بررسی انویدیا جی فورس RTX 3080 Ti؛ گران و دست نیافتنی

۱۷ خرداد ۱۴۰۰ - 09:00

کارت گرافیک انویدیا RTX 3080 که در سال گذشته منتشر شد به اولین کارت گرافیکی تبدیل شد که رویای اجرای بدون دردسر بازی‌ها به‌صورت ۴کی را به واقعیت تبدیل کرد. این کارت عملکرد ۴کی فوق‌العاده‌ای داشت و قیمت خیره‌کننده‌ی ۶۹۹ دلاری آن در مقایسه با کارت گرافیک نسل قبلی RTX 2080 Ti بسیار پایین‌تر بود. عرضه‌ی این کارت گرافیک در برهه‌ای از زمان بود که شیوع ویروس کرونا و کمبود تراشه در سرتاسر جهان قیمت کارت گرافیک‌ها را به ۱۰۰۰ دلار نرسانده بود. حالا انویدیا کارت گرافیک RTX 3080 Ti را در شرایطی ۱٫۱۹۹ دلار قیمت‌‌گذاری کرده که کارت RTX 3080 در بازار سیاه به قیمت ۲۰۰۰ دلار به فروش می‌رسد.

این کارت سعی داشته تا عملکردی مشابه کارت ۱٫۴۹۹ دلاری RTX 3090 داشته باشد و این در حالی است که میزان رم گرافیکی (VRAM) این کارت ۱۲ گیگابایت و نصف کارت RTX 3090 می‌باشد. در واقع شرکت انویدیا در حال رقابت با خود بوده و در حال حاضر سه کارت رده‌بالا را عرضه کرده است. البته برای استفاده از هر کدام از این کارت‌ها ابتدا باید به آن دسترسی پیدا کنید و متاسفانه این امر در شرایط کنونی کمی غیرممکن به‌نظر می‌رسد.

اجرای بازی‌های ۴کی برای اولین بار توسط کارت گرافیک RTX 2080 Ti محقق شد اما کارت RTX 3080 Ti عملکرد ۴کی بازی‌ها را به سطح جدید رسانده و اجرای آن‌ها را آسان‌تر کرده است. متاسفانه هزینه‌ی این عملکرد فوق‌العاده بیش از حد بالا بوده و بیشتر کاربران توانایی خرید این محصول ۱٫۱۹۹ دلاری را نخواهند داشت. مشکل کمبود پردازنده نیز یکی دیگر از دلایل اصلی عدم دسترسی کاربران به این کارت گرافیک است.

سخت افزار

اگر کارت‌های RTX 3080 و RTX 3080 Ti را کنار یکدیگر قرار دهید، تشخیص آن‌ها از یکدیگر کار دشواری خواهد بود. این دو کارت از نظر ظاهری کاملاً مشابه بوده و نحوه‌ی قرارگیری فن و درگاه‌ها در آن‌ها یکسان است. خوشبختانه این کارت از نظر اندازه نیز تفاوتی با RTX 3080 ندارد. در هر دو طرف این کارت یک فن خنک‌کننده قرار گرفته است. فن پایینی هوای خنک را به داخل کارت کشیده و فن دیگر که به پردازنده‌ی رایانه نزدیک‌تر است، هوای گرم را به سمت بیرون منتقل می‌کند. همچنین یک خنک‌کننده‌ی دیگر هوای گرم شیارهای PCIe را از قسمت عقب به بیرون انتقال می‌دهد.

این سیستم خنک‌سازی که در کارت RTX 3080 نیز مورد استفاده قرار گرفته بود، صدای ناچیزی را تولید کرده و کاملاً ساکت است. RTX 3080 Ti در بیشترین تعداد دور نیز صدای کمی را تولید می‌کند و این مورد یکی از نکات قوت آن است. برای مقایسه، کارت RTX 3090 در هنگام اجرای بازی‌های ۴کی صدای بیشتری را نسبت به این کارت تولید می‌کند.

با این وجود، صدای کم کارت RTX 3080 Ti مشکلاتی را نیز به همراه داشته است. در آزمایش‌های انجام‌شده مشخص شد که این کارت گرمای زیادی را تولید می‌کند. میانگین دمای این کارت در بیشتر اوقات ۸۰ درجه سانتیگراد بوده و این میانگین دما برای کارت RTX 3090 برابر با ۷۰ درجه است.

همچنین دمای این کارت پس از اجرای بازی‌های ۴کی به قدری افزایش پیدا می‌کند که دست‌زدن به آن تا دقایقی غیرممکن است. این افزایش دما برای مدت طولانی‌تری نسبت به RTX 3080 و RTX 3090 باقی می‌ماند. هنوز مشخص نیست که مشکل گرم‌شدن بیش از حد این کارت در آینده چه تاثیری بر عملکرد آن خواهد داشت اما به احتمال زیاد این مسئله در دراز مدت مشکلات فراوانی را برای انویدیا به همراه خواهد داشت.

انویدیا در نسخه‌ی توسعه‌دهندگان این کارت از اتصال پاور ۱۲ پین استفاده کرده است. RTX 3080 Ti همچنین به همراه یک آداپتور عرضه شده که شما می‌توانید آن را به دو اتصال پاور ۸ پین PCIe وصل کنید هر چند که پیشنهاد می‌شود به‌جای این کار از یک کابل PSU تکی استفاده کنید. با این روش، ظاهر کیس تمیزتر و مرتب‌تر جلوه کرده و نیازی به استفاده از چندین کابل سردرگم‌کننده نخواهید داشت.

کارت گرافیک RTX 3080 Ti از نظر ظاهری طراحی بسیار زیبا و چشم‌گیری داشته و همانند نسخه‌ی قبلی هیچ‌گونه پیچ و یا برچسبی بر روی آن مشاهده نمی‌شود. این موارد در قسمت خروجی کارت به کار گرفته شده که اصلاً به چشم نمی‌‌آیند. این کارت ظاهر تمیزی داشته و انویدیا مشکل عدد ۸ را در این کارت به‌طور کلی حذف کرده است. فونت و سایز عدد ۸ بر روی کارت RTX 3080 ظاهری متفاوت و عجیب نسبت به دیگر اعداد کارت داشت و خوشبختانه این مشکل در کارت جدید انویدیا تکرار نشده است.

در قسمت پشتی کارت یک درگاه HDMI 2.1 و سه درگاه DisplayPort 1.4a قرار گرفته است. همانند کارت RTX 3080 چندین چراغ ال ای دی در قسمت بالایی فن تعبیه شده و برند جی فورس RTX کارت نیز روشن می‌شود. شما می‌توانید رنگ قسمت‌های نورانی کارت را به‌طور دلخواه شخصی‌سازی کنید.

کارت RTX 3080 Ti همانند نسخه‌ی پایه‌ی خود به پاور ۷۵۰ واتی نیاز دارد. این کارت نسبت به کارت قبلی انرژی بیشتری مصرف کرده و این انرژی در زمان اجرای بازی‌ها به ۳۵۰ وات می‌رسد. این در حالی است که کارت RTX 3080 در زمان اجرای بازی‌ها به ۳۲۰ وات توان نیاز داشت. RTX 3080 Ti از لحاظ مصرف انرژی مشابه کارت RTX 3090 عمل کرده و این امر به دلیل ارتقای عملکرد آن است. با این حال هنگام خرید این کارت به میزان برق مصرفی آن و در نتیجه هزینه‌ی قبض برق خود توجه داشته باشید.

رزولوشن ۱۴۴۰p

در آزمایش‌های وب‌سایت The Verge، کارت RTX 3080 Ti به همراه پردازنده‌ی Core i9 اینتل مورد استفاده قرار گرفت. برای آزمایش قابلیت رزولوشن ۱۴۴۰ پیکسل این کارت از نمایشگر ۳۲ اینچی سامسونگ آدیسی G7 و فناوری انویدیا G-Sync استفاده شد. این نمایشگر از نرخ تازه‌سازی ۲۴۰ هرتز پشتیبانی می‌کند.

برای مشخص‌شدن جایگاه کارت RTX 3080 Ti در بین کارت گرافیک‌های انویدیا، این محصول با کارت‌های RTX 3080 و RTX 3090 مقایسه شد. این آزمایش‌ها با اجرای بازی‌های مختلفی از جمله Call of Duty ،Control ،Death Stranding ،Metro Exodus و Microsoft Flight Simulator با بالاترین تنظیمات گرافیکی صورت گرفت.

بیشتر بازی‌ها در حالت رزولوشن ۱۴۴۰ پیکسل با نرخ فریم بیش از ۱۰۰ فریم اجرا شدند. کارت RTX 3080 Ti بر روی کاغذ عملکردی مشابه RTX 3090 داشته و بازی‌ها را به سادگی با رزولوشن ۱۴۴۰ پیکسل اجرا می‌کند. بازی‌هایی مانند Microsoft Flight Simulator Assassin’s Creed: Valhalla و Watch Dogs: Legion عملکردی یکسان در بین این دو کارت داشتند.

حتی بازی‌ Call of Duty: Warzone نیز با غیرفعال‌کردن قابلیت DLSS عملکرد مشابهی را در دو کارت به ثبت رساند. تنها بازی‌های Control و Death Stranding عملکرد نسبتاً متفاوتی را بر روی کارت‌های RTX 3090 و RTX 3080 Ti به نمایش گذاشتند.

با این وجود، تفاوت عملکرد کارت گرافیک‌ RTX 3080 با RTX 3080 Ti در اجرای بازی‌ها کاملاً مشهود بوده و تنها دو بازی Death Stranding و Fortnite عملکرد قابل قبولی را بر روی کارت RTX 3080 ارائه دادند.

عملکرد بازی‌های Assassin’s Creed: Valhalla و Metro Exodus بر روی کارت RTX 3080 Ti به ترتیب ۱۵ و ۱۴ درصد بهتر از کارت RTX 3080 بوده و این کارت با فعال‌کردن حالت رهگیری پرتو و DLSS نیز نرخ فریم بالایی را ارائه می‌دهد. فناوری DLSS با استفاده از یادگیری ماشین بازی‌ها را آنالیز کرده و تصاویر با رزولوشن پایین را واضح‌تر نشان می‌دهد. به‌طور خلاصه این فناوری امکان اجرای بازی‌ها با رزولوشن پایین را ایجاد کرده و با استفاده از تکنیک بازسازی تصویر انویدیا تصاویر را آپسکیل کرده و آن‌ها را به‌صورت ۴کی به نمایش درمی‌آورد.

برای مثال بازی Wacth Dogs: Legion در کارت گرافیک RTX 3080 Ti با بالاترین تنظیمات گرافیکی و فعال‌کردن قابلیت رهگیری پرتو به صورت ۵۵ فریم بر ثانیه اجرا می‌شود اما با فعال‌کردن قابلیت DLSS، نرخ فریم بازی به ۷۲ فریم افزایش یافته و کیفیت تصویر نیز تغییر چندانی نمی‌کند. فناوری DLSS در بین گیمرها از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است.

آزمایش ۴کی

برای انجام آزمایش ۴کی کارت RTX 3080 Ti از نمایشگر ۲۷ اینچی ایسر نیترو XV273K استفاده شد. این نمایشگر علاوه بر رزولوشن ۴کی و نرخ تازه‌سازی ۱۴۴ هرتز، از فناوری G-Sync انویدیا نیز پشتیبانی می‌کند. در این آزمایش هیچ‌کدام از کارت‌های RTX 3080 Ti و RTX 3090 موفق به اجرای بازی‌ها با نرخ فریم ۱۴۴ هرتز نشدند اما فناوری DLSS نرخ فریم بازی‌ها را تا حد زیادی افزایش داد.

عملکرد بازی‌های Metro Exodus و Microsoft Flight Simulator بر روی کارت RTX 3080 Ti به ترتیب ۱۴ و ۱۳ درصد بهتر از کارت RTX 3080 بوده و بازی‌های دیگر نیز افزایش عملکرد ۳ و ۴ درصدی را بر روی کارت گرافیک جدید انویدیا به نمایش گذاشتند. به‌نظر می‌رسد که RTX 3080 Ti در حال حاضر یکی از بهترین کارت‌ها برای اجرای بازی‌ها به‌صورت ۴کی است.

هر دو کارت RTX 3080 Ti و RTX 3090 در اجرای بازی‌های Watch Dogs: Legion ،Assassin’s Creed: Valhalla ،Gears 5 و Death Stranding به‌صورت ۴کی عملکرد مشابهی را به ثبت رساندند اما هیچ‌کدام از کارت‌ها توانایی اجرای بازی Watch Dogs: Legion به‌ شکل مناسب را نداشتند. هر دو کارت این بازی را با فعال‌کردن حالت رهگیری پرتو به‌صورت ۳۰ فریم اجرا کردند و فعال‌کردن قابلیت DLSS نیز این نرخ را به کمتر از ۵۰ فریم رساند.

با این وجود هر دو کارت بیشتر بازی‌ها را با بالاترین تنظیمات گرافیکی و رزولوشن ۴کی به‌صورت ۶۰ فریم اجرا کرده و تنها دو بازی Microsoft Flight Simulator و Metro Exodus در این بین استثنا بودند. نه تنها کارت RTX 3080 Ti بلکه کارت RTX 3090 نیز در اجرای بازی‌ها به‌صورت ۴کی در ۱۲۰ فریم با مشکل مواجه شدند و تنها راه افزایش نرخ فریم در این کارت‌ها، استفاده از DLSS و یا کاهش تنظیمات گرافیکی است. در حال حاضر مشخص نیست که شرکت انویدیا چه راه حلی را برای این مسئله در نظر گرفته است.

با فعال‌کردن حالت رهگیری پرتو در تنظیمات گرافیکی بالا، هر دو کارت برای اجرای بازی‌ها با نرخ فریم معقول به استفاده از فناوری DLSS نیاز خواهند داشت. برای مثال بازی Watch Dogs: Legion بدون استفاده از این فناوری به‌صورت ۲۹ فریم و حتی کمتر اجرا شده و بازی‌کردن آن عملاً غیرممکن می‌شود.

همان‌طور که گفته شد، فناوری DLSS یکی از کلیدی‌ترین عناصر کارت گرافیک‌های انویدیا به حساب می‌آید. انویدیا سه سال پیش و در زمان معرفی این فناوری وعده‌های زیادی را در مورد آن داده بود و خوشبختانه حالا این این شرکت پشتیبانی از این فناوی را به بیش از ۵۰ بازی پرطرفدار اضافه کرده است. بازی‌هایی مانند Red Dead Redemption 2 و Rainbow Six Siege نیز به زودی از این فناوری پشتیبانی خواهند کرد.

فناوری DLSS همچنین باعث متمایزشدن کارت گرافیک‌های شرکت انویدیا از کارت‌های شرکت ای ام دی شده است. در حالی که کارت گرافیک ای ام دی RX 6800 XT در اجرای بازی‌ها به‌صورت ۱۴۴۰ پیکسل عملکرد مناسبی داشته اما در اجرای بازی‌های ۴کی و به‌خصوص استفاده از قابلیت رهگیری پرتو در مقایسه با کارت‌های شرکت انویدیا عملکرد ضعیف‌تری را به ثبت رسانده است.

فناوری FSR شرکت ای ام دی که پاسخی به فناوری DLSS خواهد بود، تا حدود یک ماه دیگر عرضه خواهد شد اما هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست که این فناوری بتواند رقابت جدی و مناسبی را برای DLSS انویدیا ایجاد کند. متاسفانه ای ام دی در تامین کارت‌های گرافیک خود نیز به مشکل برخورده و موجودی کارت‌های این شرکت در بیشتر فروشگاه‌ها به اتمام رسیده است.

این مسئله باعث شده تا انویدیا بتواند کارت گرافیک RTX 3080 Ti را با قیمتی مناسب به بازار عرضه کند. همان‌طور که قبلاً گفته شد، انویدیا در حال حاضر با خود رقابت می‌کند و سه کارت گرافیک اخیر این شرکت تبدیل به سه کارت گرافیک برتر حال حاضر به حساب می‌آیند.

در حال حاضر چیزی حدود ۶ ماه است که میزان تقاضا برای کارت گرافیک‌های شرکت انویدیا از میزان موجودی آن‌ها بیشتر بوده و بخشی از این افزایش تقاضا مربوط به استخراج‌کنندگان رمزارز بوده است. انویدیا با فعال‌کردن محدود‌کننده‌ی نرخ هش (Hash Rate) بر روی کارت‌های RTX 3080 ،RTX 3070 و RTX 3080 Ti سعی در کاهش میزان استخراج رمزارز توسط کارت‌های خود داشته است. با این وجود، کمبود کارت گرافیک‌ باعث افزایش سرسام‌آور قیمت آن در بازار شده است.

جمع‌ بندی

در شرایط عادی، خرید کارت گرافیک RTX 3080 Ti تنها در صورتی پیشنهاد می‌شد که قیمت بالای آن اهمیت چندانی برایتان نداشته و دسترسی به قابلیت ۴کی بهتر و رزولوشن ۱۴۴۰ پیکسل در صدر اولویت‌های شما باشد. اما در حال حاضر قیمت این محصول در مقایسه با کارت RTX 3090 کمی نامعقول بوده و این در حالی است که کارت گرافیک RTX 3090 از رم گرافیکی دوبرابر استفاده کرده و عملکرد بهتری را ارئه می‌دهد.

اگر کارت RTX 3080 Ti به قیمت ۹۹۹ دلار و یا حتی ۱٫۰۹۹ دلار به فروش می‌رسید، خرید آن می‌توانست وسوسه‌کننده باشد اما در حال حاضر قیمت ۱٫۱۹۹ دلاری این محصول بیش از حد گران است. قرار است که شرکت انویدیا کارت گرافیک ۵۹۹ دلاری RTX 3070 Ti را نیز به زودی به بازار عرضه کند و احتمالاً این کارت گرافیک برای رقابت با کارت RTX 3080 عرضه خواهد شد.

در حال حاضر و با شرایط فعلی دنیا، بهترین کارت گرافیک کارتی است که خرید آن ممکن بوده و بتوان به آن دسترسی داشت. این موضوع برای بسیاری از کاربران به یک رویا تبدیل شده و انتظار می‌رود که دو شرکت انویدیا و ای ام دی به زودی این آرزو را برآورده کنند.