در گزارش جدید PIRG، اپل و لنوو به دلیل چالش‌های مربوط به قابلیت تعمیر دستگاه‌هایشان، پایین‌ترین امتیازات را دریافت کردند. مک‌بوک‌های اپل به دلیل ساختار پیچیده و دشواری در جداسازی قطعات، کمترین نمره را کسب کردند. از سوی دیگر، لنوو به دلیل عدم شفافیت در ارائه اطلاعات تعمیراتی به مشتریان، مورد انتقاد قرار گرفت.
این بررسی شامل ۱۰ دستگاه برتر اخیر از هر برند بود که در ژانویه ۲۰۲۵ برای فروش در دسترس بودند. در مواردی که شرکت‌ها امکان مرتب‌سازی بر اساس جدیدترین مدل‌ها را فراهم نمی‌کردند، PIRG دستگاه‌ها را بر اساس پرفروش‌ترین مدل‌ها انتخاب کرد. این چهارمین گزارش سالانه محسوب می‌شود و به بررسی سطح دسترسی مصرف‌کنندگان به تعمیرات دستگاه‌هایشان می‌پردازد.
این تحلیل بر اساس شاخص قابلیت تعمیر فرانسوی انجام شده و شامل امتیازات ارائه‌شده در وب‌سایت‌های سازندگان لپ‌تاپ و خرده‌فروشان شخص ثالث است. برای محاسبه امتیاز نهایی، PIRG از میانگین امتیاز کل فرانسوی و امتیاز جداسازی دستگاه استفاده کرد، اما به امتیاز جداسازی وزن بیشتری داد، زیرا معتقد است که این معیار نشان‌دهنده‌ی واقعی‌تر قابلیت تعمیر از دیدگاه مصرف‌کنندگان است.
علاوه بر این، شرکت‌هایی که با قوانین حق تعمیر مخالف بوده‌اند، با کسر امتیاز مواجه شدند. PIRG برای عضویت برندها در گروه‌های صنعتی TechNet یا CTA که مخالف قوانین حق تعمیر هستند، نیم امتیاز کم کرد. در مقابل، برندهایی که از قوانین حق تعمیر در سال گذشته حمایت کرده‌اند، امتیاز مثبت دریافت کردند. گزارش PIRG نشان می‌دهد که وضعیت قابلیت تعمیر لپ‌تاپ‌ها همچنان نامطلوب است، در حالی که گوشی‌های هوشمند نسبت به سال گذشته بهبودهایی در این زمینه داشته‌اند.
طبق گزارش PIRG، قابلیت تعمیر لپ‌تاپ‌ها در مقایسه با گوشی‌های هوشمند پیشرفت چشمگیری نداشته است. برندهایی مانند HP، لنوو و ایسوس در چند سال اخیر یا روند کندی در بهبود تعمیرپذیری داشته‌اند یا هیچ پیشرفتی نکرده‌اند.علت اصلی عقب‌ماندگی لپ‌تاپ‌ها نسبت به گوشی‌های هوشمند در این زمینه به‌طور دقیق مشخص نیست. بااین‌حال، PIRG معتقد است که این تفاوت می‌تواند ناشی از تقاضای مشتریان و قوانین داخلی و بین‌المللی مربوط به “حق تعمیر” باشد. این قوانین فروشندگان را به تولید گوشی‌های هوشمند قابل تعمیرتر مجبور کرده‌اند، اما فشار مشابهی بر تولیدکنندگان لپ‌تاپ وارد نشده است.
PIRG همچنین به داده‌های IDC اشاره کرده که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها به‌طور متوسط چهار سال از گوشی‌های خود استفاده می‌کنند، که این مقدار حدود نه ماه بیشتر از چند سال گذشته است. این تغییر، به گفته گاترمن، نشان‌دهنده افزایش اهمیت قابلیت تعمیر گوشی‌های هوشمند برای مصرف‌کنندگان است، در حالی که این روند هنوز به‌طور مشابه در بازار لپ‌تاپ دیده نمی‌شود.
این گزارش نشان می‌دهد که Lenovo در امتیازدهی PIRG نمره مردودی دریافت کرده است، اما این موضوع لزوماً به این معنا نیست که لپ‌تاپ‌های این شرکت غیرقابل تعمیر هستند. دلیل اصلی این نمره عدم ارائه اطلاعات کافی درباره شاخص قابلیت تعمیر فرانسوی برای ۱۲ مدل از ۱۳ مدل بررسی‌شده در ایالات متحده و فرانسه بوده است. ازآنجایی‌که تنها یکی از مدل‌ها امتیاز مشخصی داشت، این شرکت به‌طور کلی رد شد.
فرانسه از سال ۲۰۲۱ شرکت‌ها را ملزم کرده است که اطلاعاتی درباره قابلیت تعمیر محصولاتشان منتشر کنند، اما لنوو به‌نظر می‌رسد این الزام را نادیده گرفته یا دسترسی به این اطلاعات را دشوار کرده است. این موضوع می‌تواند ناشی از سهل‌انگاری یا یک تصمیم عمدی برای کاهش شفافیت در این زمینه باشد. جالب است که لنوو در سال گذشته نمره C دریافت کرده بود، اما امسال به پایین‌ترین سطح ممکن سقوط کرد. در مقایسه، برندهایی مانند ایسوس، ایسر، دل، مایکروسافت و HP امتیازات بهتری داشته‌اند.
عدم شفافیت در قابلیت تعمیر، علاوه بر افزایش هزینه‌های تعمیر، می‌تواند کار تعمیرگاه‌های مستقل را دشوارتر کند این مسئله باعث می‌شود تعمیر و بازسازی دستگاه‌ها از نظر اقتصادی کمتر مقرون‌به‌صرفه باشند. اپل پس از لنوو، در رتبه دوم از پایین فهرست PIRG قرار گرفته است. با این حال، امتیاز کلی قابلیت تعمیر مک‌بوک‌های اپل در سال جاری از ۴.۳ به ۵.۱ افزایش یافته است. این بهبود تا حدی به دلیل حمایت اپل از قوانین حق تعمیر در کالیفرنیا بوده که یک‌چهارم امتیاز به نمره آن اضافه کرده است.
موضع اپل در قبال حق تعمیر در سال‌های اخیر تغییر کرده است. این شرکت که بیش از یک دهه با قوانین حق تعمیر مخالفت می‌کرد، در آگوست ۲۰۲۳ حمایت خود را از این قوانین در کالیفرنیا اعلام کرد. برخی تحلیلگران معتقدند که این تغییر موضع، بیشتر یک تصمیم استراتژیک بوده است تا اقدامی واقعاً در راستای حمایت از حق تعمیر، چراکه لایحه کالیفرنیا در آن زمان به نظر می‌رسید که تصویب خواهد شد. با این وجود، اپل در سال‌های اخیر برنامه تعمیر خودسرویس را گسترش داده است.
با این حال، Apple همچنان نیاز به بهبودهای بیشتری در زمینه قابلیت تعمیر دارد. این شرکت پایین‌ترین امتیاز کل جداسازی (۹۷) را در میان تمامی برندها، به جز لنوو، کسب کرده است. البته امتیاز پایین لنوو به این دلیل بود که فقط یک دستگاه از آن بررسی شد (با امتیاز ۱۴). همچنین، میانگین امتیاز جداسازی اپل ۴.۹ بود، که به طور قابل توجهی کمتر از میانگین ۷.۴ در میان برندهای دیگر است. البته این امتیاز نسبت به میانگین ۴ سال گذشته اپل کمی بهبود یافته است.
در نهایت، اپل نتوانست با برندهایی مانند ایسوس و ایسر که در سال‌های گذشته پیشرو در قابلیت تعمیر بودند، رقابت کند. این برندها همچنان به دلیل سهولت جداسازی و قابلیت تعمیر بیشتر لپ‌تاپ‌ها شناخته شده‌اند و به عنوان بهترین‌ها در این زمینه معرفی می‌شوند. PIRG معتقد است که هرچه لپ‌تاپ‌ها گران‌تر یا دسترسی به آن‌ها دشوارتر شود، خریداران احتمالاً به دنبال راه‌هایی برای استفاده طولانی‌تر از آن‌ها خواهند بود و در این راستا به قابلیت تعمیر اهمیت بیشتری خواهند داد.
دیدگاه ها