محققان انگلیسی توانسته اند با استفاده از سلول های بنیادی برچسبی(پچ) را بسازند که میتواند قلب های آسیب دیده توسط حملات قلبی و سکته های ناقص را ترمیم کند. با این کار نیاز به پیوند قلب از بین میرود.
تپش ادامه دارد
بدن انسان ظرفیت بالایی در ترمیم خود دارد. کبد در صورت آسیب دیدگی میتواند بازسازی شود. یک کلیه میتواند یاد بگیرد که چگونه به جای دو کلیه کار کند. پوست بدن ما هم همواره در حال بازسازی خود است تا از ما در برابر حملات خارجی و عوامل مضر دفاع کند.
اما یکی از ارگان های حیاتی بدن ما نمیتواند به خوبی دیگر اعضا ترمیم یابد. هنگامی که قلب توسط بیماری یا حادثه آسیب ببیند، بافت آن به خوبی یا به سرعت بازسازی نمیشود. به عنوان مثال پس از یک حمله قلبی شدید میلیون ها سلول عضله قلب ممکن است برای همیشه از دست روند. این مهم باعث ضعیف شدن قلب میشود و معمولا باعث بیماری های دیگر مانند نارسایی قلبی میشود که میتواند کشنده باشند.
در حال حاضر تنها راه برای بیمارانی که قلب آسیب دیده دارند پیوند قلبی دیگر است که مشکلات خود را دارد. قلب فردی که برای پیوند آماده میکنند باید قبل از مرگ سالم باشد. این بدان معنی است که فرد اهدا کننده باید جوان بوده و مرگ او از عواملی باشد که بر سلامت قلب تاثیر نمیگذارد. حوادثی از قبیل مرگ مغزی، تصادف و … . افرادی که در لیست پیوند قرار میگیرند ممکن است برای مدتی طولانی منتظر باشند. در حال حاضر حدود ۴۰۰۰ نفر در آمریکا در این لیست هستند و برخی از آن ها قبل از اینکه قلبی برایشان پیدا شود میمیرند.
ترمیم قلب آسیب دیده
گروهی از محققان دانشگاه کمبریج انگلستان راهی خلاقانه برای ترمیم قلب های آسیب دیده پیدا کرده اند. در این روش به اهدا کننده ای نیاز نیست بلکه آن ها از سلول های بنیادی( یا stem cell) افراد استفاده میکنند. با استفاده از این سلول ها پچی برای عضله قلب در آزمایشگاه ساخته میشود. سطح مقطع این پچ ها حدود ۲٫۵ سانتیمتر مربع است. به گفته این محققان این روش ممکن است جان بسیاری از افراد را نجات دهد.
کاردیولوژیست بیمارستان دانشگاه کمبریج، Sanjay Sinha، میگوید که: “ما معتقدیم که این پچ ها احتمال بسیار بالایی دارند که بصورت طبیعی توسط بدن فرد بیمار مورد قبول واقع شوند. ما بافتی کاملا زنده طراحی کردیم که میتپد و عضلات آن منقبض میشوند. همچنین انواع سلول های آن با هم تعامل دارند و در ارتباط هستند.”
اما هنگامی که محققان سلول های بنیادی را به طور مستقیم به بافت آسیب دیده قلب تزریق کردند این تکنیک ناموفق بود. زیرا بیشتر این سلول ها در جریان خون گم میشدند و بر روی دیواره قلب نمیماندند. ولی این پچ ها زنده هستند و بافت قلب زنده آن ها را به خود جذب میکند. بدین ترتیب بیمار لازم نیست که منتظر اهدا کننده باشد و یا قرص های سرکوب کننده سیستم ایمنی را مصرف کند. برای همین است که محققان میگویند که این پچ ها راه حل برتر برای مشکلات قلبی هستند.
محققان دانشگاه کمبریج امید دارند که بتوانند این پچ ها را با چاپگر سه بعدی به اشکال مختلف درآورند تا در مکان های آسیب دیده بطور کامل بچسبند و توسط جراح به قلب دوخته شوند. بزرگترین مانع بر سر راه پالس های الکتریکی قلب هستند که ضربان آن را میسازند. زیرا ممکن است که با این پچ ها ناسازگار باشند. این تیم پژوهشی در حال حاضر پچ های خود را بر روی حیوانات آزمایش میکند. در صورت موفقیت آمیز بودن این آزمایشات زیاد طول نمیکشد که این پچ ها به مصرف عام برسند. به گفته سازندگان آن این اتفاق تا ۵ سال آینده امکان پذیر است.
نظرات