پلاستیک و یا بهتر است بگوییم میکروپلاستیک متریال معجزه آسای علم است که از سال ۱۹۶۷ مورد ستایش بسیاری از دانشمندان و افراد فعال در این حوزه قرار گرفته و حالا در تمامی اجزای زندگی ما مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به عنوان نمونه: لباسی که به نام پنبه ۱۰۰% تهیه می‌کنیم باز هم از پلیمرهای میکروپلاستیک برای جلوگیری از نفوذ آب استفاده می‌کند و لیوان‌های کاغذی که هرروزه به عنوان قاتل پلاستیک از آن ها یاد می‌کنیم نیز از لایه‌های پلاستیکی بهره می‌برند.
اما این موضوع فراگیر که تاثیر زیادی در کیفیت زندگی و بدن ما دارد تنها به این موارد خلاصه نمی‌شود و این نقشه گسترده‌تر از آن چیزی است که بعضی از مردم تصور می‌کنند.
این واقعیت را قبول کنید که دنیا در حال پر شدن از میکروپلاستیک و نانوپلاستیک‌های گوناگون است؛ پلیمرهای ریز و نامرئی که بیش از چند تریلیون عدد از آنها در البسه و لوازمی که از آنها استفاده می‌کنیم و تعامل داریم جولان می‌دهند.
از کفش‌های پیاده‌روی، بطری شیر نوزاد، زباله‌های پلاستیکی گرفته تا لباس‌ها و حتی ظرف خوراکی، همه از میکروپلاستیک‌ها و نانو پلاستیک‌هایی ساخته شده‌اند که اگرچه به آنها اهمیت نمی‌دهیم، ولی باید کم کم مراقب باشیم که چه مواد خطرناکی وارد زندگی ما می‌شوند.
این اجزای نامرئی حتی در منابع طبیعی همانند مدلهای دریافت شده از هوا، برف کوه‌های پرارتفاع که دسترسی به آنها مشکل است و حتی آب عمیق‌ترین دریا‌ها نیز یافت می‌شود و به لطف این ویژگی، میکروپلاستیک‌ها می‌توانند در همه جا شناور باشند و از گیاهان و حیوانات به انسان و برعکس منتقل شوند.
این اوضاع تا جایی پیش می‌رود که در نوزادهای به دنیا آمده و خون مادرها نیز این پلیمرها یافت می‌شوند و به دلیل اینکه شکستن پلیمر، آنها را به اجزا کوچکتری تبدیل می‌کند، می توانند تا قرن‌ها در محیط باقی بمانند و به عنوان یکی از مهمان‌های ناخوانده زندگی ما محسوب شوند.
ممکن است بگویید که خب که چی ؟ همه ما به شکل روزانه با میکروپلاستیک و نانوپلاستیک‌ها سر و کار داریم و اطلاعات عجیبی نیست. یکی از موضوعاتی که برای توصیف خطرات میکرو پلاستیک ها استفاده می‌شود، دکمه لباس است.
ممکن است بسیاری از افراد یکبار در کودکی یا بزرگسالی تکه‌ای پلاستیکی و حتی دکمه را قورت داده باشند و پس از آن فکر کنند که این دکمه در آخر دفع خواهد شد و مشکلی برای بدن بوجود نمی‌آورد. این طرز تفکر باعث شده تا بعضی از اقشار جامعه و جهان به خطرات پلاستیک‌ها بی اعتنا باشند. ولی بیایید به طور واضح‌تری به این مسئله نگاه کنیم.
پس از قورت دادن دکمه، این تکه پلاستیکی در بدن ما به چندین تکه میکروسکوپی تبدیل می‌شود و فرایند عملکرد آن در بدن به شکل متفاوتی تغیییر می‌کند. این تکه‌های ریز مواد شیمیایی و همینطور سرطانی را از خودشان پخش می‌کنند. تکه‌های پلاستیکی که قبلا در محیط زندگی ما به عنوان پلیمرهای بی ضرر شناخته می‌شدند، حالا با جمع آوری آلودگی‌ها و باکتری‌ها از هوای محیط، میکروب‌های بسیاری را به بخش‌های مختلفی از بدن ما ارسال می‌کنند.
جانورانی مانند: پلانکتون و حشرات با این مشکلات به شکل روزمره روبرو هستند و پلاستیک‌ها را به شکل تصادفی یا از روی اجبار می‌خورند که باعث می‌شود این جانوران مهم از ارزش غذایی کمتری برخوردار باشند، ضعیف‌تر شوند، تولید مثل کاهش یابد و کمتر رشد کنند.
این تاثیر همچنین باعث می‌شود تا زنجیره غذایی زندگی ما کاملا دگرگون شود. به علاوه، این تنها تاثیر منفی پلاستیک‌ها در زندگی ما نیستند و از بین بردن ساختار ژن به وسیله پلاستیک‌ها و غدد درون ریز در کنار جذب شدن عمیق پلاستیک‌ها در ریه از مواردی هستند که ممکن است دیدگاه شما را نسبت به این موضوع تغییر دهد و بیشتر به فکر خود، خانواده و زمین باشیم.
ما دقیقا نمی‌دانیم که میکروپلاستیک ها تا چه میزان به سلامتی انسان ها آسیب می رسانند، اما بروز بیماری‌هایی مانند: چاقی، آسم و مشکلات روانی می‌توانند دلیلی بر وجود میکروپلاستیک‌ها باشند که این میزان نیز در سطح جهان در حال افزایش است.
با اینحال دو عامل وجود دارند که کاملا از آنها مطمئن هستیم: میکروپلاستیک‌ها بر اثر تجمع زیاد، آسیب جدی را به زندگی و زمین وارد می‌کنند و این تجمع در طول سال‌ها جمع آوری می‌شود.
اگر ما دیروز از استفاده و سوختن سوخت های فسیلی جلوگیری می‌کردیم، کربن دی اکسید کمتری یکدفه وارد جو می‌شد، اما اگر تولید پلاستیک را در فردا متوقف کنیم، پلاستیک‌های موجود در ساختمان، لوازم خانگی، خودروها، البسه، اسباب بازی‌ها و زباله ها به تکه‌های کوچکتری تجزیه می‌شوند و به میکروپلاستیک بدون ساختاری تبدیل می‌شوند که در سطح زمین به زندگی می‌پردازند.
تاثیرات مخرب می‌تواند به آهستگی یا یکدفعه صورت بگیرد که همه آن به تجمع میکروپلاستیک‌ها و تبدیل شدن به نقطه اوج سموم بر می‌گردد.
پلاستیک‌ها، سلاح مخفی صنعت سوخت‌های فسیلی هستند که اگرچه بسیاری از مردم سعی می‌کنند تا از انرژی‌های پاک استفاده کنند و از پلاستیک‌ها جلوگیری کنند، اما صنعت به گونه‌ای دیگر به موضوع نگاه می‌کند و درآمد خود را با ساختن پتروشیمی از راه نفت افزایش می‌دهد.
ممکن است به خود بگویید که پس “بازیافت” در این بخش چه حرفی برای گفتن دارد؟ بازیافت نیز از نظر صنعت به هیچ عنوان اقتصادی نیست و چه تمامی پلاستیک‌ها بازیافت شوند، دفن و یا در مکان‌های مختلف روی زمین ریخته شوند، این سرنوشت برای آنها نوشته شده تا هرچه قدر که می‌توانند به پخش بذرهای میکروپلاستیک بپردازند و زندگی ما را نابود کنند.
اما ما در مقابل صنعت و سیاست‌های بی رحمانه دنیا چکار می‌توانیم انجام دهیم؟ مت که یکی از نویسندگان وبسایت وایرد و از فعالان این حوزه است توصیه می‌کند که بهتر است گول قول‌ها و آرمان‌های دروغین صنعت مبنی بر تجدیدپذیری و بازیافت پلاستیک‌ها را نخوریم و کالاهای پلاستیکی را بازمصرف نکنیم( به یاد داشته باشید که باید تا جاییکه می توانید از استفاده لوازم پلاستیکی پرهیز کنید).
یکی دیگر از روش‌های موثر در کاهش تولید و استفاده از پلاستیک‌ها، پیشنهاد یا فشار آوردن به سیاست مداران برای اعمال مالیات بر تولید شرکت‌های فعال در زمینه تولید قطعات یا لوازم پلاستیکی است. اگر این تغییرات اعمال شود، بسیاری از سیاست‌هایی که انتشار کربن را محدود می‌کنند، همین محدودیت‌ها را برای انتشار سموم پلاستیک ها استفاده خواهند کرد
با اینحال، پلاستیک یکی از اجزاء جدایی ناپذیر زندگی تمام مردم است که به سختی ممنوع خواهد شد و نباید انتظار داشته باشید که یکدفعه از روی زمین محو شود. به دلیل اینکه پلاستیک یک مبحث گسترده است و شاخه‌های بسیاری دارد، آگاهی حرف اول را برای مقابله با آن می‌زند.
از اینرو، گروه‌هایی مانند: plastic pollution coalition، Beyond Plastics و 5Greys از مواردی هستند که می‌توانید از اطلاعات آنها استفاده کنید و اگر راه حل جدیدی نیز به ذهنتان خطور کرد، آنرا با سایر اعضا به اشتراک بگذارید.
نظرات