صندوق سرمایه گذاری، گزینه مناسبی برای افرادیست که تمایل دارند در بورس سرمایهگذاری کنند اما دانش، تجربه و فرصت کافی را ندارند. صندوق‌های سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند و هر فردی می‌تواند متناسب با درجه ریسک پذیری و نیاز خود، در یک یا چند صندوق مختلف سرمایه گذاری کند.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوقها در واقع نهادی مالی هستند که وجوه جمع‌آوری شده را در انواع اوراق بهادار سرمایهگذاری میکنند. دارایی‌های هر صندوق به واحدهای کوچکی تقسیم شده و هر سرمایه‌گذار به نسبت مالکیت خود، در سود یا زیان صندوق شریک می‌شود.
انواع صندوق‌های سرمایهگذاری و ویژگی‌های آنان
امروزه انواع مختلفی از صندوقها در بازار سرمایه فعالیت میکنند. در حالت کلی سرمایه‌گذاران می‌توانند نوع صندوق مناسب خود را با در نظر گرفتن پارامترهایی شامل ریسک سرمایهگذاری، بازدهی مورد انتظار و مدت زمان سرمایهگذاری، انتخاب کنند. در حالت کلی و بر اساس ترکیب دارایی تحت مدیریت، صندوق‌های سرمایهگذاری را می‌توان به چند گروه صندوق تضمین اصل سرمایه، با درآمد ثابت، مختلط، سهامی، شاخصی، اهرمی و مبتنی بر طلا تقسیم کرد.
صندوق‌های درآمد ثابت
حداقل ۷۵ درصد از کل دارایی‌های صندوق‌های سرمایهگذاری با درآمد ثابت، در اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایهگذاری می‌شود. مابقی دارایی‌های این صندوقها، در سهام و حق تقدم سهام، قراردادهای اختیار معامله و گواهی سپرده کالایی سرمایهگذاری می‌شود. از همین رو، صندوق‌های با درآمد ثابت جزو کم‌ریسک‌ترین صندوق‌های بازار هستند. این صندوقها مناسب کسانی هستند که حفظ اصل سرمایه را اولویت اصلی سرمایهگذاری خود قرار می‌دهند. بازدهی صندوق‌های با درآمد ثابت معمولا نزدیک به بازدهی سپرده‌های بانکی یا اندکی بیشتر از آن‌ها است. مزیت دیگر سرمایهگذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت نسبت به سپرده‌های بانکی این است که بر خلاف سپرده‌های بانکی که سود آن‌ها به صورت ماه‌شمار محاسبه می‌شود، سود این صندوقها به صورت روز شمار محاسبه می‌شود.
صندوق اهرمی
صندوق اهرمی یک نوع صندوق سرمایهگذاری است که از تکنیک اهرم مالی برای به دست آوردن بازدهی مضاعف از یک سرمایهگذاری استفاده می‌کند. این صندوق همزمان از دو ساز و کار «صدور و ابطال» و «قابل معامله در بورس (ETF)» برای سرمایهگذاری و انتقال مالکیت واحد‌ها استفاده می‌کند. سازوکار نوع واحدهای این صندوق با سطح ریسک آن‌ها ارتباط دارد. به این صورت که واحدهای صدور و ابطالی را واحدهای بدون ریسک و واحدهای قابل معامله در بورس را واحدهای پرریسک در نظر می‌گیرند. پرتفوی این صندوقها را عمدتا سهام و حق تقدم سهام تشکیل می‌دهد.
صندوق مختلط
حداقل ۴۰ درصد و حداکثر ۶۰ درصد از کل دارایی‌های صندوق‌های سرمایهگذاری مختلط در اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایهگذاری می‌شود. مابقی دارایی‌های این صندوقها در سهام و حق تقدم سهام، قراردادهای اختیار معامله و گواهی سپرده کالایی سرمایهگذاری می‌شود. صندوق‌های مختلط جزو صندوق‌های با ریسک متوسط بازار هستند. این صندوقها مناسب کسانی هستند که ضمن پذیرش ریسکی نه چندان زیاد، به دنبال کسب بازدهی متناسب با آن ریسک هستند.
صندوق شاخصی
صندوق سرمایهگذاری شاخصی (Index fund) نوعی صندوق است که هدف آن انطباق بالای پرتفوی صندوق با یکی از شاخص‌های بازار سهام که می‌تواند شاخص کل، شاخص کل هم‌وزن یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد خواهد بود. در این صندوقها تنها زمانی خرید و فروش سهام ضرورت دارد که وجهی به واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. یک صندوق سرمایهگذاری شاخصی، الزاما منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار سرمایهگذاری می‌کند. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتا پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سهامی
حداقل ۷۰ درصد از کل دارایی‌های صندوق‌های سرمایهگذاری سهامی، در سهام، حق تقدم سهام و قراردادهای اختیار معامله سرمایهگذاری می‌شود. مابقی دارایی‌های این صندوقها، در سایر اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌شود. از آنجا که نوسان ذات بازار سرمایه است و قیمت سهام شرکت‌ها مدام در حال کم و زیاد شدن است، صندوق‌های سهامی صندوق‌هایی پرریسک محسوب شده و مناسب کسانی هستند که آستانه پذیرش ریسک بالایی دارند. بازدهی صندوق‌های سهامی، بیش از هرچیز دیگری، به شرایط بازار سرمایه و وضعیت کاهشی یا افزایشی قیمت سهام شرکت‌ها وابسته است.
صندوق‌های طلا
حداقل ۷۰ درصد از کل دارایی‌های صندوق‌های مبتنی بر طلا در گواهی سپرده کالایی سکه طلا و حداکثر ۲۰ درصد، در اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایهگذاری می‌شود. مابقی دارایی‌های این صندوقها در اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایهگذاری می‌شود. قیمت سکه طلا، بیشترین تاثیر را بر ارزش واحدهای صندوق‌های طلا دارد. بنابراین این صندوقها مناسب کسانی است که ضمن پذیرش ریسک ناشی از تغییرات قیمت ارز و قیمت جهانی طلا، تمایل دارند بخشی از دارایی‌های خود را در طلا سرمایهگذاری کنند. از جمله مزایای سرمایه گذاری در صندوق‌های طلا نسبت به خرید مستقیم سکه طلا می‌توان به عدم وجود ریسک‌های ناشی از نگهداری و خرید و فروش فیزیکی طلا شامل تقلبی بودن، کلاهبرداری و سرقت اشاره کرد.
انواع صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نحوه معامله
صندوقها را بر اساس نحوه معامله در ۲ دسته‌‌ی مبتنی بر صدور و ابطال و قابل معامله (ETF) قرار داد. سرمایهگذاری در هر یک از صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، از طریق مراجعه به شعب همان صندوق (یا درگاه اینترنتی همان صندوق) امکان‌پذیر است. در طرف مقابل، سرمایهگذاری در صندوق‌های قابل معامله (ETF) و خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری اینگونه صندوقها، از طریق سامانه‌های معاملاتی کلیه کارگزاری‌های بازار سرمایه انجام می‌شود؛ درست مانند خرید و فروش سهام شرکت‌های موجود در بازار سرمایه.
نظرات