آموزش و سطح اطلاعات دیجیتالی، موضوعی است که اغلب با آن در تعامل هستیم ولی با این حال توجهی به آن نداریم. حال گروهی از محققین سطح اطلاعاتی دیجیتالی را در سنین مختلف بررسی کردهاند. در ادامهی خبر با ما همراه باشید.
بر اساس یک تحلیل جدید که توسط محققان دانشگاههای نیویورک و پرینستون در سطح شبکهی اجتماعی فیس بوک انجام گرفته است، شهروندان کهنسال آمریکایی، در مقایسه با باقی شهروندان با احتمال بیشتری، اخبار غلط و ناصحیح را پخش میکنند. کاربران پیرتر با صرف نظر از تحصیلات، جنسیت، نژاد، درآمد، تعداد بیشتری اخبار جعلی را در مقایسه با افراد جوانتر به اشتراک گذاشتهاند. در واقع، باید این نکته را اذعان کنیم که در به اشتراک گذاری اخبار، بیشتر از باقی صفات، این سن کاربران است که بیشترین تاثیر را در پخش شدن اخبار جعلی دارد و همچنین طبق تحقیقات صورت گرفته این نکته اهمیتی چندانی ندارد که شما طرفدار کدام حزب یا گروه سیاسی باشید.
نقش اخبار جعلی در تأثیر آرای رای دهندگان به طور مداوم از زمان پیروزی شگفت انگیز دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ ایالات متحده نقل محافل سیاسی امریکایی بوده است. در یکی از مطالعات نشان داده شده است که اخبار جعلی طرفداران دونالد ترامپ احتمالا برخی افراد را متقاعد کرده است که به او بیشتر از رقیبش رای دهند، و یا در مطالعه دیگری نشان داد شده است که تعداد کمی از افراد روی لینک خبرهای جعلی کلیک میکنند اما تیتر این خبرها در مکانهای زیای به چشم میخورند که توانایی ارزیابی اماری این اخبار را مشکل کرده است. این یافتهها که افراد مسنتر با احتمال بیشتری اخبار جعلی را به اشتراک میگذارد، میتواند به سازندگان کمک کند تا به نحوی شبکهی اجتماعی خود را طراحی کنند تا این دسته از افراد کمتر به اشتباه بیافتند.
این مطالعه که در مجلهی Science Advances منتشر شده است، رفتارهای کاربران را در طی چند ماه قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده بررسی کرد. در اوایل سال ۲۰۱۶، دانشگاهیان در همکاری با یک وبسایت تحقیقاتی به نام YouGov سعی کردند تا گروهی ۳۵۰۰ نفره از افراد را جمع آوری کنند که این افراد شامل کاربران فیس بوک و غیر فیسبوکی میشد. در روز ۱۶ نوامبر، چند روز پس از انتخابات ایالات متحده، از کاربران فیس بوک در این پانل خواسته شد که یک برنامه را نصب کنند که در این برنامه به آنها اجازه داده میشد تا دادههایی از جمله اطلاعات عمومی، دیدگاههای مذهبی و سیاسی، پستهای شخصی خودشان و صفحاتی که دنبال می کردند را به اشتراک بگذارد. کاربران می توانند طی این تحقیق در به اشتراک گذاشتن مطالب، دسته هایی را بنا به خواستهی خود وارد و یا از آن حذف کنند و همچنین محققین در طی این تحقیقات به دادههای دیگر این افراد از جمله اطلاعات خصوصی و لیست دوستان آنها دسترسی نخواهند داشت.
طی نتیجهگیریهای به دست آمده در همه گروههای سنی، به اشتراک گذاری خبر جعلی، یک آمار نادر را به ثبت رساند. ۸٫۵ درصد از کاربران در این مطالعه حداقل یک لینک از یک سایت خبری جعلی را به اشتراک گذاشته بودند. کاربران که به عنوان طرفداران حزب محافظهکار شناسایی شدند با ضریب بیشتری نسبت به کاربران آزادی خواه اخبار جعلی را به اشتراک گذاشتند: ۱۸ درصد از جمهوری خواهان لینک سایتهای خبری جعلی را به اشتراک گذاشته بودند و در مقابل دموکراتها با کمتر از ۴ درصد اخبار نادرست را به اشتراک گذاشتند. محققان با به دست آوردن این یافتهها به طور کلی نتیجه گیری کردند که اخبار نادرست کمک به سزایی در به قدرت رسیدن ترامپ کرده است.
اما کاربران کهنسال این یافتههای به دست آمده را متزلزل کردند: ۱۱ درصد از کاربران بالای ۶۵ ساله، یک خبر دروغ را به اشتراک گذاشتند، در حالی که تنها ۳ درصد از کاربران ۱۸ تا ۲۹ ساله این کار را انجام دادند. در طی این تحقیق، افراد پیر (۶۵ سال به بالا) بیش از دو برار گروه میانسال (۴۵ تا ۶۵ سال) اخبار غلط را بازنشر کردند. این امار در مقایسه با جوانان (بازهی سنی ۱۸ تا ۲۹ سال) بسیار بیشتر است، افراد پیر هفت برابر بیشتر از جوانان اخبار و مقالات غلط را بازنشر کردند.
این مطالعه نتیجهای در مورد اینکه چرا کاربران کهنسال با احتمال بیشتری اخبار و شایعات نامعتبر را به اشتراک میگذارند، به دست نیاورده است، هر چند محققان به دو نظریه احتمالی در این زمینه اشاره داشتهاند. در مورد اول آنها احتمال میدهند که افراد مسن، در سنین بالا به اینترنت دسترسی پیدا کرده و مهارت و سواد دیجیتالی جوانان را ندارند و در مورد دوم آنها احتمال میدهند که افراد با افزایش سنشان، دچار کاهش توانایی درک شناختی میشوند و این باعث میشود که راحتتر به دام اخبار و شایعات غلط بیافتند.
صرف نظر از سن، این شکاف سوادآموزی دیجیتالی، حتی پیش از این نیز به عنوان یکی از دلایل افزایش شایعات و اخبار غلط شناسایی شده بود. در طی سال گذشته، شبکهی اجتماعی WhatsApp شروع به توسعه یک برنامه برای سوق دادن سواد دیجیتالی در هند کرد. در هند واتس اپ در حدود ۲۰۰ میلیون کاربر دارد که تعداد بسیاری از آنها نسبتا با اینترنت تا پیش از این بیگانه بودند. برنامهی سواد دیجیتالی که واتس اپ برای کاربران هندی اجراء کرد، به دنبال سلسله حوادث و قتلهایی، انجام گرفت که در این شبکهی مجازی با موجها و به اشتراک گذاریهای بی جا، شدت گرفته بود.
در همین حال، سالمندان آمریکایی نیز یکی از قشرهای مورد هدف برای کلاهبرداری هستند، تا جایی که اداره تحقیقات فدرال دارای یک صفحه اختصاصی برای آنها است. راه حل مشکل انتشار اخبار تقلبی به نظر میرسد یک راه حل چند مرحلهای و در فازهای مختلف باشد و نمیتوان انتظار داشت که با تاثیر گذاری بر روی تنها یک متغیر انتظار حل این مسئله را به طور کامل داشته باشیم.
محققین اجراء کنندهی این تحقیق، سعی دارند تا هر دو نظریه را بررسی کنند و این کار آسان نخواهد بود، یکی از سوالهای اساسی در این زمینه آن است که، چگونه میتوان فهمید یک فرد در چه میزانی از سطح سواد دیجیتالی قرار دارد؟ اما حداقل برخی از مشکلات پیش رو به احتمال زیاد راه حلی برایشان در نظر گرفته شده است. یکی از مشکلات موجود که محققین راه حلی برای آن یافتهاند از این قرار است که اخبار جعلی به سرعت در فیس بوک گسترش پیدا میکنند، زیرا اخبار به طور کلی در یک دسته بندی قرار میگیرند، چه این خبر از یک منبع جعلی باشد و چه از یک منبع شناخته شده و مورد تایید، همهی اخبار به طور یکسان به نمایش درمیآیند.
پژوهشهای آینده میتواند به مردم کمک کنند تا آنچه را که در دسته بندیهای مورد علاقهی خود مشاهده میکنند، مورد بررسی قرار دهند، و در مورد جعلی یا حقیقی بودن این اخبار اطلاعات دقیق به دست آورند. و به این ترتیب هر خبری را که دوستان یا آشنایانشان به اشتراک گذاشتهاند را به راحتی باور نخواهند کرد و منبع اصلی آن را مورد بررسی قرار خواهند داد. نظر شما چیست؟ خود شما تا به حال چند بار در دام اخبار جعلی افتادهاید؟ نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید.
نظرات