بررسی پردازنده اینتل Core i9–۱۲۹۰۰KS

پردازنده Core i9-12900KS اینتل، نسبتاً جدید است. ما پردازنده ۱۲۹۰۰K را شش ماه پیش و هنگام عرضه آن بررسی کردیم و به شدت تحت تاثیر عملکرد آن قرار گرفته بودیم.

آن پردازنده، نمایشی عالی از معماری آلدر لیک بود. هرچند مانند هیولایی تشنه نیرو و به شدت داغ بود. آن بررسی ما را به این نتیجه رساند که مدل‌های Core i7، انتخاب کاربردی‌تری برای اکثر گیمرها و سایر علاقه‌مندان می‌باشد. بررسی و مقایسه ۱۲۹۰۰K و ۱۲۷۰۰K را می‌توانید اینجا بخوانید.

پردازنده غیر ضروری دیگری از اینتل

اگر هم به دنبال بهترین بهترین‌ها بودید، دوباره Core i9-12900K خودنمایی کرده و Ryzen 9 5950X را در تعدادی از بنچمارک‌های تولید محتوا شکست داده و بنچمارک‌های گیمینگ را بهم به طور کامل قبضه کرده بود. AMD قرار است با Ryzen 5800X3D و با حافظه کش ۹۶ مگابایتی L3 آن، به عرصه رقابت بازگردد.

به گفته AMD، عملکرد این پردازنده در بازی‌ها ۱۰ تا ۱۵ برابر نسبت به قبل افزایش داشته است. اگر این ادعا درست باشد، پردازنده جدید AMD در بهترین حالت ۱۲۹۰۰K را سرنگون می‌کند و در بدترین حالت هم با یکدیگر رقابتی سنگین خواهند داشت.

• پردازنده‌های نسل ۱۳ رپتور لیک اینتل؛ تمام آنچه باید بدانید

از آنجایی که اینتل نمی‌خواهد سلطه خود در حوزه عملکرد را از دست بدهد، بهترین سیلیکون ۱۲۹۰۰Kای که می‌توانستند تولید کنند را ذخیره کرده و آن را با یک مدل KS که سرعت بیشتری دارد، باینینگ کرده است. آنها این کار را قبلاً هم با Core i9-9900KS در سال ۲۰۱۹ انجام داده بودند و ما خیلی با نتایج آن تحت تاثیر قرار نگرفتیم.

یکی از موارد عجیبی که در مورد این پردازنده وجود دارد این است که اینتل ۱۵ درصد پول بیشتری بابت ۹۹۰۰KSای می‌گیرد که نسبت به نسخه استاندارد آن، عملکردش کمتر از ۱۰ درصد بهتر است. اینتل همچنین پشتوانه نسخه استاندارد هم از سه سال به تنها ۱۲ ماه کاهش داد. خوشبختانه، این دفعه چنین کاری نکرده‌اند و ۱۲۹۰۰KS درست مانند ۱۲۹۰۰K پشتوانه‌ای سه ساله دارد.

همان پردازنده، با قیمت بیشتر

البته توجه داشته باشید که تفاوت مشخصات فنی اصلا چشمگیر نیست. ۱۲۹۰۰K فرکانس توربوی حداکثری ۵.۲ گیگاهرتزی با فرکانس توربوی پایه ۳.۲ گیگاهرتزی دارد و سرعت فرکانس توربو ۱۲۹۰۰Ks هم ۵.۵ گیگاهرتز و سرعت فرکانس پایه آن هم ۳.۴ گیگاهرتز است که TDP را از ۱۲۵ وات به ۱۵۰ وات افزایش می‌دهد (TDP یا وابسپارش گرمایی، اندازه گیری حداکثر مقدار گرما است که پردازنده و گرافیک تحت بار کاری شدید تولید می‌کند).

هرچند سرعت فرکانس توربو ۵.۵ هرتزی تحسین برانگیز به نظر می‌آید، ما تنها شاهد یک برتری ۶ درصدی کوچک در برابر پردازنده اصلی هستیم.

راجع به قیمت گذاری هم اگر بخواهیم صحبت کنیم، فهرست‌های اولیه منتشر شده در ایالات متحده آمریکا، قیمت i9-12900KS را ۸۰۰ دلار فهرست کرده‌اند که قیمت آن نسبت به پرادزنده نسخه پایه، ۳۳ درصد بیشتر بوده است. در سایر بازاها مانند استرالیا، این تفاوت قیمی به ۵۰ درصد می‌رسد و البته قیمت نهایی تا زمان نگارش این مقاله هنوز هم نامشخص است.

از آنجایی که اورکلاک ۳۰۰ مگاهرتزی توربو خیلی هیجان‌انگیز نیست و نتایج بنچمارک خسته کننده‌ای را رقم می‌زند، ما دوباره سراغ ۱۲۹۰۰K برگشتیم و این پردازنده را به همراه ۱۲۹۰۰KS و با استفاده از کارت گرافیک GeForce RTX 3090 Ti و کارت حافظه DDR5-6400، در بخش‌ گیمینگ، آزمایش می‌کنیم.

ما همچنین جزئی دیگر را به پیکربندی سخت ‌افزارمان با ۱۲۹۰۰K افزوده‌ایم و کارت حافظه DDR4-3200 CL14 دوال رنک را برای مقایسه استفاده کرده‌ایم. هرچند این کار را با ۱۲۹۰۰KS انجام نداده‌ایم، چرا که با توجه به قیمت آن، شما تنها با کارت حافظه DDR5 می‌توانید از آن بخش استفاده کنید.

(رنک، بلوک یا ناحیه‌ای از داده‌ها است که با استفاده از برخی یا همه چیپ‌های حافظه در یک ماژول ایجاد می‌شود. Rank یک بلوک داده است که پهنای ۶۴ بیت دارد و در سیستم‌هایی که از کد تصحیح خطا (ECC) پشتیبانی می‌کنند، ۸ بیت دیگر اضافه شده و پهنای بیت به ۷۲ می‌رسد). اطلاعات Ryzen 9 5950X و ۵۹۰۰X به همراه Ryzen 7 5800X نیز همگی با استفاده از RTX 3090 Ti و کارت حافظه DDR4-3200 دوال رنک CL14 به روز رسانی شده‌اند.

تمامی بنچمارک‌ها با استفاده از ویندوز ۱۱ به همراه Resizable Bar فعال و با استفاده از آخرین نسخه درایورهای صفحه نمایش و آخرین نسخه‌های BIOS مادربرد اجرا شده‌اند. حالا برویم سراغ بنچمارک‌ها.

بنچمارک اپلیکیشن‌ها

بنچمارک اپلیکیشن‌ها را با Cinebench R23 شروع می‌کنیم و در این بنچمارک مشاهده می‌کنیم که ۱۲۹۰۰KS حدود ۶ درصد از ۱۲۹۰۰K سریع‌تر است. البته این حجم کاری‌ای که این بنچمارک بر پردزنده محول می‌کند، تمام هسته‌های آن را درگیر کرده و اینجا ۱۲۹۰۰KS به سرعت ۵ گیگاهرتز دست می‌یابد که برای فرکانس تمام‌ هسته‌ای بسیار تحسین برانگیزی است.

در بخش عملکرد تک هسته‌ای هم ما شاهد دوباره شاهد برتری ۶ درصدی عملکرد در ۱۲۹۰۰KS هستیم و این پردازنده سرعتی بالغ بر ۵.۵ گیگاهرتز را ارائه می‌دهد که حدود ۳۰۰ مگاهرتز از ۱۲۹۰۰K بیشتر می‌باشد.

بنچمارک نرم‌افزار مدیریت فایل ۷-Zip هم در باز کردن فایل‌های فشرده شده، دوباره به ما پرش ۶ درصدی عملکرد ۱۲۹۰۰KS نسبت به آلدر لیک Core i9 را نشان می‌داد.

شاید کمی عجیب برایتان به نظر برسد، اما در بنچمارک Corona 1.3 هم ما دوباره شاهد برتری دقیقاً درصدی ۱۲۹۰۰KS   نسبت به ۱۲۹۰۰Kبودیم.

در Adobe Photoshop 2022 هم در پردازنده مدل KS اور کلاک شده، تنها شاهد ۲ درصد بهبود عملکرد هستیم.

آخرین برنامه بنچمارکی که ما تست می‌کنیم هم Blender Open Data  است. ۱۲۹۰۰KS در این بنچمارک حدود ۵ درصد از ۱۲۹۰۰K سریع‌تر بود که تقریباً همان چیزی است که انتظارش را داشتیم.

خنک کنندگی

خنک نگه داشتن ۱۲۹۰۰KS کار دشواری است. ما از خنک کننده مایع MSI CoreLiquid S360 AIO استفاده کرده‌ایم که بسیار خوب است اما با این حال ۱۲۹۰۰KS دمای حداکثری ۱۰۲ درجه سلسیوسی خود را  در حالی که در یک Corsair Obsidian 500D در دمای محیط ۲۱ درجه سلسیوس نصب بود، ثبت کرد.

این پردازنده دمای حداکثری‌اش را ۵ دقیقه پس از آزمایش حلقه Cinebench R23 ثبت کرد. هرچند همان فرکانس هسته ۵ گیگاهرتزی را تا ۵۵ دقیقه بعد، حفظ کرد. البته با اینکه با دمای بالا فعالیت مورد نظر را اجرا می‌کرد، اما به گلوگاه حرارتی منجر نشد.

برای اورکلاک کردن هم ما سعی کردیم به ۱۲۹۰۰KS فشار بیشتری وارد نکنیم، چرا که واضح است این پردازنده با گستره دمایی خود ما را محدود می‌کند. از نظر ما عده خیلی کمی به طور جدی دست به اقدام در راستای اور کلاک کردن این پردازنده خواهند زد و چیزی به نظر می‌آید که از آن برای اورکلاک‌های فوق‌العاده شدید به همراه نیتروژن مایع استفاده خواهد شد.

بنچمارک‌های گیمینگ

بخش بنچمارک‌های گیمینگ را با بازی Far Cry 6 شروع می‌کنیم که به شدت بر رشته‌ اصلی پردازنده متکی است و به وضوح می‌بینیم که IPC افزایش یافته آلدر لیک در اینجا به شدت به نفعمان است.

با استفاده از همان کارت حافظه DDR4-3200، پردازنده ۱۲۹۰۰K حدود ۲۴ درصد سریع‌تر از ۵۹۵۰X است.سپس با استفاده از DDR5-6400، ۱۲۹۰۰K بهبود محسوس ۸ درصدی را تجربه کرد و ۱۲۹۰۰Ks هم تنها۱ درصد سریع‌تر بود.

سرعت فرکانس افزایش یافته ۱۲۹۰۰KS در اینجا خیلی زیاد نیست، اما اگر به دنبال عالی‌ترین تنظیمات برای بازی کردن Far Cry 6 در بالاترین فریم ریت ممکن می‌گردید، باید بگوییم که ۱۲۹۰۰K حدود ۳۵ درصد سریع‌تر از ۵۹۵۰X بود. هرچند می‌توان با کارت حافظه DDR4-3800 با تاخیر کم، کار بیشتری از ۵۹۵۰X کشید، اما در نهایت چندان از ماژول‌های Samsung B که برای آزمایش استفاده کرده‌ایم، بهتر نخواهد بود.

Horizon Zero Dawn بازی‌ای است که کمتر توسط پردازنده محدود می‌شود، با این حال ما از تنظیمات ضعیف‌تری استفاده کرده‌ایم. با ۱۲۹۰۰K و با استفاده از DDR4-3200 و سپس استفاده از DDR5-6400، شاهد بهبود عملکرد ۵ درصدی بودیم اما با ۱۲۹۰۰KS شاهد هیچ برتری‌ای در عملکرد فنی در این عنوان نیستیم.

نتایج Rainbow Six Extraction از سویی اما جالب هستند. به نظر می‌آید این عنوان بیشتر بر کارت گرافیک تکیه دارد، چرا که هر دو پردازنده ۱۲۹۰۰K و Zen 3 تقریباً عملکردی مشابه به جا می‌گذارند. هرچند ۱۲۹۰۰KS با برتری سرعت نسبی‌اش، قادر به فراتر رفتن و ارائه برتری ۹ درصدی بود که برای ما خیلی جالب بود، زیرا در عناوین دیگر با استفاده از مدل KS، شاهد هیچ نوع برتری عملکردی نبودیم.

در Watch Dogs: Legion، ۱۲۹۰۰K با استفاده از کارت حافظه DDR4-3200 نسبت به ۵۹۵۰X حدود ۱۴ درصد سریع‌تر است و این در حالی است که DDR5-6400 به همراه ۱۲۹۰۰K، نسبت به کارت حافظه قبلی، برتری ۱۸ درصدی ارائه می‌دهد که در نهایت این ترکیب حدود ۳۴ درصد از ۵۹۵۰X سریع‌تر می‌باشد. سرعت ۱۲۹۰۰KS هم در همه ترکیبات، سرعتی برابر با ۱۲۹۰۰K دارد.

نتایج The Riftbreaker برتری شگفت‌انگیز سرعت پردازنده‌های نسل ۱۲ Core i9 را نسبت به سری  3 Zen ای‌ام‌دی، آن هم با استفاده از کارت حافظه DDR5-6400 نشان‌ می‌دهند. ۱۲۹۰۰KS حدوداً ۴۷ درصد از ۵۹۵۰X سریع‌تر است که برتری عملکردی عظیمی است.

حتی با استفاده از کارت حافظه DDR4-3200 هم شاهد ۲۲ درصد سرعت بیشتر در ۱۲۹۰۰K نسبت به ۵۹۵۰X بودیم. این در حالی است که تعویض کارت حافظه از DDR4-3200 به DDR5-6400 فریم ریت را تنها ۳ درصد افزایش داد. در واقع شاهد هیچ تفاوت عملکردی بین ۱۲۹۰۰K و ۱۲۹۰۰KS نیستیم.

تفاوت عملکردی که در عنوان Shadow of the Tomb Raider  شاهد هستیم نسبت به The riftbreaker کمتراست و در این بازی و با استفاده از DDR4_3200 به همراه ۱۲۹۰۰K، نسبت به ۵۹۵۰X با همین کارت حافظه، تنها شاهد ۸ درصد سرعت بیشتر هستیم. پس از تعویض کارت حافظه به DDR5-6400 هم فریم ریت تنها ۳ درصد بهبود یافت. در نتیجه ما تقریباً هیچ تفاوتی در عملکرد ۱۲۹۰۰K و ۱۲۹۰۰KS نمی‌بینیم.

Hitman 3 بازی دیگری است که از پهنای باند اضافه‌تری که DDR5 در اختیارش می‌گذارد نهایت استفاده را می‌برد و ترکیب ۱۲۹۰۰K با DDR5-6400 نسبت به ترکیب همین پردازنده با کارت حافظه DDR4-3200، حدود ۲۲ درصد سریع‌تر است.

وقتی هم که از همان کارت حافظه DDR4 با پردازنده‌های Zen 3 ای‌ام‌دی استفاده می‌کنیم، ۱۲۹۰۰K حدود ۱۴ درصد از ۵۹۵۰X سریع‌تر است. هرچند باز هم شاهد این هستیم که ۱۲۹۰۰KS هیچ برتری‌ای نسبت به ۱۲۹۰۰K ارائه نمی‌دهد و عملکردش در این بازی تنها ۲ درصد بهتر از نسخه ارزان‌ترش است.

در Cyberpunk 2077 هم دوباره می‌بینیم که ۱۲۹۰۰Ks سرعتی برابر با ۱۲۹۰۰K دارد. در استفاده از پردازنده ۱۲۹۰۰K با تغییر کارت حافظه از DDR4-3200 به DDR5-6400، شاهد حدوداً ۷ درصد افزایش فریم ریت بودیم و ۱۵ درصد بهبود هم در ۱ درصد حداقلی تجربه کردیم. در مقایسه با ۵۹۵۰X هم ۱۲۹۰۰KS هنگامی که باکارت حافظه DDR5 (با کلاک بیشتر) استفاده شده بود، ۲۴ درصد سریع‌تر بود.

توان مصرفی کلی در بازی‌ها هم به این صورت بود که ۱۲۹۰۰KS حدود ۲۰ وات بیشتر از ۱۲۹۰۰K مصرف می‌کرد که در نتیجه می‌توان گفت مصرف برق آن ۴ درصد بیشتر بوده است. ۴ درصد عدد چندان بزرگی نیست اما با توجه به اینکه شاهد تقریباً هیچ بهبودی در عملکرد نبودیم، همان ۴ درصد هم به بهینگی ضربه می‌زند.