تلسکوپ‌های رادیویی جهان را متحول کرده اند. سیگنال های انفجار رادیویی خارج از جو زمین نشان می دهند که آسمان شب به اندازه ی چیزی که به نظر می رسد، آرام نیست. این سیگنال ها برای اولین بار در سال ۱۳۹۲ توسط مهندس کارل جانسکی کشف شد. پونام چاندرا (ستاره شناس رصدخانه ملی نجوم در شارلوتسویل، ویرجینیا) به Mashable گفت: “آسمان صاف و آرام به نظر می رسد. اما اگر به لایه های رادیویی نگاه کنید، پدیده هایی با انرژی زیاد در حال وقوع است.”
سیاه چاله ها، ستاره های در حال انفجار و حتی ستاره های در حال تولد، انرژی را به شکل امواج رادیویی در جهان منتشر می کنند.
با این حال تشخیص نوعی از امواج رادیویی هنوز ممکن نشده و مرموز است. البته ستاره شناس ها در این زمینه نظریه های متفاوتی دارند. به این سیگنال‌ها «انفجارهای رادیویی سریع» یا FRB می‌گویند. این سیگنال ها پالس‌هایی عجیب از امواج رادیویی هستند که در عرض چند میلی‌ثانیه ناپدید می‌شوند. محققان اخیرا منبع دورترین انفجار رادیویی سریع را تعیین کرده اند. رسیدن این امواج به زمین ۸ میلیارد سال طول کشیده است.
رایان شانون (ستاره شناس دانشگاه صنعتی سوینبرن در استرالیا و نویسنده این تحقیق) به صورت آنلاین نوشت: «در مقاله جدیدی که در Science منتشر شد، دورترین انفجار رادیویی سریع را شناسایی کردیم: این امواج پالس هایی با قدمت ۸ میلیارد ساله هستند که بیش از نیمی از عمر کیهان ما را در حال حرکت بوده اند».
محققان این انفجار رادیویی سریع به نام FRB 20220610A را با استفاده از تلسکوپ رادیویی SKA Pathfinder استرالیا (ASKAP) کشف کردند. ستاره شناس ها به امواج رادیویی گوش نمی دهند. بلکه از بشقاب های ماهواره ای بزرگی برای جمع آوری این سیگنال ها استفاده می کنند.
به نظر می رسد که این انفجار سریع در فاصله ی بسیار دوری صورت گرفته است. اما تیم برای تایید این مساله، محل FBR را با تلسکوپ بسیار بزرگ، واقع در کوه های مرتفع شیلی، ردیابی کرد. این رصدخانه حاوی تلسکوپ‌های نوری است که نور مرئی را تشخیص می دهند. در واقع ستاره شناسان لکه های ضعیف نور پیدا کردند که نشان دهنده وجود یک کهکشان در فاصله ی بسیار دور است. این موج نوری در طول زمان و با انبساط کیهان کشیده شده بود. مقدار کشش نشان داد که موج دارای قدمت ۸ میلیارد ساله است.
طبق گفته های شانون FRB 20220610A رکورد دورترین موج رادیویی سریع را شکسته است.
فاش شدن راز انفجار رادیویی سریع
ستاره شناسان به کشف و بررسی انفجارهای رادیویی سریع ادامه خواهند داد.
به عنوان مثال آن ها می خواهند بدانند که منشا این سیگنال های قدرتمند چیست. در میان فرضیات موجود، دو فرضیه ی بسیار محتمل وجود دارد:
- سیگنال ها ممکن است از ستاره های مغناطیسی قدرتمندی ناشی شوند. این ستاره ها نوعی ستاره نوترونی (هسته فروپاشیده یک ستاره) هستند. ستاره های مغناطیسی متراکم هستند، می توانند بچرخند و قوی ترین میدان های مغناطیسی شناخته شده را دارند.
- ممکن است برخورد اجرام عظیم موجود در فضا مانند ستارگان و سیاهچاله ها با یکدیگر باعث شکل گیری این انفجار های رادیویی شود.
(مانند همیشه لازم است بگوییم که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان بدهد این سیگنال ها از بیگانه ها ناشی می شوند.)
شانون خاطر نشان کرد که تشخیص انفجارهای رادیویی سریع می تواند بینش هایی را در مورد ساختار جهان آشکار کند. ابرهای بزرگی از گازهای داغ بین کهکشان ها شناور هستند. اما این انفجارهای رادیویی سریع هنگام عبور از این ابرها کند می شوند و به شناخت کیهان کمک می کنند.
منبع: mashable
نظرات