌گردد.
سیانوباکتری‌ها گروهی از باکتری‌های فتوسنتز هستند. فتوسنتز نیز یک فرآیند شیمیایی حیاتی برای تولید انرژی در گیاهان، جلبک‌ها و برخی باکتری‌ها است. تیلاکوئیدها ساختاری غشائی و کیسه مانند درون کلروپلاست هستند. نقش آنها در فرآیند فتوسنتز اکسیژنی در سیانوباکتری‌ها حیاتی است.
در مطالعه این تیم تحقیقاتی شواهد مستقیمی از وجود سیانوباکتری‌های فعال متابولیکی که عمل فتوسنتز اکسیژنی را انجام می‌دهد، یافت شد. مطابق این تحقیق، قدمت شروع فتوسنتز به حداقل ۱.۷۵ میلیارد سال پیش برمی‌گردد.
محققان میکروفسیل‌هایی از نوع سیانوباکتری به نام Navifusa majensis را بررسی کردند. این فسیل‌ها از مکان‌های مختلفی از جمله حوضه مک آرتور استرالیا به دست آمدند. ساختارهای تیلاکوئید نیز در سازندهای سنگی یک میلیارد ساله در کانادا یافت شدند. از بین همه اینها، این ساختارهای بیولوژیکی مهم در شرایط بسیار خوب در فسیل‌های سازند مک درموت استرالیا کشف شدند.
این یافته‌ها می‌تواند به حل معمای رویداد بزرگ اکسیداسیون کمک کند. رویداد بزرگ اکسیداسیون دوره‌ای حساس در تاریخ زمین محسوب می‌شود که در آن سطح اکسیژن جو زمین به میزان قابل توجهی افزایش یافت. این رویداد ۲.۴ میلیارد سال پیش رخ داده است.
بر اساس این مطالعه سیانوباکتری‌های حاوی تیلاکوئید ممکن است نقش مهمی در رویداد اکسیداسیون بزرگ داشته باشند. علاوه بر این، درک تکامل سیانوباکتری‌ها، به ویژه پیدایش غشاهای تیلاکوئید، در حل معماهای پیرامون گذشته زمین و افزایش اکسیژن در جو از اهمیت بسزایی برخوردار است.
این تیم امیدوار است با بررسی بیشتر در سنگ‌های قدیمی‌تر، شواهد باستانی بیشتری از تیلاکوئیدها کشف کند. همچنین مطالعات بیشتر می‌تواند به تعیین رابطه بین میکروفسیل‌های کشف شده و سیانوباکتری‌های امروزی کمک کند.
نظرات