ایکس باکس در دنیای واقعیت مجازی؛ رویا یا واقعیت؟

آیا سرانجام مایکروسافت و دقیق‌تر، برند ایکس باکس آن در دنیای بازی‌های ویدیویی وارد حوزه واقعیت مجازی خواهد شد یا این چیزی غیر از یک رویای بیهوده نیست؟ از زمان عرضه پلی استیشن VR توسط سونی، بازیکنان بارها و بارها این سوال را از خودشان پرسیده‌اند اما هر دفعه با بی‌میلی مایکروسافت مواجه شده‌اند.

اگرچه با توجه به عرضه متا کوئست ۲ و تبدیل شدن به یکی از بهترین هدست‌های واقعیت مجازی بازار و همچنین معرفی رسمی پلی استیشن VR 2 از سمت سونی، هیچ‌کس نمی‌تواند این حوزه را دست کم بگیرد یا آن را بی‌اهمیت تلقی کند.

در حقیقت، به راحتی می‌توان تایید کرد که بازی‌های ویدیویی حوزه واقعیت مجازی تاکنون هیچ وقت به اندازه الان، محبوب نبوده‌اند. همه این‌ها ما را وادار به گمانه‌زنی می‌کنند که آیا مایکروسافت نیز با کنسول‌های نسل نهمی خود یعنی ایکس باکس سری ایکس و اس، وارد این رقابت خواهد شد یا خیر. افزون بر پشتیبانی از واقعیت مجازی در بازی Microsoft Flight Simulator روی رایانه‌های شخصی، بسیاری از کاربران به دنبال پشتیبانی این کنسول‌ها از چنین قابلیتی هستند.

• تحلیل ویدیویی هدست واقعیت آمیخته اپل؛ آیا یک انقلاب جدید در راه است؟
• ۱۳ دلیل که ما در یک شبیه ساز زندگی می کنیم؛ به ماتریکس خوش آمدید

از طرفی مایکروسافت به واسطه هدست‌های واقعیت آمیخته هولو لنز (HoloLens) خود، با این حوزه آشنایی دارد. البته با قیمت بسیار گران ۳۵۰۰ دلار، این هدست بی‌سیم اصلاً و ابداً برای کاربران عادی نیست و همچنین نباید از یاد ببریم که سری هدست‌های هولو لنز، برای غوطه‌وری کامل در جهان واقعیت مجازی، طراحی و تولید نشده‌اند.

با این وجود آیا باز هم ممکن است که مایکروسافت، نسخه اقتصادی از هدست واقعیت مجازی گیمینگ خود را برای کاربران ایکس باکس سری ایکس و اس عرضه کند؟ در زیر، ما تمام شایعات و همچنین اطلاعات موجود را در این‌باره جمع‌آوری کرده‌ایم.

تاریخچه مایکروسافت با هدست‌های واقعیت مجازی

در همین همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، ابتدا باید اعلام کنیم مایکروسافت به صورت رسمی هیچ برنامه‌ای برای توسعه چنین چیزی ندارد یا حداقل آن را عمومی نکرده است. در سوی دیگر، این غول دنیای تکنولوژی، همیشه به طریقی با هدست‌های واقعیت مجازی درگیر بوده است.

کینکت ایکس باکس ۳۶۰ به دوربین‌های RGB و تشخیص دهنده‌های حرکت مادون قرمز مجهز بودند تا بازیکنان بدون استفاده از کنترلر فیزیکی، به تجربه بازی‌ها مشغول شوند. بعدتر این تکنولوژی در ایکس باکس وان هم به کار رفت که اصلاً به موفقیت نزدیک نشد.

دور از انتظار نیست که این تکنولوژی روزی در حوزه واقعیت مجازی به کار رود و مایکروسافت هم کاری را انجام دهد که سونی زمانی با کنترلرهای موو (Move) پلی استیشن و همچنین نسل اول هدست واقعیت مجازی پلی استیشن VR و پلی استیشن کمرا (Camera) انجام داد.

مایکروسافت چند سال پیش در همکاری با ولو (Valve) و اچ پی (HP)، هدست اچ پی G2 VR را طراحی و تولید کرد. بعدتر، نسل اول هولو لنز و سپس هولو لنز ۲ با قیمت ۳۵۰۰ دلار از راه رسیدند که برای بازار گیمینگ صرفه اقتصادی ندارند. این هدست‌های مایکروسافت برای بهره‌گیری کامل از پتانسیل‌های کامل حوزه واقعیت آمیخته طراحی شده‌اند و تمرکز زیادی روی واقعیت افزوده دارند، بنابراین قرار نیست شما را غرق در بازی‌ها کنند.

با این حال، ماه گذشته گزارش‌هایی درباره احتمال ساخت نسل سوم این هدست‌ها، این‌بار با تمرکز روی واقعیت مجازی منتشر شد. در سوی دیگر، با توجه گسترده و عظیم کاربران به واقعیت مجازی و متاورس (که مایکروسافت طی تصاحب اکتیویژن بلیزارد به آن اشاره کرد) شاید این شرکت برنامه‌های آینده خود را به سمت توسعه یک هدست کاربرپسند، خارج از سری هولو لنز نیز معطوف کند. هولو لنز در حال حاضر تنها برای استفاده‌های تجاری از جمله کاربرد در ارتش ایالات متحده آمریکا مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

• بزرگ ترین خریدهای تاریخ تکنولوژی
• آیا خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت به یک فاجعه ختم خواهد شد؟
• معرفی ویدیویی ۵ تصاحب بزرگ تاریخ تکنولوژی

طبق بررسی‌های صورت گرفته در لینکدین، در سال ۲۰۲۱ میلادی، مایکروسافت حداقل ۲۵ نفر از متخصصان حوزه واقعیت آمیخته خود از جمله چند کارمند باسابقه را از دست داده است. این کارمندان، مایکروسافت را به مقصد متا (فیس بوک سابق) ترک کرده‌اند. اگر تمرکز مایکروسافت هنوز هم روی واقعیت آمیخته بود، شاید این اتفاق حداقل در این ابعاد رخ نمی‌داد.

ایکس باکس سری ایکس و اس؛ محتاج واقعیت مجازی؟

شاید بازار بازی‌های واقعیت مجازی در مقایسه با کنسول‌ها بسیار کوچک‌تر باشد اما به سرعت در حال رشد است. در واقع پلی استیشن VR به عنوان یکی از موفق‌ترین هدست‌های واقعیت مجازی تاریخ، صرفاً ۵ میلیون نسخه در سراسر جهان عرضه شد. مقایسه این آمار با فروش بیش از ۱۱۰ میلیون واحدی پلی استیشن ۴، تفاوت بزرگ این بازارها را نشان می‌دهد.

متا کوئست ۲ روز به روز توجه و فروش بیشتری را تجربه می‌کند. کاربران این هدست می‌توانند آن را به یک رایانه شخصی قدرتمند متصل کرده و عناوینی نظیر Half-Life: Alyx را تجربه کنند. سونی هم احتمالاً در اواخر ۲۰۲۲ یا اوایل ۲۰۲۳، پلی استیشن VR 2 را عرضه خواهد کرد. شاید مایکروسافت با نظاره این وضعیت، تصمیم به مداخله بگیرد تا از رقابت باز نماند. تصور کنید بتوان Microsoft Flight Simulator را روی هدست واقعیت مجازی و کنسول‌های این شرکت تجربه کرد.

چنین تجربه‌های تاثیرگذار و لذت‌بخشی پیش‌تر حتی با وجود مشخصات فنی نامناسب، به لطف پلی استیشن VR برای کاربران سونی محقق شده‌اند. Gran Turismo Sport از جمله بازی‌هایی بود که تجربه واقعیت مجازی جذابی را برای بازیکنان پلی استیشن به ارمغان آورد. همان‌طور که می‌دانید، پتانسیل‌های دست نخورده زیادی توسط کنسول‌های نسل نهم به وجود آمده‌اند اما مایکروسافت اگر واقعاً به دنبال پیش‌‌روی در این زمینه رو به رشد است، باید عجله کند.

مایکروسافت در حال حاضر بازی‌های زیادی برای بهره‌برداری از این فرصت در اختیار دارد. برخی از بهترین مجموعه بازی‌های مسابقه‌ای از جمله Forza Horizon، قسمتی از بهترین شوترهای اول شخص تاریخ مانند Halo، Call of Duty و همچنین نقش‌آفرینی‌های تمام و کمال بتسدا حتی قبلاً نیز میزبان واقعیت مجازی بوده‌اند.

چرا نباید منتظر واقعیت مجازی ایکس باکس باشید؟

با وجود تمام پتانسیل‌های واقعیت مجازی، این حوزه هنوز هم تا حد زیادی در حاشیه قرار دارد و سرعت رشد آن با وجود صعودی بودن، چندان بالا نیست. شاید همین موارد به سادگی سبب شوند مایکروسافت مزایای بازگشتی از آن را، ناچیز در نظر گرفته و در نهایت، تصمیم بگیرد از آن دور بماند.

از نظر قدرت خروجی، شکی نیست که ایکس باکس‌های نسل نهم می‌توانند بازی‌های واقعیت مجازی را اجرا کنند. با این حال، وقتی این موضوع مطرح می‌شود، مدیر عامل اجرایی ایکس باکس یعنی فیل اسپنسر (Phil Spencer) نگرانی‌های خود را ابراز می‌کند؛ اسپنسر باور دارد که بازیکنان هنوز آماده استفاده از واقعیت مجازی همراه کنسول‌های خود نیستند.

اسپنسر در سال ۲۰۱۷ بعد از معرفی ایکس باکس وان ایکس در خصوص فقدان واقعیت مجازی در اکوسیستم ایکس باکس به صحبت پرداخت. او در آن زمان تایید کرد که از علاقه‌مندان این حوزه بوده است اما مطمئن نیست که واقعیت مجازی در حال حاضر برای اتاق نشیمن مناسب باشد. وجود کابل‌های فراوان و …، بخشی از ملاحظات فیل اسپنسر بودند.

در حال حاضر بسیاری از نگرانی‌های فیل اسپنسر درباره هدست‌های واقعیت مجازی، رفع شده‌اند. برای مثال پلی استیشن VR 2 برخلاف مدل قبلی، تنها به یک کابل مجهز خواهد بود و همچنین دیگر به دوربین خارجی مجزا برای رصد حرکت بازیکن نیاز نخواهد داشت. متا کوئست ۲ در سوی دیگر، با وجود قدرت پردازش کمتر، کاملاً بی‌سیم است.

اسپنسر و در مجموع برند ایکس باکس تاکنون مشخص نکرده‌اند که از نظر آن‌ها دقیقاً چه زمانی برای سرمایه‌گذاری روی واقعیت مجازی مناسب خواهد بود. این ملاحظات، مانع کوچک‌تری در مقایسه با بازار هدف کوچک این حوزه هستند. با در نظر گرفتن تمام موارد گفته شده، ظاهراً حداقل تا زمانی که دسترسی، کاربران علاقه‌مند و بازی‌های بیشتر، موانع کمتر و یک نسل قوی‌تر از کنسول‌ها از راه نرسند، مایکروسافت برای واقعیت مجازی، ارزش چندان زیادی قائل نخواهد شد.

استفاده از واقعیت مجازی با ایکس باکس سری ایکس و اس ممکن است؟

این کنسول‌ها و همچنین هیچ یک از کنسول‌هایی که مایکروسافت تاکنون تولید کرده است، به صورت رسمی از هدست‌های واقعیت مجازی پشتیبانی نمی‌کنند. هیچ یک از بازی‌ها و اپلیکیشن‌ها عرضه شده برای آن‌ها نیز با واقعیت مجازی سازگار نیستند. البته بعضی از بازی‌های عرضه شده برای این کنسول‌ها از جمله Microsoft Flight Simulator ساخت استودیوهای فرست پارتی همین شرکت، از این حالت پشتیبانی می‌کنند اما نه روی کنسول‌های مایکروسافت.

آیا مایکروسافت در آینده با عرضه به‌روزرسانی می‌تواند چنین ویژگی را به کنسول‌های خود اضافه کند؟ بله، کاملاً! از آن‌جایی که سیستم عامل ایکس باکس مبتنی بر ویندوز است، کنسول‌های نسل نهم ایکس باکس حتی می‌توانند از هدست‌های واقعیت مجازی رایانه‌های شخصی پشتیبانی کنند.

این فرایند نیازمند عرضه به‌روزرسانی و درایورهای رسمی از سوی مایکروسافت است. افزون بر این، شاید بازی‌ها و هدست‌های واقعیت مجازی رایانه‌های شخصی نیازمند بهینه‌سازی از سمت سازندگان و توسعه دهندگان نیز باشند اما تنها زمانی که مایکروسافت API مناسب را در اختیار آن‌ها قرار دهد.

طبق استراتژی کنونی مایکروسافت، بعید است که چنین چیزی را به این زودی‌ها شاهد باشیم. در حال حاضر خانواده پلی استیشن تنها کنسول‌های بازار هستند که از هدست‌های واقعیت مجازی پشتیبانی می‌کنند که این هدست‌ها هم توسط سازنده همین کنسول‌ها یعنی پلی استیشن تولید می‌شوند.

شاید طی چند سال آینده، اگر پلی استیشن VR 2 و هدست‌های متا به موفقیت برسند و از سمت دیگر، شرکتی مانند اپل هم وارد این حوزه شود، مایکروسافت هم اجازه پشتیبانی کنسول‌های ایکس باکس از هدست‌های مبتنی بر رایانه‌های شخصی را صادر کند.