تفاوت استابلایزر و محافظ برق چیست؟

در دنیای امروز، تجهیزات الکترونیکی بخش جدایی ناپذیری از زندگی روزمره و امور کاری ما شده‌اند. از این رو، محافظت از آن‌ها در برابر آسیب های ناشی از نوسانات برق از اهمیت بالایی برخوردار است. دو دستگاهی که معمولا برای این منظور استفاده می‌شوند، استابلایزر و محافظ برق هستند؛ اما کدام یک انتخاب بهتری است؟ در این مطلب با معرفی کامل این دو دستگاه، تفاوت استابلایزر و محافظ برق را از هر نظر به صورت کامل بررسی می کنیم تا شما بتوانید بهترین گزینه را برای محافظت از تجهیزات خود انتخاب کنید.

محافظ برق با استابلایزر فرق دارد

برای بررسی تفاوت های محافظ برق با استابلایزر ، ابتدا باید تعریف دقیقی از این دو دستگاه ارائه شود و سپس از نظر موارد مختلف با هم مقایسه شوند.

معرفی دستگاه استابلایزر

در صورتی که نوسانات ولتاژ برق ورودی در یک بازه مشخص باشد، استابلایزر دامنه ولتاژ را به میزان استاندارد تثبیت می‌کند و به تجهیزات تحویل می‌دهد. در استابلایزر ولتاژ ورودی اندازه‌گیری شده و با استفاده از مکانیزم‌های مختلف، ولتاژ خروجی به میزان مشخصی تثبیت می‌شود. در مواردی، استابلایزر به عنوان استابلایزر ولتاژ نیز شناخته می‌شود.

معرفی محافظ برق

محافظ برق یا Surge Protector دستگاهی است که از تجهیزات الکترونیکی در برابر نوسانات زیاد ولتاژ و خصوصا افزایش ناگهانی ولتاژ (Surge) محافظت می‌کند. این دستگاه ها معمولاً دارای فیوزی هستند که در صورت افزایش بیش از حد ولتاژ، مدار را قطع کرده و از وارد شدن نوسانات به مدار تجهیزات و آسیب دیدن لوازم جلوگیری می‌کنند. سپس وقتی ولتاژ برق ورودی ثابت شد، مجددا برق ورودی را به تجهیزات می‌رسانند.

تفاوت های کلیدی استابلایزر و محافظ برق

در جدول زیر تفاوت های دو دستگاه استابلایزر و محافظ برق را از نظر ویژگی های کلیدی شامل عملکرد اصلی، مکانیزم عملکرد، سرعت پاسخگویی، قابلیت انتخاب، هزینه خرید و کاربرد، با هم مقایسه می‌کنیم.

مقایسه استابلایزر با محافظ برق از نظر معایب و مزایا

بهترین راه مقایسه استابلایزر با محافظ برق، مقایسه این دو دستگاه از نظر مزایا و معایب است. در مزایا و معایب اکثر قابلیت ها و ویژگی های این دو دستگاه به نوعی بررسی و مقایسه می‌شود.

مزایای استابلایزرها

استابلایزرها با همه تنوع نوع و توان، مزایای مشترکی دارند. مهمترین مزایای استابلایزرها عبارتند از:

• تثبیت ولتاژ : استابلایزر ولتاژ خروجی را به میزان مشخصی نگه می‌دارد و نوسانات طولانی مدت و کوتاه مدت را تثبیت می‌کند.
• محافظت از تجهیزات حساس : استابلایزرهای مختلف و متنوع برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی مانند کامپیوترها، تجهیزات پزشکی و دستگاه‌های صنعتی در برابر نوسانات دائمی ولتاژ، قابل استفاده هستند.
• افزایش طول عمر تجهیزات : با محافظت از تجهیزات در برابر نوسانات ولتاژ توسط استابلایزرها، طول عمر آن‌ها افزایش می‌یابد.

معایب استابلایزر

کاربرد هر دستگاه الکتریکی یا الکترونیکی با وجود همه محاسنی که دارد، عیب‌هایی هم دارد که مهمترین انها شامل موارد زیر است:

• هزینه بالا : قیمت خرید استابلایزر معمولاً بیشتر از محافظ برق است.
• حجم و وزن بیشتر : به دلیل وجود ترانسفورماتور و سایر قطعات استفاده شده در استابلایزرها، این تجهیزات حجیم‌تر و سنگین‌تر از محافظ برق هستند.
• سرعت پاسخگویی کمتر : در برابر نوسانات ناگهانی ولتاژ، سرعت پاسخگویی استابلایزرها نسبت به محافظ برق کمتر است.

البته به این نکته توجه کنید که عملکرد این دو دستگاه متفاوت است و سرعت پاسخگویی کمتر لزوما به معنای قابلیت کمتر نیست. چرا که استابلایزر عمل تثبیت ولتاژ را انجام می‌دهد ولی محافظ برق بلافاصله برق ورودی را قطع می‌کند.

مزایای محافظ برق

شاید در مقایسه با استابلایزر، محافظ برق قابلیت‌های کمتری داشته باشد ولی باز هم استفاده از آن برای برخی از تجهیزات مفید است. در این قسمت سه تا از مهمترین مزایای محافظ برق را ذکر می‌کنیم.

• هزینه پایین: محافظ برق اصولا ارزان‌تر از استابلایزر است.
• حجم و وزن کم: محافظ برق کوچک و سبک است و به راحتی قابل حمل است.
• سرعت پاسخگویی بالا: در برابر افزایش ناگهانی ولتاژ بسیار سریع عمل کرده و بلافاصله برق را قطع می‌کند.

معایب محافظ برق

و اما معایب محافظ برق:

• حفاظت محدود: محافظ برق تنها در مواقع افزایش ناگهانی ولتاژ، با قطع برق ورودی به تجهیزات، از آنها محافظت می‌کند و نمی‌تواند نوسانات طولانی‌مدت ولتاژ را کنترل یا تثبیت کند.
• عدم تنظیم ولتاژ: محافظ برق تکنولوژی و قابلیت تثبیت یا تنظیم نوسانات ولتاژ را در خروجی ندارد.

استابلایزر یا محافظ برق؟

انتخاب بین استابلایزر و محافظ برق به عوامل مختلفی بستگی دارد که موقع خرید باید به همه این موارد توجه داشته باشید. در این بخش به مهمترین نکات خرید استابلایزر یا محافظ برق می‌پردازیم.

نوع تجهیزات

برای تجهیزات عمومی مانند کامپیوترهای خانگی و لوازم برقی منزل، احتمالا محافظ برق کافی است. ولی برای تجهیزات بسیار حساس مانند سرورها و تجهیزات پزشکی، استابلایزر به نسبت محافظ برق گزینه بهتری است اما باز هم بهترین گزینه نیست! برای آشنایی بیشتر با انواع تجهیزات برق اضطراری از جمله انواع یو پی اس و استابلایزر و و عملکرد مناسب آنها برای دستگاه ها و تجهیزات مختلف برقی، به behrad.co/blog/ مراجعه کنید.

میزان نوسانات برق

در برخی مناطق کارگاهی یا صنعتی و یا انتهای خطوط شبکه برق که دارای نوسانات مکرر برق هستند، استابلایزر گزینه مناسب‌تری است.

بودجه

اگر بودجه محدودی دارید، شاید مجبور به انتخاب محافظ برق باشید. اما خرید استابلایزر به دلیل قابلیت های بیشتر و مزایای متعدد آن، یک سرمایه گذاری محسوب می‌شود.

توان مصرفی تجهیزات

در صورتی که تجهیزات پرمصرفی دارید یا برق مصرفی دستگاه های شما سه فاز است، محافظ برق عملا هیچ کمکی به تجهیزات شما نمی‌کند و باید استابلایز با توان مصرفی بالا یا سه فاز انتخاب کنید.

مطمئن انتخاب کنید

در این مطلب توضیح دادیم که استابلایزر و محافظ برق هر دو برای محافظت از تجهیزات الکترونیکی طراحی شده‌اند، اما عملکرد و کاربرد آن‌ها متفاوت است. استابلایزر برای تنظیم ولتاژ و محافظت در برابر نوسانات طولانی‌مدت مناسب است، در حالی که محافظ برق برای محافظت در برابر افزایش ناگهانی ولتاژ طراحی شده است.

به طور کلی، اگر به دنبال حفاظت کامل و حرفه‌ای از تجهیزات حساس خود هستید، استابلایزر گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال یک محافظ ساده و ارزان برای تجهیزات عمومی‌تر و کم مصرف‌تر هستید، محافظ برق می‌تواند کارایی داشته باشد.

علاوه بر همه نکات مهم در انتخاب بین این دو دستگاه به کیفیت و گارانتی دستگاه نیز توجه کنید تا خرید مطمئنی داشته باشید.

توصیه می‌شود قبل از خرید، با یک متخصص مشورت کنید تا با توجه به نیازهای خاص خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

با انتخاب دستگاه مناسب، می‌توانید از تجهیزات خود در برابر نوسانات برق محافظت کرده و طول عمر آن‌ها را افزایش دهید.