وقتی یک شهاب‌سنگ در حدود ۶۶ میلیون سال پیش به سطح زمین برخورد کرد، زندگی روی سیاره روبه نابودی گذاشت. این اثر، آخرین رویداد انقراض توده‌ای را به همراه داشت، یعنی پایان حیات دایناسورها. دانشمندان مدت‌ها است که با توسل به تئوری‌های زیادی در رابطه با اختلال آب‌و‌هوای کره زمین، درباره چگونگی پایان یافتن حکم‌فرمایی این مارمولک‌های وحشتناک بحث و گفت‌و‌گو کرده‌اند. شواهد جدید حاکی از آن است که حداقل این دلیل تا حدودی درست است و این برخورد عظیم، باعث اسیدی شدن سریع اقیانوس‌ها و به طبع، نابودی اکولوژیکی زمین شده است.
این مطالعه در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences در روز دوشنبه منتشر شد. این پژوهش، غار Geulhemmerberg در هلند، رودخانه Brazos در تگزاس، هسته‌های فعالیت دریایی عمیق و نهر Owl Creek در می‌سی‌سی‌پی را برای ترسیم تصویری از پیامد آنی برخود شهاب‌سنگ Chicxulub بررسی کرده است. گروه تحقیق نشان می‌دهد که قبل برخورد این شهاب‌سنگ به زمین، اسید اقیانوس‌ها افزایش پیدا نکرده است.
اما بعدازآن، کاهش سریع در PH اقیانوس‌ها، باعث شد که آب آن‌ها به‌طور قابل‌توجهی اسیدی شود. در غار Geulhemmerberg، محققان بقایای فسیلی یک پلانکتون بسیار کوچک را یافته‌اند که جزء دسته روزن‌داران (foraminifera) شناخته‌شده است. مایکل هنهان (Michael Henehan)، زمین‌شناس و نخستین مؤلف این پژوهش در یک خبر رسمی اعلام کرد:
در این غار، یک لایه ضخیم از خاک رس ناشی از پیامد آنی این شهاب‌سنگ انباشته‌شده، که واقعاً بسیار نادر است، به این دلیل که مقدار زیادی رسوب یکجا جمع شده است، ما می‌توانیم فسیل کافی را برای تجزیه‌وتحلیل برداشته و درنتیجه، بتوانیم این گذار را ثبت کنیم. قدمت این فسیل‌ها به زمان برخورد شهاب‌سنگ Chicxulub برمی‌گردد. این تیم نشان داده است که این اتفاق به‌قدری قوی بوده که حتی پلانکتون‌ها را نیز از ساختن پوسته‌های کربنات کلسیم واداشته است.
به نظر این دانشمندان، به همین دلیل بوده که پلانکتون‌ها از بین رفته و چرخه حیات رو به وخامت گرویده است. قابل‌ذکر است که بگوییم، فقدان حیات در لایه‌های بالایی اقیانوس‌ها، چرخه کربن را مختل خواهد کرد. با توجه به داده‌ها، این عمل چندین میلیون سال قبل از بهبود این اوضاع انجام‌شده است.
در مقابل این مطالعه جدید، دانشمندان بر این باورند که فعالیت‌های آتش‌فشانی ممکن است که به انقراض مارمولک‌های بزرگ (دایناسورها) کمک کرده باشند. در اوایل سال جاری، دو پژوهش منتشرشده در نشریه Science نشان داده‌اند که شروع فعالیت‌های آتش‌فشانی که در حدود ۴۰۰ هزار سال قبل از اثر Chicxulub در منطقه Deccan Traps رخ‌داده، ممکن است به‌اندازه کافی گدازه به بیرون رانده باشد که بتوان تمام زمین را با آن پوشاند.
نظرات