بازی های ویدیویی چطور مهارت های اساسی افراد را بهبود می دهند؟

“بازی های ویدیویی می‌توانند رانندگی شما را بهتر کنند”. این جمله‌ شاید بازی‌هایی مانند گرن توریسمو و فورزا را یادآور شوند. بدون شک کاربران می‌توانند با انجام این بازی‌ها، به ویژه با استفاده از فرمان و پدال‌، با بسیاری از مکانیک‌های رانندگی آشنا شوند.

اما آیا این بازی‌ها بهترین نمونه برای کمک به ارتقای توانایی رانندگی هستند؟ تحقیقات نشان داده‌اند که بازی‌های ژانر اکشن اول شخص مانند Call of Duty تاثیرات مثبت بسیار بیشتری را نسبت به بازی‌های ریسینگ روی توانایی رانندگی افراد دارند.

یکی از واضح‌ترین اثرات مثبت بازی‌های ویدیویی که مکرراً به آن اشاره شده است، افزایش قدرت تصمیم‌گیری در لحظه است. این نکته در بسیاری از بحث‌های مربوط به اثرات مثبت و منفی بازی‌های ویدیویی مورد اشاره قرار می‌گیرد.

بازی‌های ویدیویی از دوران جوی‌استیک‌های تک‌دکمه‌ای آتاری ۲۶۰۰ فاصله‌ی زیادی گرفته‌اند و حالا کاربران از کنترلرهای مجهز به آنالوگ‌ استیک‌های دوگانه و دکمه‌های متعدد استفاده می‌کنند.

مطالب مرتبط:

• راهنمای تجربه بازی های کنسولی روی گوشی؛ شبیه سازی روی اندروید
• بازی سازی را از کجا شروع کنیم؟ نقشه راه ساخت بازی

از آن‌جایی که اکثر گیمرها روزانه ساعاتی از زندگی خود را با کنسول‌های بازی و کنترلرها می‌گذرانند، کارکردن با مکانیزم‌های بعضاً دشوار این کنترلرها به امری ساده و عادی برای آن‌ها تبدیل شده و هماهنگی بین چشم و دست آن‌ها نیز به حد مناسبی رسیده است. اما آیا این هماهنگی ناشی از بازی‌های ویدیویی بوده و یا به عوامل محیطی بستگی دارد؟

بر اساس مطالعات دانشگاه تورنتو در سال ۲۰۱۴، انجام بازی‌های سریع و نیازمند پاسخگویی بالا تاثیر چندانی در هماهنگی بین چشم و دست نداشته است اما این کار موجع به افزایش یادگیری حسی – حرکتی شده و در نتیجه گیمرها در مقایسه با افراد دیگر در انجام وظایف خود، ثبات بیشتری دارند.

در یکی از آزمایش‌های دانشگاه تورنتو، افراد مورد آزمایش به دو گروه گیمر و افراد عادی تقسیم شدند و از آن‌ها خواسته شد تا یک نشانگر را در صفحه نمایش درون یک مربع سفید نگه‌ دارند. در ابتدا هر دو گروه موفق به انجام این کار شدند اما با گذشت زمان، گیمرها عملکردی بسیار بهتر و سریع‌تر را نسبت به دیگر کاربران در انجام وظایف خود به ثبت رساندند.

شاید در ظاهر، نگه‌داشتن یک نشانگر درون یک محیط کوچک رابطه‌ای با بهبود توانایی رانندگی افراد نداشته باشد اما تحقیقات خلاف این موضوع را ثابت کرده‌اند.

در واقع این آزمایش در مورد توانایی نگه‌داشتن یک نشانگر درون صفحه نبوده و عملکرد مغز در بخش توانایی‌های شناختی و بصری را نشان می‌دهد. توجه به تغییر جهت محیط تعیین‌شده و سپس تغییر مسیر نشانگر موس برای جلوگیری از خروج آن از این محیط، مشابه شرایطی است که راننده در آن باید در کسری از ثانیه برای جلوگیری از بروز یک تصادف تصمیم بگیرد.

مطالعات دانشگاه تورنتو تنها نمونه از تاثیر مثبت بازی‌های ویدیویی بر ارتقای توانایی رانندگی نبوده است. دکتر دفنی بیولیر، متخصص مغز و علوم شناختی از دانشگاه روچستر، ساعات زیادی را به مطالعه در مورد تاثیرات بازی‌های ویدیویی روی کاربران پرداخته و در این مورد به نتایج جالبی دست پیدا کرده است.

او در یکی از مصاحبه‌های تدکس (TEDx) خود، نظریه‌هایی که بر اساس آن‌ها کاهش بینایی افراد با انجام بازی‌های ویدیویی مرتبط دانسته می‌شود را بی‌اساس و غیر علمی خواند و آن‌ها را به‌طور کامل رد کرد.

دکتر بیولیر به همراه تیم خود در چند آزمایش‌ مختلف به بررسی بینایی گیمرها و افراد غیرگیمر پرداخت و نتایج این آزمایش‌ها نشان داد که گروه اول بینایی بهتری نسبت به گروه دوم دارند. بر اساس این آزمایش‌ها، نه تنها گیمرها از نظر بصری، اجسام را سریع‌تر تشخیص می‌دهند بلکه اشیا را در شرایط نامفهوم و غیرواضح نیز بهتر شناسایی می‌کنند.

دکتر بیولیر این شرایط را به رانندگی در مه تشبیه کرده است. به‌گفته‌ی او، قدرت بصری بهتر گیمرها همانند زمانی است که یک راننده در جاده‌ای مه‌آلود می‌تواند خودروی روبه‌رو خود را ببیند و از تصادف جلوگیری کند.

یکی دیگر از نظریه‌های غیرعلمی در مورد بازی‌های ویدیویی، تاثیر مستقیم آن‌ها بر ایجاد مشکلاتی مانند افزایش حواس‌پرتی در بین کاربران است.

دکتر بیولیر در یکی از آزمایش‌های خود، کلماتی رنگی را به کاربران نشان داد و از آن‌ها خواست تا رنگ هر کلمه را به درستی تشخیص دهند. نتایج این آزمایش نشان داد که گیمرها در شناسایی و تشخیص صحیح هر رنگ عملکرد بسیار بهتری را نسبت به افراد عادی به ثبت رساندند.

در آزمایش دوم، کاربران باید چندین جسم در حال حرکت را با چشم دنبال می‌کردند. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربران عادی در هر لحظه می‌توانند ۳ تا ۴ جسم در حال حرکت را دنبال کنند اما گیمرهایی که بازی‌های اکشنی مانند Call of Duty را انجام داده‌اند، می‌توانند در هر لحظه ۶ تا ۷ جسم را دنبال کنند.

این موضوع تا حد زیادی قابل پیش‌بینی است چرا که کاربران در بازی‌های اکشن به‌ویژه در حالت چندنفره دائماً در شرایطی قرار می‌گیرند که به تمرکز بالا و پاسخگویی سریع نیاز دارند.

دکتر بیولیر همچنین نتایج این آزمایش‌ها را با استفاده از تصویربرداری از مغز تایید کرده است. به‌گفته‌ی او، توجه و تمرکز در سه بخش از مغز انسان شکل می‌گیرد و تصاویر مغز افراد مورد آزمایش نشان می‌دهند که این سه بخش در مغز افرادی که به انجام بازی‌های اکشن می‌پردازند، بسیار بهینه‌تر و هماهنگ‌تر است. با این وجود، از آن‌جایی که احتمال تاثیر عوامل محیطی بر عملکرد مغز وجود دارد، دکتر بیولیر آزمایش دیگری را نیز انجام داد.

در این مرحله، کاربران ابتدا چندین آزمایش شناختی را پشت سر گذاشتند و سپس از آن‌ها درخواست شد که تا دو هفته روزانه ۱۰ ساعت به انجام بازی‌‌های اکشن بپردازند. پس از آن، کاربران بار دیگر همان آزمایش‌های شناختی را پشت سر گذاشتند اما این بار نه تنها عملکرد آن‌ها بهتر بود بلکه پیشرفت آن‌ها تا ۵ ماه بعد نیز قابل مشاهده بود. این آزمایش دو نکته مهم را نشان داد.

اولین این‌که تاثیر مثبت بازی‌ها روی گیمرها به شرایط محیطی آن‌ها مربوط نبوده و دوم این‌که تاثیرات مثبت بازی‌ها تا مدت‌ها بعد در کاربران پابرجا خواهد ماند.

با این وجود، مطالعات دانشگاه شانگهای در سال ۲۰۱۶ نشان داده بود که این تاثیرات مثبت دائمی نبوده است. دانشمندان این دانشگاه به‌طور خاص قصد داشتند تا تاثیر بازی‌ها بر پیشرفت رانندگی را بررسی کنند و برای این کار آزمایش مخصوصی را طراحی کردند.

در این آزمایش، گروهی از کاربران به مدت ۵ تا ۱۰ ساعت به انجام بازی‌های اکشن پرداختند و گروه دیگر به همین مدت بازی‌های غیراکشن و آهسته‌تری را تجربه کردند. سپس هر دو گروه در آزمایش‌های شبیه‌سازی رانندگی شرکت کردند و در این بخش، عملکرد کاربران بازی‌های اکشن با فاصله‌ای زیاد نسبت به گروه دیگر بهتر بود.

در آزمایش شبیه‌سای رانندگی، کاربران می‌بایست خودروی خود را در یک مسیر مستقیم، در حالی که وزش باد از سوی مقابل روی ایروداینامیک خودرو تاثیر می‌گذاشت، کنترل کنند. کاربران بازی‌های اکشن در این آزمایش توانستند تا خودروی خود را حتی با وزش باد به سادگی در بین خطوط حفظ کنند اما کاربران دیگر معمولاً در بین خطوط حرکت نکرده و از مسیر خود خارج می‌شدند.

مطالعات دانشگاه‌های تورنتو، روچستر و شانگهای نشان داده‌اند که بازی‌های ویدیویی تاثیری مستقیم بر پیشرفت توانایی رانندگی افراد دارند.

این مطالعات ثابت کرده‌اند که توانایی دنبال‌کردن اجسام با چشم، سرعت شناسایی آن‌ها، تمرکز و سرعت پاسخگویی افراد توسط بازی‌های ویدیویی ارتقا پیدا می‌کنند اما تمام بازی‌ها چنین تاثیری را در کاربران نداشته و برای مثال، بازی‌های ریسینگ بر خلاف بازی‌های اکشن اول شخص تاثیر مثبت ناچیزی بر توانایی رانندگی افراد می‌گذارند.