یکی از مواردی که در هر سازمانی باید به آن توجه شود بحث آموزش است که برای کارکنان آن مجموعه انجام میشود. البته در کشورمان ایران نیز یکی از مواردی که کمتر یافت میشود و در اکثر سازمانها چه دولتی و چه خصوصی کمتر به آن بها داده میشود موضوع آموزش کارکنان است. معمولاً وقتی به هر شرکت و سازمانی مراجعه میکنیم نمیتوانیم بخشی را برای یادگیری و نحوه آموزش کارمندان پیدا کنیم و یا اینکه آموزشهای انجام شده در زمانهای خیلی قبلتر انجام شده و دیگر ادامه نیافته است که این موضوع از مشکلات و معضلات بزرگ جامعه ما و کشورهای جهان سوم میباشد. علاوه بر اینکه افراد باید قبل از استخدام در یک سازمان تخصص، دانش و مهارت کافی را داشته باشند باید در حین انجام فعالیت و بهصورت دورهای نیز تحت آموزشهای مدون و از پیش تعیین شده قرار بگیرند تا میزان بازدهی و بهرهوری آنها و البته سازمانشان افزایش یابد. در این مقاله میخواهیم به بررسی موضوع یادگیری و نحوه آموزش کارمندان اشاره کنیم و با انواع آموزش در سازمانهای مختلف آشنا شویم.
اهمیت و نقش آموزش کارکنان
آموزش از جهات مختلفی بسیار مهم و مورد توجه است چون فرصت و زمینهی مناسبی را برای کارکنان فراهم میکند تا بتوانند دانش و مهارتهای خود را در شغلی که دارند افزایش دهند و همچنین کارایی خود را بیشتر از قبل در محل کارشان بروز دهند. در این صورت میتوانیم ببینم که اهمیت و نقش مهم آموزش کارکنان تا چه اندازهای میتواند به یک مجموعه و سازمان تحت امر آنها کمک کند که رشد و بازدهی خوبی را ثبت کند.
در ادامه دلایل و اثرات مختلفی را بررسی خواهیم کرد که کارفرمایان و صاحبان مشاغل مجاب شوند به موضوع آموزش و برنامه ریزی آموزشی اهمیت داده و سعی در اجرای دورههای آموزشی کنند که این دلایل عبارتاند از:
ارتقای دانش و مهارت کارکنان
با استفاده از برنامههای آموزشی که برای کارکنان و کارمندان در نظر میگیریم میتوانیم پیشرفت و بهبود دانش آنها را به وضوح مشاهده کنیم که این مورد بر وضعیت کاری آنها نیز اثرگذار خواهد بود. مشخص است وقتی کارمندی دانش کافی برای اجرای یک وظیفه را بهطور کامل داشته باشد و نیازی به درخواست کمک از دیگران نداشته باشد میتواند بدون اتلاف وقت و هزینه به سراغ انجام دادن آن برود و از این نظر صرفه جویی زمانی خوبی صورت گیرد.
ارزیابی بهتر عملکرد کارمندان
دومین دلیلی که میتوانیم در مورد اهمیت یادگیری و نحوه آموزش کارمندان بیاوریم این است که وقتی به اعضای یک سازمان مهارتهای لازم جهت کار در یک زمینهی خاص و تخصصی را بدهیم میتوانیم ارزیابی بهتر و کاملتری از میزان عملکرد آنها داشته باشیم و این مزیت میتواند به ما کمک کند افرادی که وظایف خود را بهتر انجام میدهند تشویق کنیم و همچنین به کارکنانی که تلاش کمتری میکنند تذکر داده شود. یکی از روشهایی که میتوانیم ارزیابی دقیقی از عملکرد کارکنان داشته باشیم استفاده از طرحهای آموزشی جدیدی است که به ما در این زمینه کمک شایانی خواهد کرد.
مجموعه آموزشی فرادرس با ارائه دادن دوره یادگیری مدون و جامع خود با عنوان طرح آموزش سازمانی فرادرس قصد دارد به مدیران سازمانها و مدیران منابع انسانی کمک کند تا بتوانند با تمامی ارزیابیهای مناسب جهت بررسی عملکرد کارکنان در یک مجموعه آشنا شوند و از سوی دیگر با دریافت آموزش های مورد نیاز باتوجه به ارزیابی های انجام شده توانایی کارکنان را افزایش دهند. برای کسب اطلاعات کامل درباره این دوره آموزشی میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید و مشخصات خود را در لیست انتهای آن تکمیل نمایید تا کارشناسان مربوطه با شما تماس حاصل فرمایند.
آماده سازی کارکنان برای پذیرش مسئولیت های بیشتر و ارتقا شغلی
می دانیم که کارمندان و کارکنان جزء قرار نیست همیشه در همان حد پایین بمانند و مدیران ارشد نیز در پست و مقام خود تا آخر ابقا شوند و این چرخه هرچند سال یکبار عوض خواهد شد و کارکنان سطح پایینتر به سطوح بالاتر راه پیدا خواهند کرد و در این مورد باید در نظر داشته باشیم که اگر نوع آموزش این دسته از کارکنان مطلوب نباشد مدیران آینده سازمان نیز دانش کافی و کاملی برای اداره یک مجموعه را نخواهند داشت و کل سازمان با مشکل مواجهه خواهد شد. پس با آموزش دادن به کارکنان میتوانیم آنها را برای مسئولیتهای بالاتر نیز آماده کنیم.
ارتقا مهارت های کامپیوتری و فناوری اطلاعات
برنامههای آموزشی به کارمندان کمک خواهد کرد تا بتوانند مهارتهای کامپیوتری و فناوری اطلاعات را در سیستم آموزشی جدید بهتر درک کنند و بر این اساس با نرم افزارهای اداری مهم که دارای کاربردهای فراوانی جهت ارائه گزارش، نمودار، ویرایش اطلاعات در پایگاه داده و… است آشنا شوند.
بررسی عملکرد سیستم های جدید مدیریتی
برنامههای آموزشی مدون میتواند به کمک مدیران ارشد و کسانی که متولی آموزش کارکنان هستند بیاید تا عملکرد سیستمهای جدید مدیریتی را آزمایش کنند و درک کاملتری از آنچه میخواهد در آیندهی یک سازمان روی دهد را نمایش دهد. البته کارکنان نیز بازخورد و دیدگاههای خود را ابراز میکنند و به مدیران رده بالاتر نقطه نظرات خود را در مورد سیستم مدیریتی جدید اعلام میکنند که خود باعث پویاتر شدن فضای یادگیری و نحوه آموزش کارمندان خواهد شد.
القای حس با ارزش بودن به کارکنان
از جمله مزیتهای مهم و دلایل منطقی که میتوانیم برای اهمیت آموزش کارکنان بیاوریم این است که بتوانیم به آنها حس با ارزش بودن را اعطا کنیم و بگوییم که سازمان بر روی آنها حساب ویژهای باز کرده است. در این صورت کارمندان نیز به خوبی و با اعتماد به نفس بالاتری وظایف خود را انجام میدهند که این میتواند باعث افزایش رضایت شغلی در آنها شود و برای یک سازمان خدمات بهتری انجام شود.
مهمترین مزایای آموزش کارکنان چیست؟
همانطور که درباره اهمیت آموزش کارکنان گفتیم برای اینکه بخواهیم این آموزشها را در شرکتهای مختلفی نهادینه کنیم باید انگیزه کافی داشته باشیم که این انگیزه با درک مزایای خوبی که برای افراد و سازمانها دارد کاملاً قابل درک خواهد بود. بهطور کلی اجرای برنامههای آموزشی نه تنها مزایای خوبی برای کارکنان خواهد داشت بلکه عواید خوبی برای کارفرمایان نیز به همراه خواهد داشت. در ادامه برخی از مهمترین مزایای آموزش برای کارکنان را معرفی خواهیم کرد.
یکپارچه کردن فرآیندهای کاری
وقتی برای کارکنان در محیط کار آموزشهای مناسبی را تهیه و تدوین کنیم میتوانیم روند کاری افراد را استانداردسازی کنیم و اکثر کارمندان چون در معرض آموزشهای مختلفی قرار میگیرند میتواند روال کاری خود را مشابه با آموختههای خود کنند.
کاهش دادن مشکلات و ضایعات کاری
با یادگیری درست و نحوه آموزش کارمندان بهصورت صحیح آنها یاد خواهند گرفت که از ابزارها و مواد موجود در محیط کارشان بهدرستی استفاده کنند و مشکلات کاری و ضایعاتی که معمولاً در حین کار کردن به وجود میآمد کاهش پیدا کند. این مورد خود میتواند باعث کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری و سود شرکتها شود.
کم کردن میزان نظارت و بازدیدها
وقتی خیال مدیران و صاحبان مشاغل از بابت آموزش صحیح کارمندان راحت باشد دیگر نیاز ندارند همیشه بهصورت دائمی نظارت و بازدیدهای مستمر داشته باشند و میتوانند با سپردن کارها به کارکنان توجه خود را به بخشهای دیگر معطوف کنند.
افزایش یافتن کارایی و بهره وری
هنگامی که کارکنان تحت آموزشهای کاملی قرار بگیرند میتوانند دانش و مهارت خود را بهبود دهد و در کنار آن اعتماد به نفس خود را در انجام وظایف افزایش دهند که این موضوع میتواند باعث افزایش یافتن کارایی و بهرهوری در افراد شود.
تکامل یافتن ساختارهای سازمانی
از جمله مزایای مهمی که میتوانیم با آموزش کارکنان بهدست بیاوریم و بیشتر از هر چیزی برای سازمانها مفید خواهد بود، تکمیل شدن ساختار سازمانی در هر مجموعهای است. بهوضوح مشخص است که وقتی آموزش بهصورت کامل و جامع اجرا شود میتواند اثرات خوبی را برای کل سازمان داشته باشد.
بهبود پیدا کردن ارزیابی های مشتری
از اثرات سودمندی که آموزش صحیح میتواند برای یک شرکت و سازمان داشته باشد بهبود پیدا کردن ارزیابیهای مشتری برای درخواست محصولات و خدمات بیشتر از آن مجموعه است. مشتریان با نگاه به ساختار با نظم و انضباط یک سازمان علاقه دارند که بیش از قبل با آن و کارکنان موجود در آن تعامل کنند.
آشنایی با مدل ها و نحوه آموزش کارمندان
شاید فکر کنید که منظور ما از مدلهای آموزش کارکنان موضوع پیچیده و سختی باشد ولی باید گفت که یکی از مؤثرترین راههای نحوه آموزش کارکنان، تکرار است. با تکرار کردن عادات خوب و مناسب میتوانیم اثربخشی آنها را بیشتر کنیم و آنها را بجای عادات بد و اشتباه خود جایگزین کنیم. البته قبل از هر چیزی باید اهمیت آموزش کارکنان را برای همهی افراد در یک سازمان شرح دهیم و سعی کنیم تا قبل از اینکه دوره ی جدید آموزشی را شروع کنیم افراد را بهطور کامل در مورد اثرات مفاد آموزشی آگاه و توجیه کنیم تا بتوانند درک کنند دورههای آموزشی چه تأثیر مفیدی بر کارشان خواهد داشت؟ در ادامه میخواهیم بهصورت کلی چند مدل از آموزش کارکنان را باهم بررسی کنیم.
یادگیری تئوری در کنار آموزش عملی
معمولاً مدیران دورههای کامل و مفیدی را برای آموزش کارکنان خود در نظر میگیرند و خیلی خوب میدانند که چه عناوینی برای افراد مناسب هست و در این راه میخواهند به کارکنان خود اطلاعات زیادی را ارائه دهند و آموزشهای جدیدی را برای آنها آماده کنند ولی در این راه معمولاً نتیجه نمیگیرند. دلیل عدم نتیجه گیری چیست؛ مشخص است که وقتی فقط به حوزهی تئوری آموزشها دقت کنیم و از بحث عملی کردن آنها غافل شویم نمیتوانیم به خوبی آموزشها را برای کارکنان نهادینه کنیم و زمانی که تنها آموزشها در حد کتاب و نوشته باشد نمیتواند کارایی لازم را برای افراد داشته باشد. پس باید به این موضوع فکر کنیم که بعد از آموزشهای تئوری به سراغ عملی کردن آنها برویم و بتوانیم شرایط کاری سخت را شبیه سازی کنیم تا در آینده کمتر به مشکل بخوریم.
تشویق کارمندان به اشتراک گذاری اطلاعات و مهارت ها
وقتی هرکدام از کارمندان برای یاد دادن به سایر همکاران خود تشویق شوند انگیزهی لازم را خواهند داشت تا بهصورت پویا آموزشها بهصورت سینه به سینه منتقل شود و لازم نباشد برای افرادی که تازه وارد هستند یا مهارتهای کمتری دارند دورههای جداگانهای برگزار کنیم. برای اینکه اشتراک گذاری اطلاعات و مهارتهای کارمندان سطح بالاتر به افراد دیگر انجام شود میتوانیم جلسات آموزشی درون سازمانی برگزار کنیم تا تمامی افراد بتوانند از آن استفاده کنند. البته اگر این اطلاعات برای تمام سازمان مفید است میتوانیم برای همهی افراد حاضر جلسه تشکیل دهیم ولی اگر مهارتهای مشخصی برای بخشهای خاص باشد باید کارکنانی که این مفاهیم برای آنها کاربرد دارد در جلسات حضور پیدا کنند.
پس وقتی کارمندی در یک دوره شرکت کرده است باید از او بخواهیم تا مهارتهای بهدست آورده خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و این مورد میتواند در خود مزایای بسیار خوبی برای کل سازمان داشته باشد. البته مزیت مهم دیگر در مورد اشتراک گذاری اطلاعات این است که اعتماد به نفس را در افراد افزایش خواهد داد. بهصورت کلی نمیتوانیم مدلهای خاص و مشخصی برای یادگیری و نحوه آموزش کارکنان بگوییم و بیشتر از اینکه بر روی مدلهای مختلف آموزش متمرکز شویم میتوانیم به شیوهی انجام و مراحل آموزش کارکنان دقت کنیم.
بررسی شیوه های موثر آموزش کارکنان
حال که با مزایا و مدلهای مختلف آموزش کارکنان آشنا شدیم میخواهیم به بررسی دقیقتر شیوههای مؤثر جهت آموزش کارکنان یک سازمان بپردازیم تا کارمندان و اعضای یک مجموعه را ترغیب کنیم بازدهی و بهرهوری خود را افزایش داده و عملکرد بهتری را در طول کارشان ارائه دهند. برای این امر باید ابتدا به کارکنان سازمان نیروی کافی و لازم جهت بهدست آوردن کارایی و عملکرد بهتر را بدهیم و بعد از آن انتظار داشته باشیم اثر بهتر و کاملتری در یک سازمان داشته باشند.
برخی از شیوههای مؤثر جهت اجرای آموزش کارکنان عبارتاند از:
- آموزشهای عمومی را در کنار آموزشهای شخصی و تخصصی برای تمامی کارکنان داشته باشیم.
- آموزشها گاه میتواند بهصورت گروهی و یا انفرادی باشد که این مورد به محتوای آموزش بستگی دارد و گاه میتواند بهصورت طولانی مدت و کوتاه مدت باشد.
- اجرای آموزشهای مختصر و مستمر بهصورت روزانه تا بتوانیم میزان پیشرفت و عملکرد بهتر در افراد را روزانه بررسی کنیم.
- آموزشها میتوانند بهصورت مبتنی بر فناوریهای نوین باشند و از تکنولوژیهای روز برای اجرا آموزشهای جدید استفاده کنیم.
- باید حس اشتیاق افراد به مشاهده آموزش را بالا ببریم تا علاقهی آنها به استفاده از آموزشهای جدید بیشتر شود.
مطمئناً راهها و شیوههای بسیاری برای ارائه آموزش به کارکنان وجود دارد ولی به ذکر این موارد بسنده میکنیم. البته اگر همین روشها بهصورت کامل اجرا شوند میتوانند تأثیر بسیار مطلوبی در بهرهوری و بازدهی یک سازمان داشته باشد.
جمع بندی درباره نحوه آموزش کارکنان
در این مقاله سعی کردیم در مورد اهمیت آموزش کارکنان و نقش آن در پیشرفت کاری افراد در سازمانها توضیحات کاملی دهیم و با برخی از مزایای تحت آموزش قرار گرفتن کارمندان در هر مجموعهای آشنا شویم. در ادامه به موضوع نحوه آموزش کارکنان پرداختیم و به برخی از مدلهای آموزشی کارمندان اشاره کردیم. در صورتی که شما به عنوان مدیر منابع انسانی یک سازمان، مدیر یک شرکت و یا یک کارمند به دنبال ارتقای تواناییهای خود و همکارانتان هستید و بهترین مسیر برای ارتقای تواناییها از نظر شما یادگیری مهارتهای جدید است میتوانید برای شروع یادگیری و ارتقای مهارتها از طرح آموزش سازمانی فرادرس استفاده کنید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید بر روی لینک زیر کلیک کنید و با جزئیات این طرح فراگیر آموزشی آشنا شوید:
نظرات