وقتی که ماشین زمان خود را ساختید، لطفا مراکش ۱۰۰ میلیون سال پیش را به عنوان مقصد خود انتخاب نکنید.
یک تیم بین‌المللی از دانشمندان به رهبری دیرینه‌شناس، نظر ابراهیم (Nizar Ibrahim) از دانشگاه دیترویت مرسی (Detroit Mercy) آمریکا و دانشگاه پورتموث (Portsmouth) بریتانیا، بررسی گسترده‌ای از موجودات و زمین‌شناسی منطقه‌ای در جنوب شرقی مراکش به نام گروه کم‌کم (Kem Kem Group) انجام دادند.
ابراهیم به تازگی در انتشارات دانشگاه پورتسموث گفت: «این احتمالاً خطرناک‌ترین مکان در تاریخ سیاره زمین است، مکانی که مسافران زمان زیاد درآن دوام نخواهند آورد.» برخی از بزرگ‌ترین دایناسورهای درنده که تاکنون کشف شده‌اند، قبلا در این منطقه پرسه زدند.
در این هفته، محققان یافته‌های خود را از گروه کم‌کم در مجله‌ی ZooKeys منتشر کردند. دانشگاه پورتموث، این مقاله را «اولین گزارش مفصل و کاملاً مصور از این سرازیری غنی از فسیل» نامید.
در دوره‌ی کرتاسه، این منطقه محلی برای رودها و مملو از شکارچیان از دایناسورهای بزرگ زمینی تا پتروساروس پرنده بود. آن‌ها طعمه‌های فراوانی برای تغذیه داشتند. دیوید مارتیل (David Martill) از دانشگاه پورتموث در این‌باره می‌گوید: «این مکان پر از ماهی‌های بزرگ، سیلکانت‌های غول‌آسا و ماهی‌های شش‌دار بوده است.»
ابراهیم برای مطالعه‌ی فسیل‌های گروه کم‌کم که در مجموعه‌های مختلف نگهداری می‌شده، به سراسر جهان سفر کرده است. دیوید مارتیل می‌گوید: «این جامع ترین اثر در مورد فسیل مهره‌داران صحرای آفریقا در تقریباً یک قرن است.»
کار محققان، تصویری واضح از یک سرزمین پر از شکارچیان شبیه کروکودیل، دایناسورهای دوپای گرسنه با دندان‌های کوسه‌مانند و قلابچه‌ماهی‌ها را ترسیم می‌کند. آن‌جا مکان شگفت‌انگیزی برای زندگی می‌شد اگر در صدر زنجیره‌ی قرار داشتید.
نظرات