احتمالاً شما پیش از این هم نام NFC (ان اف سی) را شنیده‌اید و حتی اکنون صاحب دستگاهی هستید که از آن پشتیبانی هم می‌کند؛ اما این فناوری چیست و چه کاربردی دارد؟
در واقع امروزه بسیاری از گوشیهای هوشمند و تبلت‌ها با فناوری Near Field Communication مجهز و به بازار عرضه می‌شوند. مخفف این سه واژه، عبارت NFC را شکل می‌دهد که روزانه به تعداد بی‌شماری استفاده می‌شود.
اگر بخواهیم بدون وارد شدن به حوزه عبارت‌های پیچیده و تعریف‌های خسته کننده آن را توضیح دهیم، NFC نام یک استاندارد مبتنی بر فناوری مجاورت بی‌سیم است که در ارتباطات استفاده می‌شود. با این حال برخلاف وای فای و حتی بلوتوث، برد واکنش NFC بسیار محدود است.
افزون بر گوشیهای هوشمند، شما می‌توانید NFC را روی تبلت‌ها، بلندگوها، اشیای تزئینی و حتی برخی از کنسول‌های بازی مانند نینتندو سوییچ و 3DS هم ببینید.
شاید با توجه به برد کم NFC این فناوری چندان قابل توجه و جذاب به نظر نرسد و حتی در اذهان عمومی، به‌خصوص در کشوی مانند ایران، فاقد کارایی در نظر گرفته شود اما مشخصاً این‌طور نیست. بنابراین ما در این مقاله نگاهی سریع به ماهیت و کاربردهای NFC خواهیم داشت. در نتیجه اگر علاقه دارید کاربرد NFC را در دنیای واقعی متوجه شوید، با ما همراه شوید.
فناوری NFC چیست و چگونه کار می‌کند؟
همین حالا هم ما یک پاسخ سریع و خلاصه به این سوال داده‌ایم اما NFC دقیقاً چطور کار می‌کند؟ این سوال باید دقیق‌تر پاسخ داده شود. NFC فناوری جدید و تازه‌ای نیست. NFC شکل تکامل یافته فناوری RFID (Radio Frequency Identification) است که اولین بار نزدیک به ۱۰ سال پیش معرفی شد.
اگر تاکنون از یک کارت کلید الکترونیکی برای ورود به یکی از اتاق‌های هتل یا کمدهای شخصی استفاده کرده باشید، می‌دانید که این فناوری چگونه کار می‌کند.
هر دو فناوری مذکور از «اصل جفت القایی» که در فیزیک مطرح است، برای برقراری ارتباط در فواصل کوتاه و نزدیک استفاده میکنند. طی این فرایند دستگاه خواننده (Reader) با عبور دادن یک جریان الکتریکی از یک سیم‌پیچ مشخص، یک میدان مغناطیسی را ایجاد می‌کند؛ سپس با نزدیک کردن یک سیم‌پیچ دیگر به این میدان الکتریکی، جریان ایجاد شده در آن هم ایجاد یا به عبارت دیگر، به آن القا می‌شود.
به این ترتیب حتی بدون تماس دو سیم‌پیچ (که درون دو محصول یا کالا قرار گرفته‌اند) بین آن‌ها ارتباط برقرار می‌شود. به محض این که این ارتباط برقرار می‌شود، تمام اطلاعات قرارگرفته در یکی از آن‌ها، به شکل بی‌سیم به دیگری منتقل می‌شود.
تفاوت اصلی بین RFID و NFC به محدوده انتقال اطلاعات بازمی‌گردد. فناوری RFID برای انتقال اطلاعات در فواصل طولانی استفاده می‌شود؛ برای مثال برخی از کشورها از این فناوری برای جمع‌آوری خودکار مالیات و عوارض جاده‌ها استفاده میکنند.
برای انجام این فرایند، تگ‌هایی به‌خصوصی به ماشین‌ها متصل می‌شوند که با نزدیک شدن به ایستگاه‌های عوارض، پروسه کسر پول مورد نیاز را انجام می‌دهند. اگر تگ RFID با یک منبع انرژی ترکیب شود، فواصل انتقال اطلاعات حتی می‌تواند از این هم بیشتر شود.
با این حال NFC برای انتقال اطلاعات در محدوده چند سانتی متر طراحی شده است. در خصوص گوشیهای هوشمند، معمولاً اپلیکیشن‌ها کاربر را وادار میکنند که از تماس فیزیکی هم استفاده کنند تا اطمینان حاصل شود که پروسه‌هایی از جمله تراکنش به صورت تصادفی رخ نمی‌دهند.
یکی دیگر از نکات قابل توجه این فناوری، امکان استفاده از دستگاههای مجهز به NFC به عنوان خواننده یا تگ است. این امکان اجازه می‌دهد که شما از یک محصول مانند گوشی هوشمند خود برای چندین منظور استفاده کنید و بتوانید از هر اپلیکیشنی بهره ببرید.
چه دستگاه‌هایی NFC دارند؟
امروزه NFC تبدیل به یکی از فناوری‌های رایج گوشیهای هوشمند شده است. نکسوس S اولین دستگاه اندرویدی بود که در سال ۲۰۱۰ به NFC مجهز شد. اپل هم در سال ۲۰۱۴ و هم‌زمان با معرفی آیفون ۶ شروع به استفاده از NFC کرد؛ از آن تاریخ به بعد تمام آیفون‌ها به این فناوری مجهز هستند.
جدای از گوشیهای هوشمند دستگاههای پوشیدنی زیادی مانند محصولات تناسب اندام شامل می بندهای شیائومی تا ساعت‌های هوشمند اپل واچ به این فناوری مجهز شدهاند.
در حال حاضر تنها محصولات و دستگاههای پایین‌رده فاقد NFC هستند. جدای از این همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، ممکن است اهمیت NFC از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر متفاوت باشد. به همین دلیل برخی از تولید کنندگان مانند شیائومی این فناوری را در کشورهایی مانند هند که استفاده چندانی ندارند، لحاظ نمی‌کنند.
کاربردهای NFC چیست؟
با افزایش استفاده و همه‌گیری استفاده از NFC، کاربردهای این فناوری هم افزایش یافته یا ثبات پیدا کرده است. در زیر ما به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
انتقال داده
با عرضه اندروید Ice Cream Sandwich در سال ۲۰۱۱، گوگل ویژگی «اندروید بیم» (Android Beam) را معرفی کرد. این قابلیت اجازه می‌دهد که شما داده یا محتوای موجود روی دستگاه خود را به دیگر دستگاههای مجهز به NFC که در نزدیکتان قرار دارند، منتقل کنید. مدتی پیش ویژگی Neraby Share که از فناوری‌های بلوتوث و وای فای دایرکت (Wi-Fi Direct) استفاده می‌کند، با اندروید بیم جایگزین شد.
تراکنش‌های موبایل
سامسونگ پی، گوگل پی و اپل پی همه از تراشه NFC گوشی برای انجام تراکنش‌های بدون تماس استفاده میکنند. امروزه بسیاری از کارت‌های اعتباری مدرن به تگ‌های تعبیه شده NFC مجهز هستند.
اپلیکیشن‌ها با دریافت مجوزهای خاصی از بانک‌ها می‌توانند از این تگ‌ها استفاده کنند. به محض تایید اولیه، شما می‌توانید با نزدیک کردن گوشی هوشمند یا گجت پوشیدنی خود به یک دستگاه کارت‌خوان، تراکنش را انجام دهید. البته باید توجه کنید که این ویژگی در حال حاضر در کشور ما رایج نیست.
همگام‌سازی فوری
استفاده از NFC حتی به دستگاه‌هایی که نمایشگر ندارند هم گسترش یافته است. بسیاری از بلندگوها و هدفون‌ها از این فناوری برای تبادل اطلاعات و داده‌ها با گوشیهای هوشمند استفاده میکنند. برخی از دوربین‌ها نیز در کنار فناوری وای فای دایرکت از NFC برای انتقال و تبادل سریع‌تر تصاویر و ویدیوها استفاده میکنند.
حمل و نقل عمومی
سیستم حمل و نقل عمومی در بسیاری از شهرها از جمله هنگ کنگ، سنگاپور و لندن از کارت‌های مبتنی بر NFC برای دسترسی به مکانیزم‌های این سیستم پیچیده استفاده میکنند. برخی از سیستم‌های مذکور حتی با اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های پرداخت مانند گوگل پلی هم سازگار هستند؛ بنابراین شما می‌توانید بدون همراه داشتن کارت مربوطه، در این شهرها تنها با گوشی خود شروع به مسافرت و جابه‌جایی کنید.
بازی‌های ویدیویی
نینتندو از این فناوری برای اتصال اسباب بازی‌ها و لوازم جانبی به بازی‌های ویدیویی استفاده می‌کند. یکی از این موارد، Amiibo است که شبیه به هر اکشن فیگور یا کارت تزئینی دیگر به نظر می‌رسد اما در حقیقیت به تراشه NFC داخلی مجهز است.
اگر شما یکی از آن‌ها را به یک کنسول نینتندو سوییچ یا 3DS نزدیک کنید، به صورت خودکار برخی از شخصیت‌های اضافه، مراحل یا محتوای اضافی برای بعضی از بازی‌های خاص در اختیار شما قرار می‌گیرند.
خانه‌های هوشمند
برخی از پلتفرم‌های خانه هوشمند مانند هوم کیت اپل (HomeKit) نیز از NFC پشتیبانی میکنند. شما با استفاده از اپلیکیشن‌های اندروید یا iOS می‌توانید بدون نیاز به تماس فیزیکی یا حتی نزدیک شدن به برخی از وسایل هوشمند، آن‌ها را از طریق این فناوری کنترل کنید.
مقایسه NFC، بلوتوث و UWB
نه تنها NFC بلکه بلوتوث یا UWB (اولترا واید بند) را هم نمی‌توان یگانه فناوری بی‌سیم به کار رفته در دستگاه‌ها و وسایل الکترونیکی به کار برد. در حقیقت بسیاری از دستگاه‌ها چندین عدد از این فناوری‌ها را به صورت هم‌زمان مورد استفاده قرار می‌دهند و می‌توان شاهد حضور بلوتوث و اولترا واید بند نیز بود. اما چرا باید به جای یک عدد فناوری این‌چنینی یا یک فناوری استاندارد، از چند عدد استفاده کرد؟
پاسخ این سوال به مزیت‌ها و اهداف استفاده از هر یک باز می‌گردد. یکی از بزرگ‌ترین مزایای NFC عدم نیاز آن به همگام‌سازی دستی و همچنین طولانی مدت است. شما می‌توانید با یک ضربه طی کمتر از یک ثانیه، اتصال را برقرار کنید.
بلوتوث این‌گونه نیست و نیاز است که هر دستگاه را جداگانه با آن همگام کرد که فرایند انجام آن هر بار نیازمند دخالت شخص و همچنین صرف زمانی هر چند کوتاه است.
افزون بر این NFC به شکل قابل توجهی مصرف انرژی بهینه‌تری از بلوتوث و اولترا واید بند دارد و این به دلیل محدوده کاری کمتر آن است.
در واقع مصرف بهینه‌تر NFC به برخی از دستگاه‌ها مانند آیفون اجازه می‌دهد که در شرایط اضطراری هم آن را فعال کنند. در نتیجه حتی اگر دستگاه شما انرژی کافی برای کارکرد صحیح نداشته باشد، آن قدری انرژی دارد که NFC آن فعال شده و اجازه دهد که به کمد، اتاق هتل یا حتی خودروی خود دسترسی پیدا کنید.
با وجود آن که به تدریج خودروهای مدرن هم شروع به استفاده از اولترا واید بند کرده‌اند تا از ورود بدون کلید پشتیبانی کنند اما هنوز هم NFC با اختلاف قابل توجهی، کارآمدتر است. از همین‌رو اصلاً عجیب نیست که خودروسازان بسیاری فناوری NFC را به عنوان یک پیشنهاد پشتیبان برای شرایط اضطراری در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
سوالات رایج
یک تگ NFC چیست؟
تگ NFC یک مدار مجتمع بسیار کوچک است که برای تشکیل آن از یک سیم‌پیچ مسی و همچنین اندکی فضای ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. داده‌ها می‌توانند از روی این تگ خوانده و یا روی آن نوشته شوند.
البته این مورد تنها زمانی رخ می‌دهد که یک تگ NFC در کنار آن‌ها قرار می‌گیرد زیرا فناوری NFC برای کارکرد در فواصل طولانی به یک منبع انرژی قابل توجه نیاز دارد. با قرارگیری دو مدار (مدار تگ و دستگاه مجهز به NFC) در کنار همدیگر، با القای جریان الکتریکی، اطلاعات هم منتقل می‌شوند.
یک تگ خواننده NFC چیست؟
هر دستگاهی که به یک سیم‌پیچ NFC مجهز باشد (مانند گوشیهای هوشمند یا تبلت‌ها) یک خواننده NFC یا همان ریدر نامیده می‌شود. دستگاه خواننده از باتری خود برای ساختن یک میدان الکترومغناطیسی استفاده می‌کند که پس از تشکیل، قادر به بارور کردن تمام تگ‌های اطراف است. یکی دیگر از مثال‌های خواننده‌های NFC، ترمینال‌های تراکنش و پرداخت است که از NFC برای احراز هویت شخص یا کارت اعتباری او استفاده میکنند.
چه دستگاههای اندروید و آیفون/آپیدی NFC دارند؟
تمام مدلهای آیفون که بعد از سال ۲۰۱۴ عرضه شدهاند (آیفون ۶ و بالاتر) به NFC مجهز هستند. در خصوص دستگاههای اندروید، تقریباً تمام گوشیهای میانرده و البته همه گوشیهای بالارده از NFC پشتیبانی میکنند. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت رسمی شرکت سازنده گوشی خود و با چک کردن مشخصات آن، از وجود یا عدم وجود NFC اطلاع حاصل کنید. همچنین مطلب پایین تکفارس می‌تواند به شما کمک کند.
مطالب مرتبط:
چطور باید متوجه شوم که گوشی من NFC دارد یا خیر؟
اگر گوشی آیفونی دارید که در سال ۲۰۱۵ یا بعد از آن تولید شده است، مسلماً به NFC مجهز است. در گوشیهای اندروید می‌توانید با مراجعه به تنظیمات و سپس بخش Connected Devices یا Network and Sharing، گزینه NFC را بیابید. اگر در این بخش یا بخش‌های مشابه چنین گزینه‌ای را مشاهده نمی‌کنید، دستگاه شما از NFC پشتیبانی نمی‌کند.
معنی و کاربرد NFC چیست؟
عبارت NFC به معنای Near Field Communication است. این فناوری اجازه می‌دهد که اطلاعات به صورت بی‌سیم در ابعاد کوتاه از طریق امواج رادیویی انتقال یابند.
نظرات