مقدار اطلاعاتی که از طریق اینترنت جریان پیدا می‌کند، فرصت‌های جدیدی را برای جهان ایجاد کرد، اما نگرانی‌های جدی درباره حریم خصوصی نیز به وجود آورد. اینترنت غیر متمرکز، که بر پایه شبکه با رمزنگاری امن ساخته شده است، می‌تواند این را تغییر دهد.
اینترنت دسترسی به اطلاعات را به طرز بی‌نظیری در تاریخ دموکراتیزه کرده است و با افزایش تعداد افرادی که به شبکه اینترنت وصل می‌شوند، ما می‌خواهیم دنیای دیجیتالی ایجاد کنیم که همه در آن آزاد باشند.
اما در طرف دیگر این دنیای ایده‌آل دیجیتال، اینترنت ممکن است در حال تبدیل شدن به نوعی زندان جدید باشد، جایی که راجع به زندگی ما جاسوسی می‌شود و انتخاب‌های شخصی ما به طریقی تحت تأثیر قرار می‌گیرند که از آن‌ها آگاه نیستیم. غول‌های فناوری مانند گوگل و آمازون و همچنین شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک یا توییتر، می‌دانند که وب جهان گستر اطلاعات شخصی را تبدیل به ارزشمندترین کالا کرد. حالا برخی به این فکر افتاده‌اند که این قدرت نباید تنها در دست عده‌ای معدود باشد و با استفاده از فناوری‌های جدید سعی در ارائه جایگزین دارند.
در حال حاضر، پلفترم‌های اینترنتی از مرورگر‌ها گرفته تا وب‌سایت‌ها به جمع‌آوری اطلاعات شخصی کاربران می‌پردازند. همه فعالیت‌های آنلاین شما ثبت می‌شوند و شرکت‌ها می‌توانند برای پول درآوردن از آن‌ها استفاده کنند. این درست است که جمع‌آوری و استفاده از داده‌ها لزوماً عمل بدی نیست. برای مثال، داده‌های رفتاری در اینترنت می‌تواند به شرکت‌ها برای توسعه محتوای شخصی‌سازی شده کمک کند.
اکثر سرویس‌های آنلاین حفاظت از داده‌ها را از طریق موافقت‌نامه‌های حفظ حریم خصوصی ارائه می‌کنند. اما زمانی که این ثروت اطلاعاتی که تحت عنوان «کلان داده‌ها» شناخته می‌شود، توسط عده معدودی کنترل می‌شود، همه چیز به هر حال مشکل‌ساز می‌شود، چون راه‌های زیادی برای نقض حریم خصوصی بدون قانون‌شکنی وجود دارد. شرکت‌ها می‌توانند تجربیات آنلاین افراد را با روش‌های نامحسوس کنترل کنند، برای مثال با ردیابی عادت‌های مرورگری شخص در فضای اینترنت. آیا تا به حال فکر کرده‌اید چرا در سایت‌هایی که از آن‌ها بازدید می‌کنید تبلیغات خاصی به نمایش درمی‌آیند؟ و هنگامی که از داده‌ها برای تحکیم یا تغییر عقاید سیاسی استفاده شود، نتایج می‌تواند واقعاً گمراه‌کننده باشد.
راه حل، با توجه به تعداد روزافزون استارتاپ‌هایی که از این نوع کنترل نرم بیزار هستند، غیر متمرکز سازی اینترنت است، که اصل موضوع وب جهان گستر در وهله اول بود.
اینترنت غیر متمرکز می‌تواند راهی برای آزاد شدن از قدرت بازیگران بزرگی باشد که داده‌های ما را کنترل می‌کنند. یک راه برای دستیابی به این مهم بلاک چین است، فناوری که ارزهای دیجیتالی چون بیت‌کوین برگرفته از آن هستند.
بلاک چین، که لزوماً یک کیف پول توزیع شده است، نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با حالتی از به اشتراک گذاری داده‌ها و اطلاعات که توسط یک یا چند نهاد قدرتمند کنترل نمی‌شود، کار کرد. در عوض، اطلاعات در شبکه‌ای از رایانه‌های متصل به یکدیگر در سرتاسر جهان نگه‌داری می‌شود. به طور خلاصه، این چهارچوب غیر متمرکز و توزیع شده از به اشتراک گذاری اطلاعات امنیت بالایی دارد و حفظ بهتر حریم خصوصی را امکان‌پذیر می‌سازد.
تا به حال، تمرکز بلاک چین در وهله اول بر روی ارزهای دیجیتال بوده است، اما به نظر می‌رسد در سال ۲۰۱۸ پلتفرم‌ها و برنامه‌های جانبی نقطه کانونی بلاک چین خواهند بود. هر دو این عناصر، به ویژه پلتفرم‌ها، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند، چون آن‌ها به تعریف نسل بعدی اینترنت کمک می‌کنند.
در حال حاضر برخی از سرویس‌های منبع باز وجود دارند که می‌خواهند این کار را انجام دهند. این‌ها برنامه‌های غیر متمرکز یا dapp نامیده می‌شوند، که سوابق این برنامه‌ها از طریق بلاک چین عمومی و غیر متمرکز نگه‌داری می‌شود. برای مثال می‌توان به مرورگر بلاک‌استک (Blockstack) اشاره کرد، که خود را «اینترنت جدید» برای برنامه‌های غیر متمرکز می‌نامد. بلاک‌استک به کاربران اجازه می‌دهد تا به برنامه‌های غیر متمرکز دسترسی داشته باشند که سرویس‌های مشابه با برنامه‌های ابری موجود در فضای اینترنت عادی ارائه می‌دهند.
تعدادی از این برنامه‌ها در و‌ب‌سایت بلاک‌استک موجود هستند. برای مثال می‌توان به واژه پرداز آنلاین گرافیت (Graphite) اشاره کرد. این برنامه‌ها مانند همتایان خود در فضای اینترنت مرسوم کار می‌کنند، به جزء اینکه آن‌ها غیر متمرکز و رمزگذاری شده هستند تا از حریم خصوصی کاربران خود حفاظت کنند.
پشتیبان‌های فناوری غیر متمرکز شامل شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر آندرسن هورویتز است، که در گذشته از غول‌های فناوری امروز پشتیبانی می‌کرد. کریس دیکسون (Chris Dixon)، شریک ارشد و سرمایه‌گذار آندرسن هورویتز در وبلاگ خود می‌نویسد، «بهترین کارآفرینان، توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران راجع به پلتفرم‌های متمرکز محتاط شده‌اند.» به علاوه، چون برنامه‌های غیر متمرکز منبع باز هستند، جلب مشارکت افراد بیشتر در توسعه آن‌ها راحت‌تر است.
سرویس‌های ابری مطمئناً باعث راحت‌تر شدن زندگی ما شده‌اند. اما این‌ها باعث وارد شدن بزرگ‌ترین نام‌های فناوری به زندگی ما نیز شده‌اند، چه ما بدانیم و چه ندانیم. تیم برنرز لی (Tim Berners-Lee) خالق دنیای وب نیز فکر می‌کند لازم است که اینترنت دوباره ابداع شود. در انتها، مسئله اصلی ایجاد اعتماد از طریق به اشتراک گذاری امن و داوطلبانه اطلاعات است. شاید غیر متمرکز سازی راهی برای حرکت رو به جلو باشد.
نظرات