چه روزی زیبایی است برای از بین بردن همه چیزهایی که فکر میکردیم در مورد مریخ میدانیم.
امروز، ناسا نتایج دو تحقیق عمده درباره کارهای درونی سیاره سرخ را منتشر کرده است. در ابتدا، محققان کشف کردند که به چه علت مریخ تغییرات فصلی گاز متان دارد. در مرحله دوم، آنها تعیین کردند که سنگها در سطح مریخ دارای مولکولهای آلی هستند که ممکن است شواهدی از زندگی باستانی باشد. هر دوی این نتایج امروز در مجله Science منتشر شدند.
این کشفها براساس دادهههای جمع آوری شده توسط مرخ نورد کیوروسیتی ناسا امکان پذیر شده است، که از اوت ۲۰۱۲ به سیاره ی مریخ رفته است.
اولین مطالعه بر روی متان متمرکز است، یک مولکول آلی ساده که مبنای گاز طبیعی را تشکیل میدهد. منابع بیولوژیکی بیشترین متان را روی زمین تولید میکنند، بنابراین محققان احتمال دادند که متان در مریخ میتواند آنها را به سمت منابع بیولوژیکی – موجودان زنده- روی مریخ سوق دهد.
در سال ۲۰۱۵ کیوروسیتی نخست تأیید کرد که جو مریخ حاوی متان است (هرچند اخترشناسان آن را ۲۰۰۳ کشف کرده بودند). اما هیچ کس نمیدانست که این متان از کجا میآید – حتی پس از آن، در ماه دسامبر ۲۰۱۷ دانشمندان ناسا اعلام کردند که سطح متان مریخ در طول سال افزایش و کاهش مییابد.
کریس وبستر، پژوهشگر ارشد در جریان یک گفتگوی زنده گفت:
ما شاهد نمودارهایی بودیم که نمیتوانستیم آنها درک کنیم. ما در مورد آنها فکر میکردیم، اما نمیتوانستیم آنها را تحمیل کنیم زیرا تنها گاهی اوقات رخ میدادند.
محققان ناسا پس از تجزیه و تحلیل دادههای ارزشمند بیش از چهار سال در مورد میزان متان موجود در جو مریخ طی یک ماه، متوجه شدند که احتمالا متان حاصل از گازهای یخ زده به نام کلاتراتهای متان (که در روی زمین هم رخ میدهد)، این امر توضیح میدهد که چرا در طول تابستان مریخ سطح متان بالاتر است: یخ کمی ذوب میشود و متان آزاد میشود.
این احتمال وجود دارد که متانی که برای هزاران سال در یخ منجمد شده بود، برای اولین بار توسط موجودات زنده ساخته شده باشد. اما روشهای دیگری نیز وجود دارد که متان تولید شود، بنابراین دانستن اینکه این کشف در جستجو برای زندگی در مریخ چه نقشی دارد، سخت است.
در مطالعه دوم، کیوروسیتی نمونههای خاک را از دو نقطه در دهانه گیل جمع آوری کرد که قدمت آن حدود ۳ میلیارد سال پیش تخمین زده میشود. هنگامیکه کیوروسیتی آنها را گرم کرد، محققان چندین مولکول آلی را که معمولا در سنگهای رسوبی غنی از مواد آلی زمین یافت میشوند، را تشخیص دادند.
جنیفر ایگنبروده، پژوهشگر ارشد، در جریان گفتگوی زنده گفت:
ما عمدتا بر روی موجودی مولکولهای آلی تمرکز داشتیم و در حال حاضر ما درک بهتری از چگونگی ماندگاری آنها در سنگها داریم.
اگر این نشانههایی از زندگی باستانی است که شما به دنبال آن هستید، این یک نتیجه بسیار دلگرم کننده است.
تن کیت نوشت:
تشخیص مولکولهای آلی و متان در مریخ، پیامدهای فراوانی را در پرتو زندگی بالقوه گذشته در مریخ داشته است. کیوروسیتی نشان داده است که دهانه Gale حدود ۳٫۵ میلیارد سال پیش قابل سکونت بوده، با شرایط مشابه با آن چیزی که در اوایل عمر زمین وجود داشته، جایی که زندگی در آن زمان رشد یافته است.
وی افزود:
سوال این که آیا زندگی ممکن است در مریخ بوجود آمده یا وجود داشته باشد، بسیار مناسبتر است، حال آنکه میدانیم که مولکولهای آلی در آن زمان در سطح این سیاره وجود داشته است.
ما هنوز به صورت رو در رو با زندگی مریخ مواجه نشده ایم. اما هر یک از این مطالعات جدید ناسا به ما در درک سیاره کمک میکند. و از آنجا که کیوروسیتی هنوز در حال گشتن در سطح مریخ است، تحقیق بعدی میتواند باعث شود که پروندهی زندگی مریخی را برای یک بار و برای همیشه ببندد.
نظرات