بررسی AMD رایزن ۷ ۵۸۰۰X3D؛ بهترین پردازنده گیمینگ

سال گذشته میلادی رقابت نزدیکی میان اینتل و AMD برای عرضه بهترین پردازنده گیمینگ شکل گرفت. AMD با عرضه سری رایزن ۵۰۰۰ جلوتر بود تا این که اینتل با پردازنده‌های نسل دوازدهم خود از ره رسید. با این وجود، تیم قرمز در این نقطه متوقف نشد و با عرضه رایزن ۷ ۵۸۰۰X3D باری دیگر رتبه اول را به خودش اختصاص داد.

این پردازنده با وجود ارائه عملکرد یک پردازنده پرچم‌دار، با قیمت یک میان‌رده روانه بازار شد تا هر رقیبی را از سمت اینتل و حتی خود AMD در صنعت گیمینگ کنار بزند. کارایی عمومی این پردازنده چندان بالا نیست اما همان‌طور که انتظار می‌رفت، برای گیمرهایی که به دنبال حداکثر کارایی ممکن هستند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود. نتیجه؟ ۵۸۰۰X3D بهترین پردازنده گیمینگ سال ۲۰۲۲ است که شما می‌توانید آن را بخرید.

مشخصات و قیمت

مشخصات این پردازنده رایزن تا حد زیادی با ۵۸۰۰X یکسان است. ۵۸۰۰X3D دارای هشت هسته Zen 3 است که ۳۰۰ مگاهرتز کلاک بیس و ۲۰۰ مگاهرتز کلاک بوست کمتری دارند. این موضوع برای اپلیکیشن‌هایی که به تعداد هسته‌ها یا فرکانس حساس هستند، خبر خوبی نیست اما هدف این پردازنده هم چیزی دیگری است و نباید با بررسی وضعیت و نیازمندی‌های اپلیکیشن‌ها به بیراهه رفت.

AMD به صورت واضح مشخص کرده که این پردازنده برای کلاس گیمینگ طراحی شده است. این یعنی ۵۸۰۰X3D مانند رایزن ۹ ۵۹۵۰X به ۱۶ هسته یا مثل اینتل Core i9-12900KS به چنان سرعت کلاک دیوانه‌واری نیاز ندارد. این سازش‌ها، به کاهش قیمت ۵۸۰۰X3D تا ۴۵۰ دلار کمک کرده،‌ قیمتی که رایزن ۷ ۵۸۰۰X حین عرضه به مشتریان ارائه شد.

همان‌طور که در ادامه هم خواهیم گفت، کارایی پردازنده یاد شده در حد پردازنده‌های پرچم‌دار رایزن ۹ ۵۹۵۰X و اینتل Core i9-12900K است که هر دو قیمتی بالاتر از ۶۰۰ دلار دارند. پیش از آن که حتی به نتیجه‌گیری برسیم باید اذعان کرد: AMD رایزن ۷ ۵۸۰۰X3D برای گیمرها یک انتخاب فوق‌العاده هوشمندانه است.

معجزه با کش

حافظه ۶۴ مگابایتی کش (حافظه پنهان) سطح سه تفاوت اصلی بین ۵۸۰۰X و ۵۸۰۰X3D است. شاید این تفاوت بزرگ و موثر به نظر نرسد، چون از طرفی هر دو پردازنده‌های سری رایزن ۹ AMD یعنی ۵۹۰۰X و ۵۹۵۰X همین مقدار کش را دارند. اشتباه نکنید، پردازنده مورد بحث ما همان فرصت بزرگ AMD برای نمایش فناوری ۳D V-Chace است که درباره آن صحبت خواهیم کرد.

AMD صرفاً کش بیشتری را اضافه نمی‌کند. این شرکت در این فناوری، کش را دقیقاً به خود تراشه متصل کرده است.این یعنی ۵۸۰۰X3D می‌تواند با سرعتی باورنکردنی به حجم بسیار زیادی از کش دست پیدا کند در حالی که ابعاد استاندارد سری رایزن ۵۰۰۰ را حفظ نموده و از آن تخطی نخواهد کرد.

• مقایسه کارت‌های گرافیک انویدیا و ای ام دی

گفتیم این یک پردازنده گیمینگ است و معمولاً در زمینه گیمینگ، کش را چیز تاثیرگذاری در نظر نمی‌گیرند. اما شرایط در این‌جا متفاوت است. AMD با قراردادن ۶۴ مگابایت کش روی ۳۲ مگابایت کش پیشین ۵۸۰۰X، فضای بیشتری را برای پردازنده اختصاص داده تا بتواند دستورالعمل‌ها را بدون نیاز به کمک از حافظه سیستم پردازش کند.

هرکسی که قبلاً از سری رایزن ۵۰۰۰ استفاده کرده باشد، به خوبی می‌داند که سرعت حافظه نقش مهمی در کارایی گیمینگ ایفا می‌کند، پس نباید عجیب باشد که چنین کش تقویت شده‌ای، چنین نتیجه قابل ملاحظه‌ای را در کارایی بر جای بگذارد.

مهم است این را بدانید که سیستم عامل شما کش را به عنوان یک حافظه مشترک ۹۶ مگابایتی نگاه می‌کند، نه دو قطعه حافظه ۳۲ و ۶۴ مگابایتی جداگانه. اضافه کردن کش همیشه باعث افزایش تاخیر می‌شود و همان‌طور که کاربران ویندوز ۱۱ متوجه شدند، تاخیر کش تاثیر مخربی روی بازی‌ها دارد. AMD ادعا می‌کند این افزایش تاخیر کش را در کارایی جبران می‌کند که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.

کارایی عمومی

اجازه دهید دوباره این جمله را تکرار کنیم که قرار نیست ۵۸۰۰X3D سری ۷ رایزن کارایی عمومی بالایی داشته باشد و حتی ما نیز به آن بپردازیم. سرعت کلاک کمتر و هشت هسته به معنای عقب افتادن این پردازنده در رقابت با پرچم‌داران است.

در حقیقت ۵۸۰۰X3D برای کارایی عمومی گزینه بدی هم نیست اما حتی ۵۸۰۰X هم در مباحث خارج از گیمینگ، گزینه بهتری است. می‌توانید ببینید که چطور تست تست کارایی تک‌هسته‌ای بنچمارک‌های سینه‌بنچ و گیکبنچ مدل‌های ۳ بعدی این پردازنده در مقایسه با سری ۹ رایزن ۵۹۵۰X شکست می‌خورند. تمام پردازنده‌های سری ۵۰۰۰ AMD در محدوده معینی از این بنچمارک‌ها عقب می‌افتند اما سرعت کلاک کمتر ۵۸۰۰X3D آن را از حالت میانگین هم بیشتر عقب می‌اندازد.

تست چند هسته‌ای هم تعریف چندانی ندارد چون صرفاً هشت هسته درون این پردازنده قرار گرفته است که در بهترین حالت به کلاک بوست ۴.۳ گیگاهرتز می‌رسند. این تمام چیزی است که ما درباره کارایی عمومی این پردازنده خواهیم گفت، حالا نوبت پرداختن به هدف AMD در طراحی سری ۷ رایزن ۵۸۰۰X3D است: کارایی گیمینگ.

کارایی گیمینگ

شما می‌توانید نتایج Geoman را در تصویر بالا ببینید که کارایی آن بالاتر از پرچم‌داران پردازنده‌ها در حوزه گیمینگ قرار می‌گیرد. تمام این تست‌ها روی رزولوشن ۱۰۸۰p با کارت گرافیک RTX 3090 و ۳۲ گیگابایت حافظه DDR4 3200 انجام شده‌اند. تنظیمات گرافیکی بازی‌ها با توجه به هر مورد روی High الی Ultra قرار گرفته‌اند.

• مقایسه پردازنده های اینتل و ای ام دی

۵۸۰۰X3D خود را به عنوان بهترین پردازنده‌ای که می‌توانید برای تجربه بازی‌ها تهیه کنید، اثبات می‌کند. این پردازنده ۶.۴ درصد سریع‌تر از ۵۹۵۰X است در حالی که به لطف عملکرد ۱.۷ درصدی بهتر، از پردازنده فوق العاده قدرتمند اینتل Core i9-12900K هم بالاتر می‌ایستد. به خاطر داشته باشید هر دو پردازنده مذکور ۱۵۰ و ۲۰۰ دلار گران‌تر از ۵۸۰۰X3D هستند، بنابراین این یک موفقیت قابل توجه است.

رایزن ۷ ۵۸۰۰X3D تقریباً‌ در تمام بازی‌های بررسی شده منبع، عملکرد برتر را به خود اختصاص داده است. Far Cry 6 که فشار زیادی روی پردازنده وارد می‌کند، نشان داد که ۵۸۰۰X3D حدود ۲۷.۸ درصد کارایی بالاتری نسبت به ۵۹۵۰X سری ۹ رایزن دارد. همین شرایط در بازی Fortnite که باید بهره زیادی از کش ببرد، صدق می‌کند. البته عملکرد این پردازنده این‌جا تقریباً منطبق بر اینتل Core i9-12900K است.

این برتری در همه بازی‌ها مخصوصاً عناوینی که تکیه زیادی بر کارت گرافیک دارند، تداوم نمی‌یابد. به نظر می‌رسد بازی‌های جهان بازی مانند Red Dead Redemption 2 و Cyberpunk 2077 که به قدرت گرافیکی زیادی نیاز دارند، از کش اضافه موجود سود چندانی نمی‌برند. Forza Horzion 4 یکی از معدود بازی‌های این دسته است که با افزایش ۶ درصد کارایی نسبت به ۵۹۵۰X رایزن ۹ برخلاف جهت حرکت و برتری ۵۸۰۰X3D را نمایان می‌کند.

تست‌هایی مانند ۳D Mark Time Spy قدرت این پردازنده را نشان نمی‌دهند اما در بنچمارک بازی‌های واقعی مثل Civilization VI، بهبودهای عظیم حاصل از کش اضافه ۵۸۰۰X3D رایزن ۷ مشاهده می‌شود. AMD با پرداخت پول کمتر، با هسته‌های کمتر و همچنین سرعت کلاک پایین‌تر، کارایی گیمینگ بهتری را ارائه می‌دهد که حیرت‌انگیز است.

مصرف انرژی، گرما و سرعت کلاک

تا این‌جا بسیار درباره کش اضافه این پردازنده و تاثیر مناسب آن سخن گفتیم اما چنین رویکردی بدون هزینه هم نیست. اگرچه مصرف انرژی ۵۸۰۰X3D به اینتل Core i9-12900KS نزدیک هم نیست اما موارد دیگری برای توجه وجود دارد. حرارت این پردازنده طی تست چند هسته‌ای سینه‌بنچ R23 در یک سیستم خنک کننده تماماً مایع به ۸۶ درجه سلسیوس می‌رسد. خوشبختانه مصرف انرژی آن در تست منبع در این شرایط هرگز به بیش از ۱۰۱ وات نرسیده است.

با توجه به حجم کاری و فشاری که تستی مانند سینه‌بنچ وارد می‌کند، این حرارت خطرناک نیست. با این حال، این نشان می‌دهد که چرا AMD تصمیم گرفته اورکلاک را روی این پردازنده غیرفعال کند. فرکانس تمام هسته‌ها در این تست به حداکثر ۴.۳۵ گیگاهرتز رسید و فشار آوردن برای افزایش بیشتر فرکانس، منجر به حرارت ۹۰ درجه سلسیوس خواهد شد.

در تست یک هسته، فرکانس پردازنده به ۴.۴۵ گیگاهرتز رسید در حالی که انرژی کمتری یعنی چیزی حدود ۳۶ وات مصرف می‌کرد. حرارت هم با ایستادن در ۵۲ درجه سلسیوس، بسیار بهتر از حالت قبل است. در مجموع انجام بیشتر کارها روی این پردازنده، حرارت میانگین ۶۰ درجه‌ای را ایجاد می‌کند.

این پردازنده در همین موقعیت هنوز هم فاصله زیادی با انرژی مصرف و حرارت تولید شده توسط پردازنده‌های اینتل دارد اما در مقایسه با سایر پردازنده‌های سری ۵۰۰۰، بیشتر داغ می‌شود.