کشاورزی در میحط‌های بسته و شهری امکانی است که سال‌هاست فراهم شده مزیت‌ها و معایب خاص خود را دارد. وبسایت Futurism اخیرا در مقاله‌ای به بررسی این رویه و ویژگی‌های آن پرداخته است
کمبود و نگرانی
سیاره زمین همواره در حال تولید مواد غذایی بیشتری نسبت به گذشته است. اما با این وجود همچنان میلیون‌ها نفر در سراسر جهان گرسنه هستند. در شهرها و حومه‌ها، فرقی نمی‌کند. اما به طور فزاینده‌ای ، یکی از جبهه‌های مبارزه با گرسنگی، در شهرهاست. همچنان که جمعیت شهرها افزایش پیدا می‌کند مردم خود را در یک قحطی غذایی مشاهده می‌کنند. مناطقی پرجمعیت و وسیع که طبق اعلام وزارت کشاورزی ایالات متحده، دسترسی به مواد غذایی در آن‌ها، صرفا در فروشگاه‌های سوپرمارکت و مواد غذایی و مرکزهای خرید و… که وسعت محدودی دارند، میسر است.
فناوری‌های جدید، در حال تغییر این وضع هستند. این فناوری‌ها به مردم اجازه می‌دهند که در مناطقی که کشاورزی در گذشته سخت یا غیر ممکن بود به زراعت بپردازند و مقدار محصول یکسانی را در مقایسه با مناطق مرغوب تولید کنند.
کشاورزی در ارتفاع
مزارع شهری جدید می‌توانند همچون باغچه‌های سنتی کوچک در فضای باز باشند و همچنین می‌توانند در فضای بسته و به شکل عمودی باشند. در این سبک کشاورزان تلاش می‌کنند به صورت حداکثر از فضای سه بعدی بهره ببرند. مزرعه‌های آینده در صورت‌های مختلفی قابل پیکربندی خواهند بود. اما اکثر آن‌ها شامل ردیف‌هایی از قفسه خواهند بود. در این قفسه‌ها ریشه‌ی گیاهان در خاک، آب مغذی شده و یا هوای ساده قرار خواهد گرفت. هر ردیف شامل یک لامپ اشعه‌ی فرابنفش خواهد بود تا اثرات نور خورشید را برای رشد گیاهان شبیه‌سازی کند. در کشاورزی در فضای باز غیر قابل پیشبینی بودن آب و هوا،مشکلاتی را ایجاد می‌کند. اما زراعت در فضای بسته، این اجازه را به کشاورزان می‌دهد تا شرایط را برای رشد هرچه بیشتر گیاهان فراهم کنند.
در صورت استفاده از تکنولوژی مناسب کشاورزی را می‌توان به هر نقطه‌ای در کره زمین انتقال داد. این همان چیزیست که رویه جدید کشاورزی شهری از خود نشان می‌دهد. این مزارع بسیار متفاوت از باغچه‌های سنتی سبزیجات هستند و با استفاده از آن‌ها نیاز غذایی مردم را در هر منطقه‌ای می‌توان تامین کرد. تمام کاربرانی که به کشاورزی عمودی مشغول شوند، تنها به مقداری مکان و دسترسی به برق شهری احتیاج خواهند داشت. برای این کار هیچ احتیاجی به تجهیزات ویژه نیست. کاربران هر چیزی را که برای راه‌اندازی مزرعه شهری‍شان احتیاج داشته باشند، می‌توانند به سادگی به صورت آنلاین همانند خرید از آمازون خریداری کنند.
در حقیقت از آنجایی که دسترسی به مواد اولیه برای این فعالیت بسیار ساده است، به صورت رسمی مشخص نیست که چه تعداد مزرعه کشاورزی شهری در ایالات متحده، فعالیت می‌کنند.
با بررسی که توسط مرکز فناوری‌های برتر، در سال ۲۰۱۳ انجام شد، ۳۱۵ مرکز که مشغول به کشاورزی در شهر و یا حومه‌ی شهرها بودند شناسایی شدند. اما کمک‌های دولت فدرال برای توسعه‌ی کشاورزی نشان می‌دهد هزاران نفر از شهروندان به این کار مشغول شده‌اند. پس احتمالا می‌توانیم بگوییم آمار حقیقی بسیار بیشتر از این مقداری است که گزارش شده.
دیو هیدر (Dave Haider) مدیرعامل شرکت Urban Organics، شرکتی که در زمینه‌ی راه‌اندازی و ایجاد مزارع کشاورزی شهری فعالیت می‌کند و در مینه‌سوتای ایالات متحده مستقر است در اینباره به وبسایت Futurism گفت:« در مزارع با کاربری عمومی شما باید به میزان حجم در مقابل میزان مساحت در سبک‌های قدیمی بیندیشید. ما می‌توانیم از این نوع مزارع محصولات فراوانی تولید کنیم.» براساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ که نتیجه‌ی آن در ژورنال مطالعات کشاورزی (Agricultural Studies) ثبت شد، در مزارع عمودی با استفاده از تکنولوژی برابر، می‌توان محصولات بسیار بیشتری را در مقایسه با کشت افقی به دست آورد.
در مزارع شهری می‌توان کاری بیشتر از پرورش میوه‌ها و سبزیجات ساده انجام داد. در مزارع شهری ارگانیک می‌توان سه نوع کلم، دو نوع برگ چغندر سوئیسی، جعفری ایتالیایی و گشنیز پرورش داد. همچنین از همان آبی که برای پرورش گیاهان استفاده می‌شود می‌توان برای پرورش ماهی‌های قزل‌الای آلپ و سالمون اتلانتیک استفاده کرد. یکی سیستم بسته که اغلب آکوپونیک (aquaponics) خوانده می‌شود. فضله‌های ماهی‌ها برای گیاهان همچون کود عمل کرده و آنان را حاصلخیز می‌کند و قبل از اینکه وارد کشتزار شود تصفیه می‌شود. مازاد این آب وارد استخر ماهی‌ها می‌گردد.
شرکت Urban Organics اولین مزرعه شهری خود را در یک کارخانه‌ی قدیمی ساخت نوشیدنی در سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی کرد. در سال‌هایی که از این زمان گذشته است، این شرکت مواد غذایی مورد نیاز شهرهای دوقلو را که مردم آن‌ها در بحران غذایی به سر می‌برند تامین کرده است. در سال ۲۰۱۴ مجله‌ی گاردین این شرکت را یکی از ده شرکت صاحب ابتکار در زمینه‌ی کشاورزی شهری نامید.
هیدر در اینباره گفت:« تلاش برای ایجاد یک تغییر در صنعت آن هم هنگامی که با بحران غذایی مواجه می‌شویم، بسیار اساسی است. همچنان که ما اولین مزرعه خود ار در مکانی راه‌اندازی کردیم که با مشکل غذایی مواجه شده بود.»
این شرکت محصولات خود را به خورده فروشان می‌فروشد و ماهی پرورشی مورد نیاز رستوران‌های اطراف را هم تامین می‌کند. هیدر در این باره می‌گوید:« این مرحله به مرحله رویکرد ما برای توسعه‌ی کسب و کارمان بود. ما تلاش می‌کنیم تا در سطح بالایی، پروتئین با کیفیت تولید کنیم. آن هم در جایی که بیشترین نیاز به مواد غذایی، در آن احساس می‌شود.» همچنان که مردم به شهرها مهاجرت می‌کنند، بحران کمبود مواد غذایی ممکن است بدتر نیز بشود.
مزارع عمودی علاوه بر این مزیت‌ها، کاملا با محیط زیست سازگار است. سیستم‌های بسته‌ی آکوپونیک مواد دفعی بسیار کمی را تولید می‌کنند. مزارع عمودی این اجازه را به کاربرانشان می‌دهند تا از مکان کوچک خود بیشترین بهره را در تولید ببرند. پس کاملا واضح است که ما باید از کمترین فضا بیشترین بهره را ببریم و به جای احداث زمین‌های زراعی وسیع و از بین بردن اکوسیستم‌های مختلف، از فضاهای کوچک‌تر و پایدارتر استفاده کنیم. نزدیک بودن مزارع به فروشندگان و مصرف‌کنندگان به معنی محصول تازه‌تر است. همچنین وابستگی به کامیون‌ها که باعث آلودگی محیط زیست و تسریع روند گرمای جهانی می‌شوند، نیز در این سیستم کمتر است.
معایب کشاورزی شهری
همچنان که مردم در سراسر دنیا به شهرها مهاجرت می‌کنند، اماکن شهری نیز باید برای پاسخگویی به افزایش جمعیت شهر باید افزایش یابند. این به معنای تغییر کاربری زمین‌هایی که در گذشته کاربری کشاورزی داشته‌اند نیز هست. در ایالت نیجرسی آمریکا، شهرهایی همچون، کامدن (Camden) و ترنتون (Trenton) پرجمعیت‌تر می‌شوند و همزمان مناطق شهری آن‌ها نیز گسترش می‌یابند. کشاورزی عمودی می‌تواند این رویه را محدود کند. پائول پی جی گاتیر (Paul P.G. Gauthier) کارشناس کشاورزی عمودی، در انستیتو پرینستون به خبرنگار Futurism گفت:” کشاورزی نوین می‌تواند به این مناطق وارد شود و می‌توان با وجود فضای شهری، در مناطق کشاورزی قدیمی که تغییر کاربری پیدا کرده‌اند، اینگونه مراکز را احداث کرد.”
اما احداث یه مزرعه شهری کار ساده ای نیست. پیدا کردن مکان مناسب و با قیمت مقرون به صرفه، می‌تواند مشکل بزرگی را بر سر راه کشاورزان متقاضی ایجاد کند. همچنین کشاورزان به کار گیرنده این مدل، باید بلد باشند که چگونه از تکنولوژی‌های جدید استفاده کنند. همچون سیستم‌هایی که عناصری مثل آلوده‌کننده‌های خاک و دستگاه‌های فراهم کننده‌ی آب در این سیستم بسته. پس طبیعت این نوع مزارع احتیاج و مراقبت بیشتری را نسبت به مزارع سنتی می‌طلبد.
در حال حاضر شرکت‌های مختلفی در پی کمک به کشاورزان شهری برای تهیه دستگاه‌های مورد نیاز و بهره برداری از آن‌ها هستند. شرکت (Agritecture Consulting) که در بروکلین مستقر است، به شهروندان و ارگان‌هایی که در پی احداث مزارع شهری خود هستند کمک می‌کند. این اقدام به جهت تحلیل اقتصادی و تحقیقات در مورد رفتار بازار در این زمینه است. همچنین این شرکت به طراحی و مهندسی نقشه و سیستم این مزارع شهری مشغول است. این شرکت تا به امروز، موفق شده است بیش از دوازده پروژه را در سراسر جهان تکمیل کند که بعضی از آن‌ها در منهتن و بروکلین واقع شده‌اند.
مزایای کشاورزی شهری فقط در فراتر از رشد عرضه‌ی مواد غذایی در مناطق فقیرنشین است و توسعه نیافته است. یکی از اثرات جانبی این رویه، رشد سازمان‌هایی همچون سازمان‌های شهری و مشاوره کشاورزی است.
جوامع در حال رشد
سازمان‌های شهری تابستان گذشته تاسیسات جدیدی را احداث کردند. این تاسیسات بسیار بزرگتر از تاسیسات دیگر سازمان‌هاست. این مجموعه می‌تواند بیش از ۱۲۴٫۷ تن (حدود ۲۵۷ هزار پوند) ماهی تازه و نزدیک ۲۱۵۵۰۰ کیلوگرم( بیش از ۴۷۵۰۰۰ پوند) محصولات دیگر را به بازار نواحی اطراف عرضه کند. طبق یک بیانیه مطبوعاتی که برای Futurism ارسال شده است، مجموعه قدیمی که که تاسیسات جدید در مکان آن ایجاد شده است تجدید حیات پیدا می‌کند و بازسازی می‌شود. متخصصان در این محل مشغول می‌شوند و یک سالن خوراکی نیز احداث می‌شود. هیدر در مورد پتانسیل و تاثیری که این مجموعه‌ها می‌توانند در توسعه‌ی مناطق همجوار خود داشته باشند، هیجان‌زده است. وی می‌گوید:” ما نتنها شغل‌هایی با درآمد و کیفیت مناسب با اثرات مثبت دارویی ایجاد می‌کنیم، بلکه این‌ها شغل‌هایی هستند که قبل از این در سیستم‌های شهری وجود نداشتند. این مسئله‌ایست که ما را هیجان‌زده کرده است.
ایده‌ی موفق تولید مواد غذایی و ایجاد اشتغال در این مناطق، می‌تواند باعث ایجاد جامعه‌ی توسعه یافته بشود. هیدر اضافه کرد:” هنگامی که این هدف عملی شد، ما به دنبال بازارهای جدید خواهیم گشت و پس یافتن موقعیت‌های مناسب، همین طرح را دوباره پیاده خواهیم کرد.”
توانمند ساختن افراد جامعه برای توسعه‌ی کشاورزی شهری می‌تواند به توسعه‌ی جامعه نیز بینجامد. هنری گوردون اسمیت (Henry Gordon-Smith) یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل شرکت Agritecture یک پروژه جانبی که Plus.farm خوانده می‌شود در دست دارد. یک وبسایت منبع کارآموزی برای اشخاص و گروه‌های کوچک که قصد احداث مزرعه کشاورزی خود را دارند. این پروژه‌ای است که وی به آن علاقه شخصی دارد. او به مجله‌ی Futurism گفت:” این روش من است . این کار نمی‌تواند بهترین اقدام برای دموکراتیزه کردن جامعه باشد. اما یک راه عالی برای کسانی است می‌خواهند رویکردهای خودشان را داشته باشند.” این سایت به کشاورزان این امکان را می‌دهد تا چراغ‌ها و نوردهی بهتر، سنسورهای بهتر، و تکنیک‌های رشد سریعتر را در مجموعه‌ی خود داشته باشند. همچنین آن‌ها می‌توانند این مطالب و روش‌ها را در انجمن وبسایت به اشتراک بگذارند. در واقع این همان شغل کشاورزی باستانی است که با ابزارها و روش‌های جدید بهبود پیدا می‌کند.
مزارع کشاورزی آینده
همچنان که مردم به بهره‌برداری و استفاده از مزارع کشاورزی شهری می‌پردازند، ما نیز به مطالعه‌ی بیشتر در مورد چگونگی بهتر استفاده کردن از فضاهای اطرافمان و ایجاد جامعه‌ی جهانی بزرگتر می‌پردازیم. مدارکی که نشان می‌دهد مزارع شهری، به صورت مستقیم بر روی جامعه‌ی آن منطقه اثر می‌گذارد، ممکن است در آینده باعث شود که قانونگذاران حمایت‌های مالی و سرمایه‌گذاری بیشتری را در این زمینه تصویب کنند.
گوردون اسمیت پروژه‌ی جانبی دیگری را برای این امر برنامه‌ریزی کرده است. ساخت یک ساختمان کلی یا جانبی به منظور جمع‌آوری اطلاعات و بررسی و عملکرد کشاورزی شهری. اگرچه هنوز مکان این پروژه مشخص نشده است اما گوردون اسمیت در حال حاضر کمک دو میلیون دلاری از فرماندار بروکلین Eric L. Adams دریافت کرده است. همچنین اون برنامه پیشنهادی خود را به شورای شهر نیویورک ارسال کرده است. این برنامه در انتظار بررسی شورا برای تخصیص محل مورد نیاز قرار دارد. هنوز اطلاعاتی در مورد زمان تصمیم‌گیری در این زمینه وجود ندارد.
کشاورزی عمودی و شهری به طور کلی می‌تواند مزایای زیادی برای مناطق شهری داشته باشد. سرمایه‌گذاری کردن در این زمینه می‌تواند اقتصاد محلی و وضعیت معیشتی را تا حدود زیادی تقویت کند. اما این نکته را هنوز باید در نظر داشت که کشاورزی شهری و گلخانه‌ای نمی‌تواند راه‌حل منحصربفرد برای حل مشکل بزرگی همچون تامین مواد غذایی طبیعی برای انسان باشد. گاتیر (Gauthier) کارشناس کشاورزی شهری پرینستون به این مسئله اشاره می‌کند که بسیاری از محصولات کشاورزی مهم وجود دارند که به راحتی نمی‌توان آن‌ها را به صورت گلخانه‌ای پرورش داد. حداقل تا به امروز این امکان محقق نشده است. وی می‌گوید: « ما احتمالا هرگز نمی‌توانیم محصولاتی همچون سویا، گندم و ذرت را در مزارع شهری کشت دهیم. کشاورزی عمودی راه‌حل مشکل گرسنگی و کمبود غذایی در جهان نیست اما می‌تواند بخشی از راه‌حل باشد.»
تلاش‌های دیگری در جهان برای مبارزه با گرسنگی در کشورهای فقیر در حال انجام است. این تلاش‌ها شامل آزادی اقتصادی بیشتر از طریق تخصیص خطوط اعتباری یا برقراری سیاست‌های پایه‌ای درآمد می‌شود که هم‌اکنون نیز در کنیا در حال آزمایش است. تحصیلات، تحولات اجتماعی و توانمندسازی زنان از دیگر ابتکارات اجتماعی برای کمک به مردم برای دسترسی به مواد غذایی، به منظور ادامه زندگی خود و خانواده‌هایشان هستند.
مزارع شهری این توانایی دارند که چشم‌انداز صنعت کشاورزی در دنیا را تغییر دهند. ما احتمالا در آینده شاهد سیاره‌ای پر از ابرشهرهایی که کشاورزی در ساختمان‌های مرتفع در ان‌ها انجام می‌شود نخواهیم بود. اما کشاورزی شهری می‌تواند در مناطق کوچک عملکرد بهتری داشته باشند. این ایده می‌تواند دسترسی مردم را به موادغذایی سالم آن‌هم در بحران تامین غذا، بیشتر کند. همچنین کشاورزی شهری می‌تواند تاثیرات محیط زیستی را در این زمینه کاهش دهد. پس به نظر می‌رسد به اندازه‌‌ی کافی دلیل برای ادامه‌ی سرمایه‌گذاری در این زمینه و توسعه و گسترش مزارع اینچنینی در سراسر دنیا ادامه یابد.
نظرات