دوران کمبود کارت گرافیک تمام شد؛ پایان طلسم دو ساله

اگر طی دو سال اخیر قصد تهیه یک کارت گرافیک با قیمت پیشنهادی کارخانه برای خرده فروشی‌ها را داشتید، باید به طرز باورنکردنی‌ای خوش شانس، ماهر یا صبور می‌بودید تا بتوانید یک کارت گرافیک انویدیا یا ای ام دی تهیه کنید.

دیروز من کار عجیبی کردم. هشت ساعت پس از شروع فروش هفتگی خرده فروشی Best Buy، رفتم و یک RTX 3070 Ti Founders Edition را با قیمت ۵۹۹ دلار (که قیمت فهرست شده توسط کارخانه است) خریداری کردم.

در ضمن یک کارت RTX 3070 Founders Edition هم در سبد خریدم داشتم و این کشفیات شانسی نبودند، چرا که امروز صبح وقتی پس از خرید به سایت بازگشتیم، این دو کارت گرافیک هنوز هم موجود بودند.

در زمان نگارش این مقاله، کارت گرافیک ۳۰۷۰ FE هنوز هم در این سایت موجود است. کارت ۳۰۷۰ Ti هم همین‌طور. سایت خود ای ام دی به نشانی AMD.com هم در حال حاضر کارت‌‌های RX 6750 XT، ۶۹۰۰ XT و ۶۹۵۰ XT را با قیمت تولیدی‌اش در انبار موجود دارد.

• بررسی پردازنده اینتل Core i9–12900KS

من سری هم به eBay زدم تا قیمت‌ها را در آنجا هم بررسی کنم و به همان مجموعه داده‌ای که از ماه دسامبر مشغول به جمع آوری آن بودم داده‌ها و قیمت‌های جدید را اضافه کنم تا بتوانم قیمت واقعی یک کارت گرافیک را بهتر به شما نشان دهم.

این هفته، هفته‌ای است که محبوب‌ترین کارت‌های گرافیک بالاخره پس از حدود دو سال در بازار دست دوم به قیمت تمام شده تولید کننده خود می‌رسند. کارت RTX 3080 هم در محدوده ۷۰۰ دلار معلق است؛ دقیقاً همان قیمتی که انویدیا گفته بود قیمت اصلی آن است.

طی شش ماه اخیر، قیمت بازاری یک کارت گرافیک مدرن نصف شده است، البته تقریبا! هر کارت گرافیکی که ما تحت نظر داشتیم، در سایت eBay از ماه ژانویه، بیش از ۵۰ درصد افت قیمتی داشته که تازه ۳۰ درصد این میزان از ماه آوریل به کاهش قیمت‌ها افزوده شده است.

در ضمن بهترین کارت‌های انویدیا و آن‌هایی بیشترین سقوط قیمتی را تجرب کرده‌اد که ارزش خرید بسیار بالایی هم داشتند، کارت‌هایی مانند RTX 3060 Ti، RTX 3070 و RTX 3080. البته که بین کارت‌های نام‌برده، کارت ۳۰۶۰ TI تنها کارتی است که به طور میانگین نمی‌توان دست دوم آن را با قیمتی کمتر از قیمت تمام شده تولید کننده‌اش تهیه کرد.

در همین حین نیز یک کارت متوسط ای ام دی حدوداً ۱۰۰ دلار کمتر از قیمت تمام شده تولید کننده‌اش برای شما خرج بر‌می‌دارد.

به نظر می‌رسد بازار دست دوم حتی در حال بازگرداندن قیمت آن دسته از کارت‌های گرافیکی انویدیا و ای ام دی به قیمتی متعادل است، که پیش از این قیمتی بیش از حد بالا داشته‌‌اند.

شما می‌توانید با ۳۰۰ دلار یک کارت گرافیک ۶۹۰۰ XT دست دوم را تهیه کنید که قیمت تمام شده تولید کننده آن ۹۹۹ دلار است و من در eBay شاهد این بودم که خریداران به طور متوسط، کارت‌های ۳۰۸۰ Ti، ۳۰۹۰ و ۳۰۹۰ Ti را با قیمت‌های به ترتیب ۳۱۸ دلار، ۴۶۶ دلار و ۵۴۰ دلار تهیه کرده‌اند.

به نظرم بالاخره زمان گفتن این جمله فرا رسیده است؛ کمبود بزرگ کارت گرافیک به پایان رسیده است اما آیا خرید کارت گرافیک در وضعیت کنونی منطقی است؟

پیدا کردن پاسخی درست برای این سوال بسیار دشوار است، چرا که نیروهایی که بالاخره باعث برقرار شدن تعادلی نسبی بین عرضه و تقاضا شده‌اند، به نفع شما کار نمی‌کنند.

چرا الان باید کارت گرافیک بخریم؟ (یا نخریم؟)

اول این‌که بیایید تکلیف یک چیز را مشخص کنیم؛ چیپ‌هایی که نیروی کارت‌های گرافیک فعلی را تامین می‌کنند، دو سال عمر کرده‌اند. در اکتبر سال ۲۰۲۰ پرداخت ۵۰۰ دلار برای کارت RTX 3070 ممکن بود خریدی با قیمتی عالی تلقی شود، اما در سال ۲۰۲۲ و با در نظر گرفتن سری کارت‌های گرافیک جدیدی که در راه عرضه هستند، آیا این قیمت هنوز هم قیمتی معقول و عالی است؟

سری کارت‌های RTX 40 و RDNA 3 انویدیا بنا به گفته‌های این دو شرکت، هر دو قرار است در پاییز امسال عرضه شوند و گفته شده که با سری‌های قبلی خود تفاوت چشم‌گیری در عملکرد خواهند داشت.

این جریان در صورتی که به دنبال یکی از آن کارت‌هایی هستید که انویدیا و ای ام دی در جریان کمبود کارت گرافیک و با قیمتی بالاتر از قیمت تمام شده آن‌ها و نامتناسب با توان فنی آن‌ها معرفی کردند هم با شدت بیشتر برقرار است.

در صورتی که قصد خرید کارت گرافیک دست دوم هم دارید، عمر این کارت‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، چرا که احتمالاً صاحب قبلی آن احتمالاً دو سال از آن کار کشیده است و حتی ممکن است در ماین کردن رمز ارز از آن کار سنگینی کشیده باشند.

با استناد به برخی گزارشات، یکی از دلایل بزرگی که قیمت کارت‌های گرافیک دست دوم در حال سقوط می‌باشد، روانه شدن سیل عظیم کارت‌های گرافیک ماینرهایی است که با توجه به سقوط عظیم بازار رمز ارزها است که هنوز هم ادامه دارد و استفاده از این کارت‌ها دیگر برای این افراد سودی ندارند (سقوط بازار رمز ارزها بسیار شدید است و ارزش کل بازار آن از اوج آن در ماه نوامبر سال گذشته که ۳ تریلیون دلار بود، به دو سوم آن مقدار رسیده است). البته استخراج کنندگان رمز ارز مدت نستباً زیادی از که در حال روی‌گردانی از این کارت‌های گرافیک هستند.

• بررسی گیگابایت RTX 3090 Ti گیمینگ OC؛ رویا یا واقعیت؟

دست دوم بخریم یا نه؟

چه از کارت گرافیک دست دوم مد نظر شما برای استخراج رمز ارز استفاده شده باشد و چه برای بازی کردن، سعی کنید به صورت محلی و یا از یک سایت با پشتیبانی خوب از مشتری خرید کنید، چرا که در این سیل عظیم، گزارش‌هایی از فروش کارت‌های گرافیک آسیب دیده هم به دست ما رسیده است. اگر هم امکان آزمایش کردن کارت گرافیک را پیش از خرید داشتید، سعی کنید از آسیب دیده نبودن احتمالی کارت مد نظر خود، اطمینان حاصل کنید.

اگر هم کارت نو را به نوع دست دوم آن ترجیح می‌دهید، جدا از کشفیات نسخه Founders Edition من در سایت Best Buy، بقیه موارد خیلی جالب نیستند، چرا که شما باید با شرکای هیئت مدیره انویدیا و ای ام دی و خرده فروشان هم دست و پنجه نرم کنید که اکنون با وجود داشتن محصول کافی جهت ارضاء نیاز بازار، قصد پول درآوردن تا سر حد ممکن را دارند.

کولِت کرس، مدیر ارشد مالی انویدیا، گفته است که عرضه نهایتاً در حال رسیدن به هم‌‌خوانی با تقاضا است:

موجودی‌ها به حد متعادلی رسیده‌اند و ما انتظار ثابت باقی ماندن این شرایط را تا سه ماهه دوم سال داریم.

اما منابع زنجیره تامین به سایت Digitimes ‌گفته‌اند که انویدیا و ای ام دی در حال حاضر در واقع بیش از حد کارت گرافیک در اختیار دارند و قصد دارند کارت‌های جدید کمتری از TSMC سفارش دهند، چرا که ظاهراً تقاضا را بیش از حد واقعی آن در نظر گرفته‌اند.

بنا به گزارشات، انویدیا عرضه RTX 4090، ۴۰۸۰ و ۴۰۷۰ را به ترتیب به ماه‌های اکتبر، نوامبر و دسامبر به تعویق انداخته است که این به این معنا است که کارت‌های گرافیک فعلی، برای مدت بیشتری قرار است به عنوان سرآمد بازار باقی بمانند.

• قیمت، زمان عرضه و قدرت کارت های گرافیک RTX 40 انویدیا

اما این اتفاق در صورت واقعیت داشتن همچنین به این معنا خواهد بود که این نسل از کارت گرافیک‌ها که شامل سری RDNA 2 یا RTX 30 می‌شوند، دیرتر با کاهش قیمت شدید روبه‌رو خواهند شد. (انویدیا نیز از نظر دادن درباره تمام شدن کمبود کارت‌ گرافیک امتناع ورزیده و من منتظر نظر ای ام دی هستم).

یکی از شکارچیان مشهور کارت‌های گرافیک با نام Falcodrin، به من گفته است که این قیمت‌های ریزشی کارت‌های گرافیک در همه جا دیده می‌شوند و پیدا کردن گواه برای آن نیز دشوار نیست؛ Best Buy در حال انبار کردن کارت‌های RTX 3060 Tiای است که به طرز قابل توجهی از RTX 3070ای که من در سبد خرید خود داشتم، قوی‌تر هستند.

اگر به دنبال خرید یک کارت گرافیک با خنک کننده‌ای جالب و با قیمتی دو برابر قیمت تمام شده کارخانه آن هستید، هنوز کلی گزینه پیش روی خود دارید، چرا که یک ریزش قیمتی دیگر هنوز در راه است.

اما فروشگاه‌ها به جای ریزش قیمت‌ها، با تخفیف گذاشتن روی محصولات در تلاش برای جذب مشتری هستند؛ فروشگاه‌هایی مانند EVGA به مناسبت سالگرد افتتاح خود تخفیف‌های گوناگونی در نظر گرفته‌اند که در بین این تخفیف‌ها می‌توانید یک RTX 3080 را تنها با ۸۰ دلار بیشتر از قیمت پیشنهادی آن برای خرده فروشی‌ها خریداری نمایید و قیمت هر دو کارت ۳۰۸۰ Ti  و ۳۰۹۰ Ti هم به زیر پیشنهادی آن برای خرده فروشی‌ها رسیده است.

• بررسی AMD رایزن ۷ 5800X3D؛ بهترین پردازنده گیمینگ

اما اگر فردی هستید که به جای صبر کردن برای نسل بعدی کارت‌های گرافیک با یک کارت گرافیک از این نسل فعلی راضی می‌شوید، به نظر می‌رسد کاهش قیمت‌های بیشتری در راه هستند. با دیدن این‌که چگونه اکنون می‌توان برخی از کارت‌های گرافیک رده بالا را در تخفیف‌های EVGA با قیمت پیشنهادی برای خرده فروشی‌ها تهیه کنید، پیش بینی این‌که در آینده نزدیک ظرفیتی برای ریزش سیر محصولات ببینید، سخت نیست.

تمام این موارد بستگی به این دارند که آیا گیمرها متوجه بازگشت قیمت‌هایی که مدت‌ها منتظرش بودند می‌شوند یا خیر. تحلیلگر Moor Insights & Strategy، آقای اَنشل سَگ معتقد است که گیمرها متوجه این تغییرات خواهند شد:

کارت‌های گرافیک به حالت عادی خود باز خواهند گشت و افرادی هم که در حال ساخت کامپیوتر شخصی خود بودند یا صرفاً به دنبال کارت گرافیک بودند هم اکنون که قیمت‌ها به واقعیت نزدیک‌تر شده‌اند، به کار خود ادامه خواهند داد.  حجم زیادی از تقاضای سرکوب شده از گیمرهای واقعی و مصرف کنندگانی وجود دارد که از دو سال پیش به خاطر کمبود تراشه، اختلالات زنجیره تامین و حباب بازار رمز ارزها، برای خرید دست نگه داشته بودند.

با این‌که برخی افراد برای تورم آماده می‌شوند و یا منتظر عرضه نسل بعدی کارت‌های گرافیک در پاییز امسال هستند، آقای انشل سگ معتقد است این موارد نمی‌توانند جلوی گیمرها را بگیرند:

شما باید به خاطر داشته باشید که برای بسیاری از این مصرف کنندگان، این [بازی کردن] منبع اصلی سرگرمی و داشتن روابط اجتماعی است.

وی همچنین راجع به کسانی که ممکن است منتظر یک کارت از نسل جدید کارت‌های گرافیک RTX 40 یا RDNA 3 می‌مانند هم گفت:

متوجه باشید که تهیه جدیدترین و بهترین کارت‌ها نیز بسیار دشوارتر از چیزی است که اکنون در بازار موجود است.

اما وی همچنین معتقد است که کمبود کارت گرافیک به سر رسیده است، البته که قیمت‌ها خودشان گویای همه چیز هستند و نیاز نیست لزوماً رسانه‌ها چنین چیزی را اعلام کنند.