دوران ویژه‌ای در تاریخ گوشی‌ها درست قبل از انقلاب آیفون و اما بعد از گوشی‌های ساده تکراری وجود داشت. در طول این مدت، به نظر می‌رسید چشم‌اندازی از طراحی گوشی شکل گرفته و گوشی‌های مبتنی بر طرح‌ها، اشکال گوناگون و البته از همه مهم‌تر، خلاقیت پدیدار شدند. به‌عنوان مثال، یک گوشی مانند نوکیا N-GAGE از طراحی شاخصی بهره می‌برد که به نظر می‌رسید بر اساس سریال پیشتازان فضا روانه بازار شده است. در این دوران، شاهد انواع گوشی‌های تاشو، مبتنی بر اسلایدر، با شکل‌های عجیب و انواع دیگر دیده می‌شد.
در تصویر بالا، به نظر می‌رسد که تمام گوشی‌های حاضر در عکس، از اتاق یک مخترع غیرعادی بیرون آمده است. آیا گوشی‌های مبتنی بر چنین طراحی‌هایی به طور شگفت‌انگیزی کارآمد و قدرتمند بودند؟ البته که نه. برخی از این گوشی‌های عجیب و غریب اصلا قابل استفاده نبودند، اما این قدرت را داشتند که کاربران را هیجان‌زده کنند.
مطالب مرتبط:
با وجود اینکه حالا در جیب‌مان گوشی‌های بسیار قدرتمندی قرار دارد، دیگر چنین احساسی به بسیاری از کاربران دست نمی‌دهد. چگونه به روزگاری رسیدیم که طراحی تمام گوشی ها مشابه یکدیگر شده است و هیچ خلاقیتی درون آن‌ها دیده نمی‌شود؟
اولین تلفن‌های همراه تنها به هدف تماس گرفتن و پاسخ دادن به تماس ساخته شدند. این گوشی‌ها دارای آنتن‌های غول‌پیکر و نمایشگر بسیار کوچکی بودند و طراحی تقریبا هیچ اهمیتی نداشت. با این حال، تکنولوژی پیشرفت کرد و گوشی‌ها به نقطه‌ای رسیدند که دیگر با قیمتی بالا تمام نمی‌شدند. این دورانی است که شرکت‌ها، فکر کردن در مورد عواملی مانند قابلیت حمل، طراحی و جذابیت آن‌ها را آغاز کردند.
در هزاره جدید، انواع گوشی‌های مبتنی بر طراحی‌های جذاب برای دسته‌های گوناگونی از کاربران عرضه شد تا همه آن‌ها بتوانند گوشی موردنظر خود را پیدا کنند. فارغ از اینکه در کدام گروه قرار داشتید، می‌توانستید گوشی متناسب با سلیقه‌ی خود را پیدا کنید. اما در سال ۲۰۰۷، اوضاع به طور گسترده‌ای متحول شد.
ورود اپل به بازار گوشی‌های همراه
بدون شک می‌توان گفت که اپل در سال ۲۰۰۷ با معرفی آیفون همه‌چیز را تغییر داد. این شرکت به دنیا نشان داد که یک گوشی متعلق به آینده چه شکل و شمایلی دارد. البته به‌خوبی می‌دانیم که قبل از آیفون هم گوشی‌های هوشمند وجود داشته است اما رابط کاربری نه‌چندان جذاب و زیبایی‌شناسی محافظه‌کارانه آن‌ها باعث شد که این گوشی‌ها نتوانند نظر بخش گسترده‌ای از کاربران را جلب کنند. با این وجود، رقبا بدون مبارزه تسلیم نشدند. بلک‌بری و نوکیا تا مدت‌ها به عرضه گوشی‌های مبتنی بر سیمبیان و BBOS ادامه دادند؛ اما در نهایت آن‌ها هم شکست را پذیرفتند.
خیلی زود، طراحی خلاقانه‌ترین گوشی، مورد کپی‌کاری گسترده قرار گرفت و یکپارچگی طراحی گوشی‌های هوشمند آغاز شد. از سیستم‌عامل‌های سیمبیان، WebOS و بادا تنها خاطره‌ای به جا ماند و جای خود را به اندروید و iOS دادند و در زمینه سخت‌افزاری، کیبورد فیزیکی ناپدید شد و سپس نمایشگر لمسی روی کار آمد.
نبرد بر سر نمایشگرهای غول‌پیکر
به سرعت مشخص شد که نمایشگرهای بزرگ‌تر تجربه کاربری جذاب‌تری را به ارمغان می‌آورند. رابط‌های کاربری مبتنی بر نمایشگرهای لمسی انجام بسیاری از کارها را راحت‌تر کردند. در این بین، سرعت اینترنت به‌طور گسترده‌ای بهبود پیدا کرد و استریم انواع محتوا به واقعیت تبدیل شد. دوربین‌های گوشی‌های هوشمند هم تکامل یافتند و روی هم رفته با گوشی‌های دارای نمایشگرهای بزرگ می‌توانستید کارهای بسیار بیشتری انجام دهید.
با این حال، تمام این پیکسل‌ها به انرژی نیاز داشتند و افزایش اندازه نمایشگرها منجر به افزایش ظرفیت باتری‌ها شد. رقابت بر سر افزایش اندازه نمایشگرها تا آنجایی پیش رفت که اصطلاح فبلت (ترکیبی از کلمات گوشی و تبلت) به وجود آمد. اما در هر صورت نمایشگرها به خودی خود تفاوتی با یکدیگر ندارند و وقتی ۸۰ درصد یک گوشی نمایشگر آن باشد، طراحی کلی آن هم مانند دیگر گوشی‌های موجود در بازار خواهد بود.
در این میان، تولیدکنندگان برای اینکه خلاقیت خود را نشان بدهند، از نمایشگرهایی با لبه‌های خمیده استفاده کردند، حاشیه‌های اطراف نمایشگرها را کاهش دادند و پس از آن، بریدگی نمایشگر هم پدیدار شد. همچنین در یک دوران بر سر گوشی‌های ماژولار سروصدای زیادی ایجاد شد که البته به موفقیتی نرسیدند و خیلی زود فراموش شدند. در نهایت، این رویکرد شرکت‌ها منجر به تولید چنین گوشی‌هایی شد:
چرا طراحی گوشی ها یکسان شده است؟
- نمایشگرهای کم‌حاشیه غول‌پیکر و باتری‌های بسیار بزرگ ویژگی‌های جذابی هستند اما از طرف دیگر دست شرکت‌ها را می‌بندند. گوشی‌ها اساسا حول محور نمایشگر و باتری ساخته می‌شوند و فضای کمی برای خلاقیت باقی می‌ماند.
- در نهایت بسیاری از کاربران گوشی‌هایی را دوست دارند که به شکل و شمایل آن‌ها عادت کرده‌اند و شرکت‌ها هم نمی‌خواهند در این زمینه ریسک کنند. همچنین بدنه‌های از جنس شیشه و فلز حس خوبی به کاربران منتقل می‌کند و به همین خاطر این روزها بسیاری از گوشی‌ها چنین بدنه‌ای را دارند.
- بسیاری از تفاوت‌های اعمال شده در طراحی گوشی‌ها سرانجام توسط کیس محافظ پنهان می‌مانند.
- کیبوردهای فیزیکی عملا منسوخ شده‌اند و ایده‌هایی مانند طراحی ماژولار هیچوقت مورد توجه گسترده‌ای قرار نگرفت.
- در نهایت دو گزینه اندروید و iOS برای کاربران باقی مانده است. هر آیفون که یک آیفون است و هر گوشی اندرویدی شبیه گوشی‌های دیگر است و مانند آن‌ها رفتار می‌کند.
- همه در حال کپی‌برداری از دیگران هستند و شرکت‌ها به راحتی از عناصر طراحی یا ویژگی‌های دیگر گوشی‌ها الگوبرداری می‌کنند. در عین حال، فقط شرکت‌های اندکی تمایل به عملی کردن ایده‌های نوآورانه دارند؛ زیرا این ایده‌ها به ندرت به موفقیت می‌رسند.
این نکات به طور خلاصه دلیل یکسان بودن طراحی گوشی‌ها را نشان می‌دهد. ما محکوم به استفاده از گوشی‌های خسته‌کننده و تکراری هستیم. اما در این زمینه کورسوی امید وجود دارد و به لطف پیشرفت تکنولوژی، قرار نیست که وضعیت برای مدت طولانی یکسان باقی بماند.
ورود گوشی‌های تاشو
سازندگان گوشی‌های هوشمند وقتی فهمیدند کاربران چه چیزی را می‌خواهند، ویژگی‌های موردنظر را ارائه دادند؛ اما این کار برای مدت طولانی انجام شد و کاربران به نمایشگرهای غول‌پیکر و دوربین‌های چندگانه عادت کردند. ما نمی‌گوییم که چنین رویکردی برای طراحی گوشی بد است؛ زیرا اگر بد بود این همه سال دوام نمی‌آورد.
هرچه باشد، طراحی یکسان گوشی‌ها عمدتا به این موضوع برمی‌گردد که کاربران به خرید یک نوع از طراحی علاقه‌ی زیادی نشان دادند. خوشبختانه، برخی از مهندسان و مدیران در نهایت به این نتیجه رسیدند که زمان تغییر فرا رسیده است و این‌گونه بود که نمایشگرهای انعطاف‌پذیر متولد شدند.
این فناوری هم در مدت کوتاهی اتفاق نیفتاده و تکنولوژی نمایشگرهای انعطاف‌پذیر سال‌هاست که وجود دارد. اما موضوع این است که در نهایت مدیران به این نتیجه رسیدند که تغییر وضع موجود، ارزش ریسک عظیم مالی را دارد. چنین رویکردی واقعا هیجان‌انگیز است؛ زیرا پس از گذشت بیش از یک دهه، ما شاهد اولین تغییر اساسی در طراحی گوشی‌های هوشمند هستیم. این که آیا این رویکرد می‌تواند به موفقیت برسد یا نه خود سوال دیگری است ولی فعلا این فناوری توانسته طرح گوشی‌های تاشو قدیمی را احیا کند و طرح تبلت‌های تاشو را خلق کند.
نظرات