مقدمه
بازاریابی در دنیای دیجیتالی امروز مثل گذشته نیست. در دنیایی که اطلاعات همه‌جا را فراگرفته و روز به روز درحال گسترش هست و همچنین کسب‌وکارها به دنبال هر روشی برای جلب توجه مخاطبان هستند، شیوه‌های جدید بازاریابی اهمیت پیدا می‌کند. بازاریابان به دنبال ابزارهای قدرتمندی می‌گردند تا بتوانند پیام خود را به درستی منتقل کنند و در نتیجه مشتری هدف به سمت آنها جذب شود.
داده‌ها برای اداره کسب و کارها هرگز بیشتر از امروزه در دسترس یا ضروری نبوده‌اند؛ در چنین شرایطی علم داده یا Data Science می‌تواند به بازاریابان در دستیابی به اهدافشان و خلق کمپین‌های موفق کمک کند. در این مقاله به این سوال جواب می‌دهیم که این علم چطور این کار را انجام می‌دهد و به بازاریاب‌ها در جهت تحقق اهدافشان کمک می‌کند؟
بازاریابی در عصر دیجیتال
تصور کنید در یک هایپر مارکت بزرگ با قفسه‌هایی پر از محصولات مختلف هستید. در حالی که با عجله به دنبال کالای مورد نیاز خود می‌گردید صدها پیام تبلیغاتی از بلندگوها بخش می‌شود و همه‌جا بنرهای تبلیغاتی و تخفیف‌های مختلف قرار گرفته است. این موضوع دقیقا مثل تجربه ما در دنیای امروزی با اطلاعات است.
بازاریابی سنتی با چالش‌های متعددی روبه‌رو است؛ این چالش‌ها باعث شده تا بازاریابان به دنبال رویکردهای نوین و جدیدی مبتنی بر داده باشند. چالش‌هایی از جمله هدف‌گذاری‌های غیردقیق که در آن پیام به گروه وسیعی از مخاطبان بدون شناخت نیازها و سلایق آنها ارسال می‌شود. این‌گونه پیام‌ها غالبا یک‌طرفه و شخصی هستند و نمی‌توانند با مخاطب ارتباط عمیق و موثری برقرار کنند. در این مواقع سنجش اثربخشی آنها دشوار خواهد شد زیرا شاخص‌های کلیدی عملکرد مناسبی تعریف نمی‌شود و در نتیجه قابلیت تغییر و انطباق با رفتار و علایق لحظه‌ای مخاطبان را نخواهد داشت.
علم داده چیست؟
علم داده یک حوزه میان رشته‌ای است که از ترکیب آمار، علوم کامپیوتر، ریاضیات و علوم مختلف دیگر برای استخراج اطلاعات و دانش از داده‌ها استفاده می‌کند. متخصصان این حوزه در تلاشند تا به یک بینش ارزشمند از داده‌های حجیم و ساختار نیافته برسند.
متخصصان این علم نظیر دانشمندان داده با ابزارها و روش‌های مختلف، داده‌های خام را جمع‌آوری، پردازش، تحلیل و تفسیر می‌کنند تا بتوانند روندها و الگوهای آنها را کشف و شاید پیش‌بینی کنند. این علم به بازاریابان کمک می‌کند که صدای مشتریان خود را بهتر بشنوند و نیازها و خواسته‌های آنها را به درستی درک کنند تا در نتیجه به تقسیم‌بندی بهتر مشتریان دست پیدا کنند.
نقش علم داده در دسته‌بندی مشتریان
این علم می‌تواند از جنبه‌های مختلفی به بازاریابان کمک کند. به عنوان مثال بازاریابان با تحلیل داده‌های مربوط به رفتار مشتریان در شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های مختلف، سلایق و علایق آنها را بهتر می‌شناسند.
با دسته‌بندی مشتریان از طریق علم داده، بازاریاب‌ها مخاطب ایده‌آل و مناسب خود را پیدا می‌کنند و کمپین‌های بازاریابی را به صورت دقیق‌تری هدف‌گذاری می‌کنند تا بیشترین سود حاصل شود. این کار باعث می‌شود پیام‌های بازاریابی به افراد مناسب و مشتریان بالقوه برسد و نرخ تبدیل افزایش پیدا کند.
علم داده چطور به بازاریابان کمک می‌کند؟
با استفاده از علم داده می‌توان پیام‌های بازاریابی را برای هر مشتری شخصی‌سازی کرد. این کار باعث می‌شود تعامل مشتری‌ها با برند افزایش پیدا کند و احتمال خرید آنها از پیش، به مرور بیشتر شود.
در پایان، علم داده به بازاریابان کمک می‌کند که با تحلیل داده‌های مربوط به رفتار گذشته مشتریان، رفتار آینده آنها را پیش‌بینی کنند. این کار باعث می‌شود آنها برای کمپین‌های بازاریابی خود به طور موثرتری برنامه‌ریزی کرده و احتمال خرید مشتریان را افزایش دهند.
ابزارهای علم داده در بازاریابی
داشبوردهای تحلیلی به بازاریابان کمک می‌کنند تا به صورت بصری به داده‌های مربوط به کمپین‌های خود دسترسی داشته باشند و عملکرد آنها را رصد کنند.
از یادگیری ماشین، هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی می‌توان برای تحلیل حجم عظیمی از داده‌های مربوط به مشتریان، رفتار و علایق آنها، کمپین‌های بازاریابی و… استفاده کرد و از این طریق اطلاعات ارزشمندی را برای ارتقای سطح کمپین‌ها و دستیابی به هدف آنها بدست آورد.
مزایای استفاده از علم داده در بازاریابی
استفاده از علم داده در بازاریابی باعث افزایش نرخ تبدیل (Conversion Rate) می‌شود. با استفاده از داده‌ها می‌توان کمپین‌های بازاریابی را به طور هدفمندتر و شخصی‌سازی شده‌‍‌تری اجرا کرد که این امر منجر به افزایش نرخ تبدیل و فروش می‌شود.
علاوه بر این با تخصیص بهینه بودجه و تمرکز بر مخاطبان ایده‌آل، هزینه‌های بازاریابی نظیر هزینه جذب مشتری به طور قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند؛ درنتیجه می‌توان در درازمدت به سود حداکثری و موردنظر رسید.
با وجود مزایای استفاده از داده‌ها در بازاریابی، گاهی اوقات حجم بالای اطلاعات باعث می‌شود که جمع‌آوری و سازماندهی آنها برای بازاریابان، کاری دشوار و شاید پرهزینه باشد. علاوه بر این، هنگام استفاده از داده‌ها باید توجه داشت که به حریم خصوصی مشتریان احترام گذاشته شود و همچنین مسائل اخلاقی در نظر گرفته شود.
کاربردهای عملی داده‌ها در بازاریابی
- شخصی‌سازی محتوای وب‌سایت:
فرض کنید که یک فروشگاه اینترنتی لباس دارید. با استفاده از علم داده می‌توانید تاریخچه بازدید و خرید هر کاربر را تحلیل کنید و بر اساس آن، لباس‌های مرتبط و پیشنهادی را در صفحه اصلی وب‌سایت یا با پیام‌های تبلیغاتی مثل pop upها به او نشان دهید.
- پیامک‌های تبلیغاتی:
فرض کنید که قصد دارید یک کمپین پیامکی برای محصول خود راه‌اندازی کنید. با استفاده از علم داده می‌توانید زمان مناسب ارسال پیامک و محتوای مناسب را برای گروه‌های مختلف مخاطب خود تعیین کنید. این کار باعث می‌شود وب‌سایت شما کلیک دریافت کند یا با شماره تماس‌هایی که در پیامک خود جهت لینک‌سازی می‌آورید، تماس بگیرند.
- تعیین قیمت بهینه
- پیش‌بینی تقاضا
فرض کنید که دارای یک شرکت تولیدکننده مواد غذایی هستید. با استفاده از علم داده می‌توانید تقاضای محصولات خود را در فصل‌های مختلف بر اساس داده‌های فروش گذشته، روندهای بازار و سایر عوامل پیش‌بینی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا برای تولید محصولات خود در زمان مناسب برنامه‌ریزی کنید و از کمبود یا مازاد موجودی کالا در انبارتان جلوگیری کنید.
چطور با استفاده از داده‌ها به یک بازاریاب موفق تبدیل شویم؟
در این مقاله درباره مزایای استفاده از علم داده در بازاریابی و کاربردهای آن آموختیم. یکی از ساده‌ترین راه‌های آموختن استفاده از علم داده در بازاریابی، شرکت در دوره‌های آنلاین تربیت مدیر بازاریابی موسسه توسعه است. این دوره با آموزش دکتر محمدمهدی پوربصیر، کار‌آفرین سریالی و سرمایه‌گذار فرشته به صورت آنلاین و دو جلسه حضوری برگزار می‌شود.
این دوره آموزشی پیش‌نیاز ندارد و شما با هر سطحی می‌توانید در آن شرکت کنید و از دوره مقدماتی تا پیشرفته تربیت مدیر بازاریابی را فرا بگیرید. اگر به دنبال پیدا کردن شغل یا گرفتن ارتقای شغلی در گروه بازاریابی و فروش هستید، این دوره به شما کمک می‌کند که در مسیر خود شتاب بگیرید و مهارت‌های لازم برای به سود رساندن شرکت مورد نظرتان را سریع‌تر پیدا کنید.
البته اگر همین الان هم صاحب کسب‌وکار و کارفرما هستید، این دوره شما را به سود خالص و حداکثری می‌رساند؛ چون یاد می‌گیرید که با کم‌ترین سرمایه‌گذاری برای تبلیغات و بازاریابی، بیشترین سود و درآمد را برای کسب‌وکارتان به دست آورید.
پس از پایان این دوره، شما گواهینامه موسسه آموزش عالی آزاد توسعه، مورد تایید وزارت علوم و همچنین قابل ترجمه رسمی را دریافت می‌کنید. همچنین شما می‌توانید با شرکت در دو جلسه حضوری، با دانشجویان و اساتید دوره شبکه‌سازی کنید تا نهایت استفاده را از این دوره کاربردی و جامع داشته باشید.
نظرات