گیتاربیس یکی از سازهای محبوب و کلیدی در دنیای موسیقی است که نقشی اساسی در ایجاد ریتم و هارمونی در قطعات موسیقی ایفا می‌کند و به‌دلیل داشتن صدایی بم و قوی و توانایی ترکیب با سایر سازها، در سبک‌های مختلف موسیقی همچون راک، جاز، بلوز و پاپ، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی ساختار گیتاربیس و انواع آن، نکات مهم در نواختن این ساز، آموزش آن به کودکان و همچنین آموزش گیتار بیس به‌صورت آنلاین بپردازیم.
ساختار گیتاربیس
گیتار بیس که ازنظر ظاهری به گیتار الکتریک شباهت دارد، یک ساز زهی-زخمه‌ای است و با استفاده از پیک یا انگشتان نواخته می‌شود. این ساز که از میان گیتارها بم‌ترین صدا را دارد، از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌است که هر کدام وظیفه خاصی در تولید و تقویت صدا دارند.
بدنه
بدنه گیتاربیس معمولا از چوب ساخته شده و وظیفه تقویت صدای تولیدشده توسط سیم‌ها را بر عهده دارد. طراحی بدنه و نوع چوب استفاده‌شده در آن، می‌تواند تاثیر زیادی بر کیفیت صدای گیتاربیس داشته باشد.
دسته
دسته گیتاربیس بخشی است که فرت‌ها (نوارهای فلزی) روی آن قرار دارند و نوازنده با فشاردادن سیم به‌وسیله انگشتانش بر روی آن‌ها، نت‌های مشخصی را می‌نوازد. دسته این ساز بلندتر از گیتارهای معمولی است تا به‌واسطه سیم‌های با طول بیشتر، نت‌های بم‌تری تولید شود.
سیم‌ها
به‌طور معمول، گیتاربیس ۴ سیم دارد، اما مدل‌های پنج یا شش سیم آن نیز وجود دارند. این سیم‌ها که از جنس فولاد یا نیکل هستند، به‌ترتیب از بالا به پایین نازک‌تر می‌شوند و هر کدام صدای متفاوتی تولید می‌کنند.
پیکاپ
پیکاپ که وظیفه تقویت سیگنال‌های صوتی تولیدشده توسط سیم‌ها را دارد، ارتعاشات سیم‌ها را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند؛ سپس این سیگنال‌ها توسط آمپلی‌فایر (تقویت‌کننده صدا) تقویت شده و صدای نهایی ازطریق بلندگو پخش می‌شود.
پل (Bridge)
بخشی از گیتاربیس است که سیم‌ها را در جای خود محکم نگه می‌دارد و به تنظیم ارتفاع و فاصله سیم‌ها از دسته و همچنین کوک دقیق کمک می‌کند.
انواع گیتاربیس را بشناسید
هر کدام از انواع گیتاربیس‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آن‌ها را برای سبک‌های موسیقی متفاوت، مناسب می‌سازند. برای آموزش گیتار بیس، انتخاب نوع مناسب ساز به نیازها و سبک نوازندگی بستگی دارد؛ که با حضور در کلاس گیتار و مشورت با اساتید این حوزه قابل شناسایی است. در ادامه، شما را با برخی از انواع رایج گیتاربیس آشنا خواهیم کرد.
گیتاربیس چهارسیم (Four-string Bass)
این نوع از گیتاربیس، رایج‌ترین و استانداردترین نوع آن است که در بیشتر سبک‌های موسیقی مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه‌بر نوازندگان حرفه‌ای، برای نوازندگان مبتدی نیز مناسب است.
گیتاربیس پنج‌سیم (Five-string Bass)
این نوع گیتاربیس یک سیم اضافی و بم‌تر دارد که معمولا به نت B کوک می‌شود و به نوازنده امکان اجرای نت‌های پایین‌تر را می‌دهد. صدای این نوع، برای آن دسته از سبک‌های موسیقی مثل پاپ، راک و متال که به محدوده صدای گسترده‌تری نیاز دارند، مناسب است.
گیتاربیس شش‌سیم (Six-string Bass)
دو سیم اضافه‌تر که یکی بم‌تر و دیگری زیرتر است، موجب تفاوت این گیتاربیس شده‌است. آکوردهای پیچیده‌تری با این نوع گیتار قابلیت اجرا دارند و نوازندگی آن سخت‌تر است. به همین دلیل، نوازندگان حرفه‌ای و در سبک‌های جاز و فیوژن بیشتر از این ساز استفاده می‌کنند.
گیتاربیس بدون فرت یا فرت‌لس (Fretless Bass)
این نوع گیتار بیس فاقد فرت‌های فلزی روی دسته است که به نوازنده امکان نواختن نت‌های متنوع‌تر با فرکانس‌های مختلف (در محدوده فرکانس گیتار بیس) را می‌دهد؛ همچنین، به‌دلیل نبود فرت‌ها، نت‌ها نرم‌تر در هم ادغام می‌شوند و قابلیتی مثل نواختن کنترباس یا ویولن در آن ایجاد می‌شود. این ساز معمولا در سبک‌های جاز و موسیقی فیوژن استفاده می‌شود.
گیتاربیس آکوستیک (Acoustic Bass)
این نوع گیتاربیس به‌دلیل داشتن بدنه‌ای بزرگ و توخالی می‌تواند بدون نیاز به تقویت‌کننده، صدای طبیعی تولید کند. اکثر گیتاربیس‌ها در این نوع، چهارسیم هستند و برای اجراهای آکوستیک یا سبک‌هایی که نیاز به صدای طبیعی‌تر دارند، مناسب‌اند.
گیتاربیس الکترو-آکوستیک (Electro-Acoustic Bass)
ترکیبی از گیتار بیس آکوستیک و الکتریک و دارای پیکاپ‌هایی برای تقویت صدا است. این نوع، در اجراهای زنده و ضبط‌هایی که نیاز به صدای آکوستیک تقویت‌شده دارند، استفاده می‌شود.
گیتار بیس هالوبادی (Hollow Body Bass)
این نوع نیز دارای بدنه‌ای توخالی است و صدایی گرم و حجیم تولید می‌کند؛ همچنین، به‌جای حفره، شیارهایی در بالا و پایین بدنه دارد و معمولا در سبک‌های جاز، بلوز و راکابیلی استفاده می‌شود.
گیتاربیس برای شروع آموزش گزینه مناسبی است؟
مهم‌ترین عامل در انتخاب ساز، علاقه و انگیزه شخصی فرد است که فرد با مراجعه و مشاوره با مراکز آموزشی در جاهای مختلف ازجمله آموزشگاه موسیقی غرب تهران، می‌تواند از آن آگاه شود. به‌طور مثال، علاقه به صدای ساز یا سبک موسیقی، نقش تعیین‌کننده‌ای در این انتخاب دارد. گیتاربیس هم از این قاعده مستثنا نیست، بااین‌حال، این ساز ویژگی‌هایی دارد که آن را برای شروع آموزش در کلاس گیتار مناسب می‌کند. ازجمله این‌که یکی از سازهای کلیدی در گروه‌های موسیقی است و یادگیری آن می‌تواند به درک بهتر ساختار و هارمونی موسیقی کمک کند؛ همچنین نوع چهارسیم آن یادگیری را برای مبتدیان آسان‌تر کرده‌است.
آموزش گیتاربیس برای کودکان
آموزش موسیقی برای کودکان و در اینجا به‌طور خاص آموزش گیتار، می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش و مفید برای آن‌ها باشد و به تقویت تمرکز، خلاقیت و اعتمادبه‌نفس آن‌ها کمک کند. برای موفقیت در این امر، فرآیند آموزش باید به‌گونه‌ای طراحی شود که کودکان را به یادگیری تشویق کند؛ به‌صورتی‌که کودک در مسیری اصولی و روبه‌پیشرفت، تمایل به ادامه فرآیند آموزش داشته باشد و از آن خسته نشود. در ادامه، نکاتی برای شکل‌گیری بهتر این فرآیند ارائه می‌شود.
- متناسب‌بودن اندازه گیتاربیس با بدن کودک
- انتخاب آهنگ‌های موردعلاقه کودک برای ایجاد انگیزه در تمرین
- تشویق کودک برای هر پیشرفت کوچک
- انتخاب معلم باتجربه
- حمایت والدین و ایجاد فضای مناسب برای تمرین
نکات مهمی که برای نواختن گیتاربیس باید بدانید
آموزش گیتار بیس و نواختن آن مثل هر ساز دیگری، نیازمند توجه به تکنیک‌های صحیح و تمرین و تکرار منظم است که با حضور در کلاس گیتار و تکرار تمرین در منزل، امکان‌پذیر خواهد بود.
آموزش آنلاین گیتار بیس در آموزشگاه موسیقی نوای شهر آشوب
با پیشرفت فناوری، آموزش آنلاین به یکی از روش‌های محبوب برای یادگیری رشته‌های مختلف ازجمله موسیقی تبدیل شده‌است. یکی از دلایل این محبوبیت، امکان آموزش از راه دور با اساتید مجربی است که شرایط کلاس حضوری با آن‌ها برای برخی از هنرجویان به‌دلیل بعد مسافت وجود ندارد؛ همچنین، هنرجویان با شرکت در دوره‌های آنلاین، علاوه‌بر صرفه‌جویی در زمان و هزینه رفت‌وآمد، می‌توانند باتوجه‌به زمان موردنظر خودشان در کلاس‌ها شرکت کرده و با دراختیارداشتن ویدئوهای آموزشی (درصورت آفلاین‌بودن دوره)، خیال‌شان از بابت فراموش‌نشدن درس موردنظر راحت باشد.
در این راستا، آموزشگاه‌هایی وجود دارند که دوره‌های آموزشی موسیقی را به‌صورت ویدئویی و تعاملی ارائه می‌دهند. آموزشگاه موسیقی نوای شهر آشوب که ازلحاظ جغرافیایی، آموزشگاه موسیقی غرب تهران محسوب می‌شود، علاوه‌بر ارائه دوره‌های متنوع موسیقی به‌صورت حضوری، به‌شکل آنلاین نیز به آموزش هنرجویان می‌پردازد. ازطریق این آموزشگاه، علاقه‌مندان در هر جای جهان می‌توانند در دوره موسیقی موردعلاقه خود ازجمله آموزش گیتار بیس به‌راحتی و به‌صورت آنلاین، کسب مهارت کنند.
نتیجه‌گیری
آموزش گیتار بیس چه به‌صورت حضوری در کلاس گیتار و چه به‌صورت آنلاین، می‌تواند به تقویت مهارت‌های نوازندگی و رشد هنری فرد در هر جایی از جهان که باشد کمک کند؛ زیرا با پیشرفت تکنولوژی و باوجود روش‌های گوناگون برای شرکت در دوره‌های مختلف آموزشی، دیگر دغدغه‌ای بابت زمان و مکان شرکت در کلاس‌ها وجود ندارد.
نظرات