در روزهای گذشته شرکت Oculus عنوان کرد، دو محصول جدید را به محصولات کنونی خود Samsung Gear VR و Oculus Rift اضافه خواهد کرد. نخستین هدست محصولی آزمایشی است که همچنان در حال توسعه است و از حسگرهای حرکتی کامل بهره می برد و هم اکنون با نام رمز Santa Cruz شناخته می شود. محصول دوم نیز هدستی قابل حمل به نام Oculus Go است که از تجهیزات الکترونیکی داخلی استفاده می کند و از تلفن همراه بی نیاز است.
هوگو بارا مدیر بخش واقعیت مجازی شرکت فیسبوک عنوان کرد دو هدست جدید کامل کننده محصولات پیشین این شرکت هستند و به عنوان جایگزین آن ها وارد بازار نمی شوند. در حالی که فناوری واقعیت مجازی روز به روز گسترش می یابد، استراتژی جدید شرکت Oculus مبنی بر توسعه سبد محصول خود جالب توجه است، با این حال این نگرانی وجود دارد که عرضه Santa Cruz و Oculus Go باعث ایجاد شکاف در بازار شود.
شرایط بازار هدست واقعیت های مجازی به صورتی است که عرضه نرم افزارها و بازی های انحصاری بر روی هر یک از آن ها ممکن است با موفقیت همراه نشود چرا که این بازار هنوز بسیار کوچک است و گردش مالی زیادی در آن انجام نمی شود. از این رو بسیاری از توسعه دهندگان محصولات خود را بر روی تمام هدست های بالارده موجود در بازار ( Rift، HTC Vive و PlayStation VR ) عرضه می کنند و از سوی دیگر محصولات پایین رده تر مانند Gear VR و Google Daydream نیز بازار نرم افزاری مشترک مخصوص به خود را دارند.
آقای بارا عنوان کرد هدست Santa Cruz گروه جدیدی را به بازار هدست های واقعیت مجازی اضافه خواهد کرد. البته بسیاری از جزئیات این گروه مشابه گروه Oculus Rift است، چرا که این هدست نیز از کنترلرهای حرکتی و حسگرهای مختلف بهره می برد. البته قدرت پردازشی این هدست ضعیف تر Rift خواهد بود و بیشتر به هدست Gear VR شبیه است. البته با وجود آن که شرکت Oculus هنوز قیمت نهایی این هدست را مشخص نکرده است اما آقای بارا همچنان از Rift به عنوان پرچم دار این شرکت یاد کرده است. البته انتظار می رود Santa Cruz با قیمت ارزان تری عرضه شود که دسترسی به آن را برای خریداران بیشتری فراهم می کند از این رو ممکن است در آینده این هدست به عنوان محصول پایه این شرکت شناخته شود.
در صورتی که بخواهیم به صورت واقع بینانه به هدست Santa Cruz نگاه کنیم، این محصول فعلاً در هیچ گروهی از محصولات شرکت Oculus قرار نمی گیرد. زیرا نرم افزارها و بازی های Gear VR برای هدستی با قابلیت های بسیار جزئی طراحی شده است، از این رو امکانات اضافه این هدست عملاً بدون استفاده باقی می مانند. فیلم های ۳۶۰ درجه که یکی از پرطرفدارترین مضامین هدست Gear VR به شمار می رود، در هدست جدید بدون تغییر مانده اند. بنابراین ممکن است شرکت Oculus برخی از مضامین محصولات رده بالاتر مانند Rift، HTC Vive و PlayStation VR را برای Santa Cruz ارائه کند تا از ویژگی هایی نظیر حسگرهای حرکتی و کنترلرها بهره برد. البته مشخص نیست آیا قدرت سخت افزاری Santa Cruz توانایی اجرای این مضامین را خواهد داشت یا خیر.
آقای بارا ادامه داد: « توسعه دهندگان می توانند در Santa Cruz به تجربه ای مشابه به Rift دست پیدا کنند و هم اکنون نیز بسیاری از توسعه دهندگان برای ارائه محصولات خود بر روی این هدست جدید هیجان زده هستند ». البته سخنان آقای جان کارمک در همایش توسعه دهندگان Oculus اندکی باعث نگرانی کاربران شده است وی عنوان کرد: « ارائه تجربه ای مشابه رایانه های گران قیمت و هدست های واقعیت مجازی بالا رده بر روی هدست های همراه و ارزان قیمت وجود دارد، با این حال این فرآیند بسیار دشوار است ». وی پیشنهاد کرد توسعه دهندگان نرم افزارها و بازی های Gear VR را برای Santa Cruz گسترش دهند نه آن که مضامین هدست های بالا رده ای همچون Rift برای هدست جدید، همراه با کاهش کیفیت عرضه شوند.
اگر برخلاف اظهارات آقای بارا Santa Cruz توانایی اجرای مضامین Rift را نداشته باشد، ممکن است توسعه دهندگان در آینده نرم افزارها و بازی های خود را برای محصولات پایین رده تری طراحی کنند. البته عرضه هدست فناوری واقعیت ترکیبی مایکروسافت که برای رایانه های پایین رده طراحی شده است نیز می تواند شرایط بازار را دگرگون کند و بسیاری از توسعه دهندگان از هم اکنون نیم نگاهی به محصول جدید مایکروسافت دارند که انتظار می رود در آینده نزدیک وارد بازار شود. با این حال کاربران Rift و HTC Vive همچنان از بهترین نرم افزارها و بازی های واقعیت مجازی بازار بهره مند خواهند بود چرا که این هدست ها همچنان برترین محصولات بازار از نظر قدرت پردازشی به شمار می روند.
البته قیمت بسیار زیاد Rift همچنان به عنوان مهم ترین مانع برای بسیاری از خریداران به شمار می رود. هر چند شرکت Oculus نیز هیچ گاه قصد نداشت این محصول را به کاربران خانگی عرضه کند و در هنگام معرفی آن نیز عنوان کرد این هدست مخصوص کسب و کارهای بزرگ طراحی شده است که از آن می توان در فعالیت هایی نظیر شبیه سازهای بسیار سنگین و ابزارهای طراحی مجازی استفاده کرد. البته بسیاری از مراکز بازی های رایانه یا arcade ها به استفاده از این هدست برای بازدیدکنندگان خود ابراز علاقه کرده اند و آقای بارا نیز عنوان کرد حتماً در آینده به این بخش از بازار نیز وارد خواهند شد، چرا که هدست های واقعیت مجازی مبتنی بر مکان های عمومی نظیر arcade ها مشتریان بسیار زیادی دارند.
با این وجود اگر سخنان آقای کارماک صحیح باشند و Santa Cruz نتواند مضامین Rift را اجرا کند، تنها توسعه دهنده بزرگ نرم افزاری این هدست فقط شرکت Oculus خواهد بود چرا که بسیاری از توسعه دهندگان علاقه ای ندارند محصولات خود را برای یک هدست مشخص طراحی کنند که بازار بسیار کوچکی دارد، از سوی دیگر به دلیل قدرت سخت افزاری بسیار بیشتر هدست های پرچم دار بازار، کاربران آن ها نیز برای استفاده از مضامین تولید شده برای Santa Cruz علاقه ای نخواهند داشت. البته ممکن است عرضه این هدست، ارائه Rift را نیز تحت تأثیر قرار دهد، چرا که شرکت Oculus هیچ گاه قصد نداشت Rift را به عنوان محصولی محبوب و پرطرفدار معرفی کند و امکان دارد هدست جدید ارزان قیمت تر، همان محصول محبوب و پرطرفدار این شرکت باشد. با این حال همچنان مهم ترین اولویت شرکت Oculus مشتریان حرفه ای این شرکت هستند که از هدست های بالا رده استفاده می کنند و بیش از سایر مشتریان حاضر به پرداخت هزینه در زمینه فناوری واقعیت مجازی هستند.
با وجود آن که نمونه اولیه Santa Cruz معرفی شده است، اما شرکت Oculus در مراسم معرفی این هدست صرفاً برخی مضامین بسیار ساده را نمایش داد. بنابراین ممکن است طراحان Oculus نیز هنوز از محدودیت های نسخه نهایی این هدست به صورت کامل اطلاع نداشته باشند، از این رو این شرکت قصد ندارد مضامینی را نمایش دهد که نسخه نهایی این هدست توانایی اجرای آن را نداشته باشد.
در حالی که شرایط هدست Santa Cruz بسیار پیچیده است، هدف هدست Oculus Go بسیار مشخص است و امکان موفقیت آن نیز بسیار زیاد است، چرا که این هدست صرفاً بازار تلفن های همراه و کاربران آن را هدف گرفته است. با وجود آن که قرار نیست هدست جدید جایگزین Gear VR شود، اما به کمک تجهیزات داخلی خود می تواند به خوبی تمام مضامین Gear VR را اجرا کند و از تلفن همراه نیز بی نیاز خواهد بود. از سوی دیگر آقای کارمک پیش بینی کرد در ۵ سال آینده هدست های واقعیت مجازی مبتنی بر تلفن همراه کاربران بیشتری از هدست های واقعیت مجازی بالا رده خواهد داشت. البته وی همچنان Gear VR را به عنوان پلتفرم مرجع فناوری واقعیت مجازی تلفن های همراه می داند و از توسعه دهندگان خواست این هدست را در اولویت قرار دهند و پس از آن به طراحی مضامین خود برای Oculus Go بپردازند.
وی اذعان کرد، شرکت سامسونگ از بازار بسیار گسترده ای بهره می برد بنابراین بازاریابی و پشتیبانی از Gear VR بسیار بهتر از هدست داخلی این شرکت Oculus Go خواهد بود. البته به نظر می رسد مهم ترین مشتریان این هدست، افرادی مانند کاربران iPhone باشند که تلفن های همراه Galaxy یا Note سامسونگ را در اختیار ندارند، اما می خواهند از فناوری واقعیت مجازی استفاده کنند. البته قیمت گذاری بسیار مناسب شرکت Oculus نیز در موفقیت Oculus GO تأثیرگذار خواهد بود. بد نیست بدانید این هدست که از تلفن همراه بی نیاز است و از ظاهر بسیار جذابی بهره می برد تنها ۱۹۹ دلار قیمت خواهد داشت. از سوی دیگر هدست Gear VR که از بدنه ای پلاستیکی استفاده می کند و البته برای استفاده از آن به تلفن همراه نیاز دارید نیز با قیمت ۱۲۹ دلار عرضه می شود، که با توجه به قیمت Oculus GO از نظر بسیاری از کاربران غیر منصفانه است. با این حال همانطور که آقای بارا به آن اشاره کرد، شرکت سامسونگ پشتیبانی بسیار خوبی از Gear VR دارد و اغلب این هدست را به صورت رایگان در اختیار کاربران پرچم داران خود قرار می دهد. بنابراین انتخاب اصلی کاربران تلفن های همراه سامسونگ همچنان Gear VR خواهد بود.
در نهایت باید گفت تمام تحلیل های بالا بر اساس اظهارات شرکت Oculus بوده است و باید برای بررسی بیشتر محصولات جدید این شرکت تا زمان عرضه آن ها به بازار منتظر بمانیم. البته این شرکت عنوان کرده است این محصولات سال آینده وارد بازار خواهند شد و ممکن است در آن زمان شرایط بازار فناوری واقعیت مجازی تغییر کرده باشد. با این حال از هم اکنون می توان گفت استراتژی های شرکت Oculus از پیچیدگی های زیادی رنج می برند که متغیرهای زیادی در آن وجود دارند و این امر پیش بینی آینده محصولات این شرکت را دشوارتر از قبل کرده است.
نظرات