از زمانی که برنامه شاتل فضایی در سال ۲۰۱۱ به پایان رسید، ناسا مأموریتهای فضایی خود را به کمک فضاپیمای روسی سایوز به پایان میرساند و تا به این نقطه به این فضاپیما متکی بود تا به وسیلهی آن فضانوردان ساکن در ایستگاه فضایی بینالمللی را که نزدیک به پایان ماموریتشان هستند، به زمین بازگرداند. به منظور پایان رساندن بر روند فعلی ناسا، با یکی از شرکتهای هوا و فضای امریکایی باید قرار داد ببندد و در این مسیر دو شرکت SpaceX و شرکت بوئینگ رقابت شدیدی با یکدیگر خواهند داشت.
پس از چندین تاخیر پیاپی، شرکت SpaceX برای اولین بار برنامهی آزمایش فضاپیما Crew Dragon را اجراء کرد. طبق برنامه ریزیهای انجام شده این آزمایش به صحت و سلامت کامل در ناحیهی Cape Canaveral انجام گرفت. در طی این برنامهی آزمایشی، شرکت SpaceX یک پخش زنده از اجرای عملیات نسخهی آزمایشی این کپسول فضایی که Crew Demo-1 نام گرفته بود را به نمایش گذاشت. ناسا نیز پخش زنده را پوشش داده و از شبکهی مخصوص به خود، این ماموریت را پخش کرد. مرد سرشناس دنیای مدرن، ایلان ماسک، که از قضا یکی از مالکان شرکت SpaceX نیز میباشد در حساب توییتر خود عکس زیر مربوط به این عملیات را به نمایش گذاشت:
ماموریت آزمایشی صورت گرفته تنها یک پرتاب بدون خدمه بوده و به این صورت است که سفینهی مورد نظر به وسیلهی یک موشک فالکون ۹ به فضا پرتاب خواهد شد. بنجی رید، مدیر فضایی شرکت اسپیس ایکس، در این باره گفت:
این آزمایش آخرین ماموریت آزمایشی ما خواهد بود و به منظور کسب اطمینان از آن است که فضاپیما و سیستمهای مربوط به آن، به همان کیفیتی که از آن انتظار میرود و طراحی شده بود، عملکرد داشته و در نهایت و در صورت موفقیت این مانور آزمایشی، ما توانا خواهیم شد تا خدمه را بر روی آن سوار کنیم.
این فضاپیما همچنین یک دستگاه تست ANTROMORPHIC را با خود همراه خواهد داشت که ایلان ماسک از آن با عنوان Ripley یاد کرده است. این دستگاه مجهز به سنسورهایی در اطراف سر، گردن و ستون فقرات میباشد که از آنها به منظور جمع آوری دادهها از فضانوردان پیش از اینکه آنها در طی ماموریت دوم خود به فضا نقل مکان کنند، استفاده میشود. ماموریت دوم برای ماه جولای پیش رو برنامه ریزی شده است. از طرف دیگر، رقیب این شرکت یعنی شرکت هواپیما سازی بوئینگ با فضاپیمای CST-100 Starliner وارد میدان رقابت شده و آنها برنامه دارند تا طی ماه اپریل این فضا پیما را به پرواز در آورده و آن را به طور آزمایشی در مدار زمین قرار دهند. آنها همچنین این فضاپیما را برای یک ماموریت آزمایشی دیگر و این بار به همراه خدمهی انسانی در ماه آگوست آماده میکنند.
پس از پرتاب موفق، فضاپیما Crew Dragon، شرکت SpaceX این سفینه را با ۴۰۰ پوند از منابع پر کرده و آن را به طور مستقل به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاده است. در طی این ماموریت، همچنین انتظار میرود که سفینه در تاریخ ۸ مارس به زمین بازگردد و طبق برنامه ریزیهای انجام شده، محل فرود آن در ناحیهای در اقیانوس اطلس خواهد بود. پس از موفقیت ماموریت آزمایشی انجام شده در طی روز گدشته، ماموریت دوم در تاریخ از پیش تعیین شده ۵ مارس روز سه شنبه و در ساعت ۱:۳۸ بعد از ظهر زمین را به مقصد ایستگاه بین المللی ترک خواهد کرد. در پی این ماموریت آزمایشی موفقیت آمیز اخیر افراد سرشناس نظرات خود را در شبکهی اجتماعی توییتر ارائه دادند. از جملهی این افراد میتوان به جیم بریدنستین، سیاسمتدار امریکایی و مدیر سازمان ناسا اشاره کرد، وی در این مورد ابراز داشت:
اجرای موفق امروز، فصل جدیدی از برتری آمریکا را به ما نشان میدهد و ما را یک بار دیگر به یک پرواز که در آن، فضانوردان آمریکایی در راکتهای آمریکایی از خاک آمریکا بلند میشوند، نزدیک خواهد کرد. تبریک به تیمهای SpaceX و NASA برای رقم زدن این مرحله مهم در تاریخ کشور ما.
Crew Dragon در ساعت ۵:۵۱ قبل از ظهر با سهولت به ایستگاه فضایی بین المللی رسید. تنها پس از مدت کوتاهی از این اتفاق، تعداد ۱۲ قلاب از Crew Dragon خارج شد تا به وسیلهی آنها این فضاپیما خود را به ایستگاه فضایی بین المللی ببندد. این مرحله که آن را با نام «hard capture» میشناسند در ساعت ۶ قبل از ظهر رخ داد و بدین ترتیب این مرحله اولین پهلوگیری موفقیت آمیز این کپسول خدمهی مورد بحث در طی ماموریتش بود.
روش پهلو گیری به کار رفته در کپسول Crew Dragon نسبت به موارد پیش از آن بسیار متفاوت است. حتی اگر آن را با سفرهای دیگر برادر بزرگتر خود یعنی کپسول Dragon مقایسه کنیم، همچنان در کپسول Crew Dragon، ابداعات جدیدی را میتوان پیدا کرد. هانس کونیگزمن (Hans Koenigsmann)، معاون تضمین ماموریت در شرکت SpaceX، طی یک جلسه پیش از راه اندازی در روز پنج شنبه گفت:
کپسول Dragon اساسا در زیر ایستگاه فضایی بین المللی شناور بود. شما میتوانید ببینید که چگونه این کپسول به جلو و عقب حرکت میکند و سپس [Canadarm] آن را به خلیج استراحت (Birth bay) میبرد.
اما در مقابل، سیستم پهلو گیری موجود در کپسول Crew Dragon ویژگیهای دیگری را ارائه میدهد، وی در ادامه افزود:
این کپسول خود را در مقابل ایستگاه فضایی «میکارد» و سپس تنها از یک پورت داکت استفاده کند و دیگر هیچ نیازی به یک بازوی اتصال نخواهد داشت.
با وجود اینکه در این کپسول همچنان هیچ خدمهی انسانی وجود ندارد اما با این وجود این کپسول خالی از خدمه نمیباشد. مسافر این کپسول در هنگام پرواز از سمت زمین به ایستگاه فضایی، ربات دستیاری با نام مستعار Ripley بود. همچنین در طول این مسیر، کپسول خدمه علاوه بر ۴۰۰ پوند مواد مورد نیاز، تجهیزات حیاتی دیگر به منظور استفاده در ایستگاه فضایی را نیز با خود حمل میکرد. باری دیگر ایلان ماسک پس از ابراز تشکر از تیم فعال در سازمان ناسا و همچنین شرکت SpaceX، در طی کنفرانس خبری که بعد از پرتاب موشک انجام گرفت ابراز داشت:
اگر بخواهم راست بگویم، در حال حاضر از نظر احساسی به شدت خسته هستم. این اتفاق به شدت استرسزا بود، ولی در نهایت با موفقیت به نتیجه رسید… حداقل تا به اینجای کار!
اگرچه که این پرتاب با موفقیت به پایان رسید، اما با این حال SpaceX هنوز با موانع بیشتری تا پایان کامل این ماموریت، مواجه خواهد شد. کپسول خدمه تا ۸ مارس در ISS باقی میماند و سپس شروع به آغاز مرحلهای میکند که به جد هدف اصلی و حساسترین بخش این ماموریت خواهد بود و این مرحله چیزی نیست جز بازگشت موفقیت آمیز به کرهی زمین اما این بار به همراه خدمه انسانی!. کپسول نام برده با چترهای تقویت شدهای همراه است و طبق برنامهریزیها در اقیانوس اطلس، سفر خود را به پایان میرساند.
در حالی که صحبت از اقیانوس اطلس شده است همچنین از تقویت کنندهی این موشک نیز باید یاد کنیم. تقویت کنندهی قابل استفادهی مجدد موشک Falcon 9 که به هنگام پرتاب فضاپیمای Crew Dragon از آن استفاده شد، در زمانی حدودی ۱۰ دقیقه بعد از شروع مرحله بلند شدن از سطح زمین از این فضاپیما جدا و به سوی اقیانوس اطلس پرتاب شد.
از سال ۲۰۱۱ تا کنون، زمانی که برنامه شاتل فضایی به پایان رسید، ناسا انسانی را به فضا نفرستاده است. در این دوره، این آژانس برای تامین نیازهای خود و فرستادن فضانوردان به فضا، از فضاپیمای روسی سویوز استفاده کرده که شرکت سازنده نیز به ازای هر صندلی برای مسافران فضاپیمایش، مبلغ ۸۰ میلیون دلار را دریافت میکرد. و این عامل به تنهایی موفقیت اخیر شرکت امریکایی SpaceX را مورد توجه سیاست مداران و جامعه جهانی قرار خواهد داد چرا که هزینههای اضافی از خاک امریکا به خارج از مرزهای این کشور فرستاده نمیشود و این کشور با استفاده از ابزار خود قادر به فرستادن فضانوردان به فضا و بازگشت مجدد آنها به زمین خواهد شد. مدیر سازمان ناسا Bridenstine همچنین در مورد این وجه از دست آورد اخیر در کنفرانس خبری ابراز داشت:
ما میخواهیم اطمینان حاصل کنیم که همکاری خود را با روسیه حفظ خواهیم کرد. همکاری که برای مدت طولانی بسیار قوی بوده است اما در عین حال خواستار آن هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که ما توانایی خود را به منظور رفت و برگشت از ایستگاه فضایی بین المللی داشته باشیم.
کپسول Crew Dragon نسخه پیشرفته کپسول Dragon شرکت SpaceX است که در ۱۶ بار گذشته از زمین به ایستگاه بین المللی فضایی (ISS) منتقل شده است. این نسخهی پیشرفته میتواند تعداد هفت مسافر انسانی را حمل کند و در نهایت آنها را به مدار پایینی زمین و به ISS برساند. در صورتی که این ماموریت آزمایشی با سلامت کامل به پایان برسد، شرکت Space X کپسول Crew Dragon را برای ماموریت دیگری در اواخر سال میلادی جاری آماده خواهد کرد.
اما بیایید در پایان مقداری در مورد ریپلی (Ripley) این ربات وفادار به کپسول Crew Dragon صحبت کنیم. ریپلی بخشی جدایی ناپذیر از نسخهی Demo-1 این کپسول خواهد بود و با سنسورهای مختلف خود کاربریهای فراوانی را ارئه خواهد کرد. هانس کونیگزمن (Hans Koenigsmann)، معاون شرکت SpaceX در زمینه ساخت و پرواز، در جمع بندی پیش از پرتاب موشک در مورد این ربات گفت:
ما به آن باهوش (smarty) میگوییم و نام وقعی او Ripley است.
کتی لودرز (Kathy Lueders)، مدیر برنامه خدمت تجاری ناسا، افزود:
ما این وسیله را تا دندان تجهیز کردهایم. این وسیله پر از اطلاعات و سنسور است، در سر تا سر آن!
این ربات که در ابعاد یک انسان بالغ به تولید رسیده است، از رستن گاه مو تا نک پا از حسگر پوشیده شده و کار این سنسورها آن است تا به مهندسان فعال در شرکت SpaceX در مورد تجریبیاتی که این ربات در حین سفر به ایستگاه فضایی و بازگشت از آن کسب میکند، خبر برسانند. این کار با دقت بالایی انجام میشود به طوری که تمام تجربیاتی را که یک فضانورد انسانی میتواند در طی سفر خود داشته باشد توسط این ربات نیز حس میشود. این ربات از یک لباس فضانوردی مخصوص و مشهور که در آگوست سال ۲۰۱۷ رونمایی شده بود استفاده میکند و در این لباس طرحی از نوارهای سیاه در پسزمینهای از رنگ سفید استفاده شده است.
اگر شما هم یکی از طرفداران سری فیلمهای بیگانه (Alien) باشید، حتما تا به اینجای کار حدس زدهاید که نام این ربات و همچنین لباسی که بر تن آن پوشانده شده است، استعارهی مستقیم به یکی از شخصیتهای اصلی این سری فیلم میباشد. مطمئنا در تیم سازندهی این ربات علاقهی عمیقی به این شخصیت وجود داشته است!
در نهایت باید ابراز داشته باشیم که این پرتاب موفقیتآمیز نقطهی عطفی در تاریخ خواهد بود ولی با این حال کپسول Crew Dragon تا پایان ماموریت خود و موفقیت نهایی فاصلهی زیادی دارد. تا پایان این سفر باید دید که آیا ریپلی حامل خبرهای خوب برای چشم انتظارانش خواهد بود یا خیر. شما در مورد این واقعهی حساس چه فکر میکنید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
نظرات