سونی از همان تاریخ شروع به فعالیتش بارها و بارها فناوریهای مدرنی را به دنیای مدرن هدیه کرده است. فناوریهایی که از آنها در خانه، کسبوکار و تجارت استفاده میشود. در حقیقت سخت میتوان گفت که سونی چه اندازه محصولات انقلابی را تولید و عرضه کرده است.
این شرکت با سابقه کار خود را همزمان با جنگ جهانی دوم آغاز کرد. اکنون سونی تبدیل به یکی از بزرگترین شرکتهای چند ملیتی ژاپنی در جهان شده است. مقر مرکزی شرکت در توکیو قرار دارد اما به راستی هیچ نقطهای از جهان با نام آن غریبه نیست. در این مقاله ما به ۲۵ عدد از حقایق قابل توجه و جذابی میپردازیم که احتمالاً شما درباره این شرکت نمیدانید. اگر حاضرید، با ما همراه شوید.
همه چیز از اینجا شروع شد
ماسارو ایبوکا (Masaru Ibuka) و آکیو موریتا (Akio Morita) در تاریخ ۷ می ۱۹۴۶ با مشارکت یکدیگر این شرکت را بنیان نهادند. در حقیقت ایبوکا به تنهایی در ابتدا یک فروشگاه لوازم الکترونیک افتتاح کرده بود. او به معنای واقعی کلمه به فناوری علاقه داشت و به خوبی میتوان آن را متوجه شد. فروشگاه او نخست تنها با ۸ کارمند شروع به کار کرد.
بعدتر موریتا نیز به او ملحق شد تا شرکت آنها به نام «Tokyo Tsushin Kogyo» یا با نام کاملتر «Tokyo Telecommunication Engineering Corporation» به صورت رسمی افتتاح شود. این شروع کار شرکت سونی بود.
سونی در ابتدا نام دیگری داشت
همانطور که تاکنون متوجه شدهاید، نام شرکت در ابتدا سونی نبود. پس از گذشت چند سال از تاسیس شرکت، بنیانگذار آن به این فکر میکرد که عنوان آن را به TTK تغییر دهد تا بهتر در یاد مشتریان باقی بماند. با این حال پیش از تغییر نام مشخص شد که یک شرکت راه آهن در ژاپن با همین نام فعالیت میکند. به این ترتیب نام شرکت به «Totsuko» تغییر پیدا کرد.
آکیو موریتا در اولین سفر خود به ایالات متحده متوجه شد که مردم به سختی میتوانند نامهایی مانند Totsuko را تلفظ کنند. در نتیجه او تصمیم گرفت که باری دیگر نام شرکت را تغییر دهد. بعدتر او با همکاری شریکش نام شرکت را به Tokyo Teletech تغییر داد.
بعد از این تغییر نیز بنیانگذاران سونی متوجه شدند یک شرکت در این کشور دارای پسوند نام Teletch است. سرانجام برای آخرین بار نام شرکت تغییر کرد؛ نامی که هنوز هم بر سر زبانها جاری است و کاربران به سادگی آن را به یاد میآورند و بازگو میکنند: سونی.
سونی به دنبال تلقین حس جوانی و شادی بود
واژه سونی از دو واژه «Sonus» و «Sonny» گرفته شده است. واژه Sonus کلمهای لاتین به معنای «صدا» است. کلمه دیگر Sonny نیز به پسران خوش تیپ و اهل مد دهه ۵۰ در آمریکا اشاره دارد. هر بنیانگذار کمپانی از این واژه ترکیبی خوششان آمد و تصمیم گرفتند که نام شرکت را به سونی تغییر دهند.
اولین محصول شرکت سونی
گزارش شده که اولین محصول شرکت سونی یک رادیوی ترانزیستوری بوده است. این رادیو با مدل TR-55 شناخته میشود و اگر دقیقتر شویم، میتوان گفت که اولین رادیوی ترانزیستوری تاریخ ژاپن است. سونی این رادیو را در سال ۱۹۵۵ به بازار عرضه کرد. البته باید توجه کرد که آن زمان نام شرکت سونی نبود؛ نام شرکت در سال ۱۹۵۸ به سونی تغییر کرد.
همه با شکست شروع میکنند
سونی حتی پیش از عرضه رادیوی مذکور، موارد دیگری را نیز امتحان کرد. یکی از آنها به عنوان یکی از اولین محصولات الکترونیکی شرکت، یک دستگاه برنجپز بود. متاسفانه این دستگاه تبدیل به یک شکست همه جانبه شد، زیرا در اکثر مواقع یا برنج را بیش از اندازه میپخت و یا آن را خام تحویل میداد.
طبق گزارشها تنها حدود ۱۰۰ واحد از این محصولات به فروش رفته است. پس از این شکست بزرگ، سونی روی تعمیر و بهبود فناوری رادیوها متمرکز شد.
زیرمجموعههای عظیم سونی
با وجود آن که سونی به عنوان یک شرکت بسیار کوچک کار خود را در ژاپن آغاز کرد اما هماکنون یکی از بزرگترین شرکتهای سراسر جهان تلقی میشود. در حال حاضر این شرکت با نام «مجموعه سونی» دارای تعداد زیادی زیرمجموعه مختلف است. در میان آنها میتوان به بخشهای موبایل سونی، سونی پیکچرز (Sony Pictures)، سرگرمیهای تعاملی سونی، بخش امور مالی، سونی موزیک و … اشاره کرد. بخشهایی مانند پلی استیشن نیز گاه به اندازهای از محبوبیت و کیفیت دست یافتهاند که به تنهایی برندی جداگانه تلقی میشوند.
سرچشمه پلی استیشن
فرض میکنیم که شما با پلی استیشن آشنا هستید (نیستید؟). در حقیقت شاید بسیاری از شما ابتدا از طریق پلی استیشن با سونی آشنا شدهاید. با این حال ایده راهاندازی بخش پلی اسیتشن به نینتندو باز میگردد.
نینتندو در دهه ۹۰ میلادی از سونی درخواست کرد که یک دستگاه قابل نصب برای کنسول این شرکت طراحی کند تا بتواند به اجرای دیسکهای فشرده (CD) بپردازد. سونی این دستگاه را در سال ۱۹۹۱ با نام «پلی استیشن» طراحی کرد.
مطالب مرتبط:
با این حال بنا به دلایلی همکاری سونی و نینتندو راه به جایی نبرد و قرارداد آنها فسخ شد. سونی که در آن زمان خود را بیشتر از هر زمان دیگری به صنعت بازیهای ویدیویی نزدیک میدید، به طور جدی روی ساخت یک کنسول تمرکز کرد. این کنسول چند سال بعد در سال ۱۹۹۴ روانه بازار شد و توانست تبدیل به پرفروشترین کنسول نسل پنجم صنعت بازیهای ویدیویی شود.
تاثیر سونی روی تاریخ فناوری
سونی معمولاً برای ابداعات خود معروف و زبانزد است. این غول ژاپنی همیشه به دنبال توسعه فناوریهای جدید و یا بهبود فناوریهای موجود است. برای مثال برای اولین بار همکاری سونی با چند شرکت دیگر منجر به خلق CD، DVD، دیسکهای فلاپی و دیسکهای بلوری (Blu-ray) شد. این محصولات روی خلق حافظههای فلش و دیگر فناوریهای مربوط به ذخیرهسازی نیز تاثیرگذار بودند؛ تاثیری بسیار عظیم در حدی که امروز هم شاهد بقای آنها هستیم.
واکمن! وقتی سونی موسیقی را دوباره معنا کرد
آشنایی با واکمنهای افسانهای سونی یکی از بزرگترین توفیقهای عمر یک فرد محسوب میشود. سونی در سال ۱۹۷۹ اولین بار واکمنهای خود، سری محصولات پخش کنندههای قابل حمل موسیقی را معرفی کرد. این محصولات به راستی نحوه نگرش بشر به پخش کنندههای موسیقی را تغییر دادند. شاید باور کردنی به نظر نرسد اما پیش از آن تاریخ، هیچ پخش کننده موسیقی قابل حملی وجود نداشت.
بسیاری از پخش کنندههای سنتی آن زمان بسیار حجیم و سنگین بودند اما با معرفی و عرضه واکمن سونی، عموم مردم میتوانستند موسیقیهای محبوبشان را درون جیبشان جای دهند و در هر مکانی به آن گوش دهند.
محصولات این سری تبدیل به یک موفقیت عظیم شدند؛ موفقیت این برند به قدری بود که از واژه «واکمن» برای نام بردن از سایر پخش کنندهها نیز استفاده میشد. طبق اعلام سونی تا تاریخ ۳۱ مارس ۲۰۰۹ حدود ۳۸۵ میلیون واحد از این سری به فروش رسیده است.
اخراج گسترده کارمندان سونی
سونی شرکتی چند ملیتی است و به همین منظور به تمام جهان خدماتدهی میکند. این ابر شرکت در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۱۴ هزار کارمند داشته است. با این وجود سونی نیز همانند تمام شرکتها گاهی اوقات مجبور به تعدیل نیروی کار میشود؛ برای مثال سونی در سال ۲۰۰۸ حدود ۸ هزار نفر را اخراج کرد تا ۱.۱ میلیارد دلار صرفهجویی کند.
در سال ۲۰۱۲ این شرایط تکرار شد. سونی در این سال تقریباً ۱۰ هزار نفر دیگر را اخراج کرد تا سود عملیاتی شرکت را بازگرداند. اخراج ۱۰۰۰ کارمند بخش موبایل یکی دیگر از تعدیل نیروهای قابل توجه این شرکت است.
پرفروشترین کنسول تاریخ صنعت بازیهای ویدیویی
طی ۵۰ سال گذشته شرکتهای بسیاری دست به تولید کنسول زدهاند اما امروزه تنها شرکتهای انگشتشماری این کار را انجام میدهند. در میان آنها امروزه مایکروسافت، نینتندو و همچنین سونی به علت عرضه ایکس باکس سری ایکس و اس، سوییچ و پلی استیشن ۵ کاملاً مطرح هستند.
در میان این شرکتهای باثبات، مجموع پرفروشترین کنسولهای بازی تاریخ با فروشی فراتر از ۶۰۰ میلیون واحد متعلق به سونی است. در این بین پلی استیشن ۲ که در سال ۲۰۰۰ عرضه شد، با فروشی بالغ بر ۱۶۳ میلیون واحد، پرفروشترین کنسول بازی تاریخ است.
لباس فرم مخصوص سونی، از ژاپن تا استیو جابز!
سونی از ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ لباس فرم مخصوصی داشت. کارمندان این شرکت موظف بودند گونه خاص، یکسان و یکپارچه از لباس فرم را که توسط ایسی میاکی (Issey Miyake)، طراح مد معروف طراحی شده بود، به تن کنند.
جالب است بدانید پیراهن یقه اسکی مشکی نمادین و معروفی که استیو جابز، بنیانگذار و مدیر عامل اجرایی فقید اپل به تن میکرد نیز توسط میاکی و با الهام از لباس فرم کارمندان سونی طراحی شده بود. جابز قصد داشت چنین لباس فرمی را برای همه کارمندان اپل اجباری کند اما هیچ کس از مدیران و کارمندان اپل از این ایده حمایت نکرد.
مجموع درآمد سونی
سونی طی سالهای گذشته سالهای نسبتاً بدی را پشت سر گذاشته اما به نظر میرسد که دوباره در حال بازگشت به جایگاه خودش است. در سال ۲۰۱۹ این شرکت ۸۰ میلیارد دلار آمریکا درآمد داشت که مقدار خالص آن (سود) حدود ۸ میلیارد دلار است. اکنون با توجه به عرضه پلی استیشن ۵، احیای دوباره بخش موبایل با سیاستهای جدید و بخشبندی مدرن زیرمجموعهها، سونی در وضع بسیار بهتری قرار دارد.
سونی در فیلم و موسیقی
بخش سرگرمیهای سونی (Sony Entertainment) به دو زیرمجموعه Sony Music Group و Sony Pictures Entertainment تقسیم میشود. این مجموعه به این طبقهبندی در سال ۲۰۱۲ بنیان گذاشته شد. هدف اصلی این بخش مدیریت بخش تلویزیون سونی، بخش پویانمایی و البته کسبوکارهای مرتبط با موسیقی است.
درآمد کل این بخش در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده است؛ به این ترتیب بخش مذکور ششمین برند برتر جهان محسوب میشود که به صورت اختصاصی روی سرگرمی متمرکز شده است.
خریدهای بزرگ سونی
سونی تا سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۱۰۰ شرکت مختلف را تصاحب کرده است. با این حال آنها هنوز هم به خرید و تصاحب برندها و شرکتهای کوچک و بزرگ ادامه میدهند. در میان آنها بزرگترین خریدهای این شرکت CBS Records Group، Columbia Pictures Entertainment، Sony Ericsson، Tes Sportes، EMI Music Publishing، Audiokinetic، Altair Semiconductor و … هستند.
بخش ارتباطات موبایل سونی
سونی پس از خرید شرکت «اریکسون» نام آن را به Sony Mobile Communications تغییر داد. مقر این شرکت نیز در توکیو ژاپن مستقر است. در ابتدا سونی با شرکت ارتباطات محبوب سوئدی «اریکسون» در سال ۲۰۰۱ همکاری میکرد اما پس از خرید ۱ میلیارد دلار از سهام آن در ۲۰۱۲، تبدیل به مالک اصلیاش شد.
گوشیهای هوشمند اکسپریا امروزه توسط همین بخش تولید میشوند. با این حال سونی برخلاف دهه گذشته، اکنون جزو تولید کنندگان محبوب گوشی هوشمند به شمار نمیرود. اقدامات اخیر این شرکت در تغییر سیاستهای معرفی و عرضه گوشی، بخش موبایل را سرانجام به سود رسانده است و باید منتظر ماند و دید که در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.
پیش به سوی سینما
در سال ۱۹۸۹ سونی با تصاحب Columbia Pictures Entertainment به قیمت ۳.۴ میلیارد دلار وارد صنعت فیلم شد. پس از آن چندین شرکت فیلمسازی و شرکت نشر فیلم نیز توسط سونی تصاحب شدند تا سونی با قدرت در این زمینه نیز پیش برود.
بخش Sony Pictures Entertainment در حال حاضر با درآمد سالانه نزدیک به ۷ میلیارد دلار یکی از بزرگترین استودیوهای فیلم سراسر جهان است. برخی از فیلمهای مطرح این زیرمجموعه سونی عبارتند از: The Karate Kid، Spider-Man، Men in Black، Venom، Skyfall و … .
و همچنین موسیقی!
بخش موسیقی سونی که با نام Sony Music Entertainment یا به اختصار SME شناخته میشود، بزرگترین شرکت سرگرمی موسیقی سراسر جهان است. ورود سونی به این صنعت مصاف با تصاحب CBS Record Group به قیمت ۲ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۸ بود.
بعدتر شرکتهای بیشتری که آنها نیز در این حوزه فعال بودند به زیرمجموعههای سونی اضافه شدند. شرکتهایی مانند Bertelsmann AG، EMI Music Publishing، Gracenote و Famous Music سونی را تبدیل به اصلیترین بازیگر موسیقی در سراسر جهان کردند.
به لطف تصاحب شرکتهای مذکور، سونی حقوق نشر آثار ۴ میلیون هنرمند را در اختیار دارد. در این میان نام خوانندگانی مانند امینم، اد شیرن، لیدی گاگا، سم اسمیث، تیلور سوییفت و … که از هنرمندان نامی این صنعت هستند، به چشم میخورد؛ اکنون جایگاه قابل توجه این بخش چندان عجیب به نظر نمیرسد، اینطور نیست؟
امور مالی، زیرمجموعه کمتر دیده شده سونی
سونی علاوه بر فعالیت در بخشهای ذکر شده، به ارائه خدمات مالی مختلفی نیز میپردازد. مقر بخش Sony Financial Holdings, Inc همچون اکثر بخشهای این شرکت در توکیو ژاپن قرار دارد. اگرچه بسیاری از کاربران از وجود این بخش اطلاع ندارند و یا با وجود اطلاع، آن را نادیده میگیرند اما این زیرمجموعه یکی از سودآورترین بخشهای شرکت است.
در واقع وقتی به واژه «سودآور» اشاره میکنیم، منظور ما نیمی از درآمدهای کل سونی است. این زیرمجموعه روی بخشهای بانک سونی، بیمه عمر سونی، اوراق بهادار و خدمات تضمینی سونی مدیریت میکند. به عبارت دیگر این زیرمجموعه سونی بخشی است که از پول، پولزایی میکند؛ یک ماشین چاپ پول واقعی!
به سوی بیکران و فراتر از آن
همانطور که میدانید و بارها اشاره کردیم، سونی در ابتدا یک شرکت محلی بود که تنها در ژاپن فعالیت میکرد اما از همان ابتدا نیز بنیانگذارانش خود را به افق بالاتری متعلق میدانستند و به دنبال نفوذ به بازار جهانی بودند.
برای دستیابی به این مهم، آنها طی دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی شروع به صادرات محصولاتشان به آن سوی دریا کردند. این دقیقاً همان زمانی است که رادیوی ترانزیستوری TR-63 به یک موفقیت همه جانبه تبدیل شد و مخصوصاً در ایالات متحده به محبوبیت فراوانی دست یافت. عمده دلیل این موفقیت، امکان جابهجایی و دستی بودن این رادیو بود. گزارشها اشاره کردهاند که در سال ۱۹۵۵ بیش از ۱۰۰ هزار واحد از این محصول به فروش رفته است.
به این ترتیب روز به روز نرخ فروش واحدهای این محصول افزایش مییافت. تا ۱۹۶۸ حدود ۵ میلیون رادیوی ترانزیستوری TR-63 به فروش رفت. مردم به تدریج عاشق محصولات سونی شدند زیرا کیفیت خارقالعادهای ارائه میدادند. نهایتاً به همین شکل سونی از آن زمان به سرعت تبدیل به یکی از محبوبترین شرکتهای دنیا شد.
سونی و ژاپن
سونی در دهههای ۶۰، ۷۰ و ۸۰ ژاپن را به یکی از قدرتمندترین صادر کنندگان جهان تبدیل کرد. افزون بر این به دلیل کیفیت بالای محصولاتش، به محبوبیت فراوانی رسید و موقعیت جهانی آن نیز تثبیت شد. سونی در این راستا کمک زیادی به کشور مادری خود کرد. این کیفیت قابل توجه، نگرش و دید کلی مشتریان را در سراسر جهان بهبود داد تا مردم به عبارت «ساخت ژاپن» و کالاهای ژاپنی نگرش مثبتی داشته باشند.
نمونه بارز این موضوع در فرهنگ کشور خود ما نیز آشکار است. تقریباً ۵۰ سال پس از اولین عرضه محصولات سونی در ایران، خانوادهها هنوز هم بر این اعتقاد استوار هستند که محصولات ژاپنی کیفیت بینظیری دارند و این کیفیت را به برندهای دیگر همچون پاناسونیک و … نیز تعمیم میدهند. سونی مصداق کمکهای مادی و معنوی همهجانبه یک شرکت به زادگاه خود است.
سرگرمیهای تعاملی سونی
بخش سرگرمیهای تعاملی سونی مسئول تولید و عرضه کنسولهای خانواده پلی استیشن و برخی از بازیهای محبوب آن است. این زیرمجموعه روی تولید، تحقیق، فروش و توسعه سختافزار و نرمافزار تمرکز دارد. همانطور که بالاتر اشاره شد، سونی با مجموع فروش ۶۰۰ میلیون کنسول از خانواده پلی استیشن، محبوبترین برند کنسولهای بازی تمام تاریخ را در اختیار دارد.
برخی از محبوبترین بازیهای این شرکت نظیر Gran Turismo، Tetris Effect، Spider-Man، Horizon Zero Dawn، Uncharted: The Lost Legacy و … توسط همین بخش توسعه یافتهاند.
شعار سونی
شعار کنونی شرکت «Be Moved» یا همان «حرکت کن» است. این شعار اولین بار در سال ۲۰۱۳ معرفی شد و از آن زمان مورد استفاده قرار میگیرد. از زمان تاسیس شرکت بارها و بارها شعار شرکت تغییر کرده است. بین سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۲ شعار سونی «One and Only» (یکه و تنها) بود.
بین سالهای ۱۹۸۲ تا ۲۰۰۵ شعار شرکت به «It’s a Sony» (این تنها سونی است) تغییر کرد. بین بازه کوتاه مدت ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ نیز شعار شرکت به «Like no other» (مثل هیچکس دیگر) تغییر کرد. از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ هم شعار شرکت به «Make Believe» (باور کنید) تغییر پیدا کرد. زیرمجموعههای این شرکت مانند بخش پلی استیشن نیز شعارهای منحصربهفرد خود را دارند که در اینجا به آن اشاره نخواهیم کرد.
صنعت خودروهای برقی
امروزه تعداد زیادی از شرکتهای فناوری بزرگ دنیا به دنبال گسترش حوزه فعالیتشان تا مرز خودروهای خودران و برقی هستند. سونی هم با پیروی از همین روند با سرمایهگذاری ۸۴۲ هزار دلار در شرکت ZMP وارد صنعت خودروهای برقی و خودران شده است. سونی در آخرین نمایشگاه مشتریان الکترونیک طراحی مفهومی اولین محصول خود را هم به نمایش گذاشت.
خودروی این شرکت با نام Vision-S در جلب توجهات موفق عمل کرد. این خودرو طی همکاری سونی و Magna International، یک شرکت فعال در صنعت خودرو واقع در کانادا طراحی شده است. گزارشهای غیررسمی بارها اشاره کردهاند که سونی در حال کار روی فناوریهای مرتبط به خودروهای بدون سرنشین و همچنین بخش سرگرمی است.
لوگوی سونی
ما ذکر کردیم که سونی تا سال ۱۹۵۵ با نام Totsuko شناخته میشود. بعد از آن تاریخ نیز شرکت حتی بدون تغییر نام، از لوگوی «سونی» استفاده میکرد. طی دورههای تاریخی مختلف، لوگوی این شرکت چند بار تغییر کرده است اما این تغییرات همگی جزئی هستند. لوگویی که شما با آن آشنا هستید اولین بار در تاریخ ۱۹۵۷ مورد استفاده قرار گرفت و نسخه نهایی آن از سال ۱۹۷۳ تاکنون با حفظ مفهوم اصلی، همچنان مورد استفاده قرار میگیرد.
افراد زیادی در این ۵ دهه تلاش کردهاند تا لوگوی سونی را تغییر دهند اما همانطور که آگاه هستید هنوز هم سونی با همان لوگو به کار خود ادامه میدهد؛ در حالی که لوگوی بسیاری از شرکتها حقیقتاً نیاز به بازنگری دارد و معمولاً هم تغییر میکند اما به نظر نمیرسد که لوگوی سونی مشکلی در جذب مخاطبان جدید داشته باشد.
سرانجام به انتهای حقایق شرکت سونی میرسیم. بسیار دشوار است که بگوییم امروز کسی سونی را نمیشناسد. اگر مقاله فوق را مطالعه کرده باشید، به خوبی میدانید که سونی از یک فروشگاه محلی کوچک در ژاپن چگونه تبدیل به یکی از قدرتمندترین شرکتهای جهان شد.
این شرکت محبوب محصولاتی را عرضه کرده که زندگی ما را دستخوش تغییر کردهاند. حتی امروز هم سونی ابداعات جدیدی در دنیای فناوری انجام میدهد و این روند متوقف نشده است. ما امیدواریم که این غول دوست داشتنی به پیشرفتهای خود ادامه دهد.
منبع: Tech 25s
نظرات
واقعا عالی هرچند بیشتر شو میدونستممخصوصا تو قسمت پلی استیشن ولی بازمعالی بود مرسی
زندهباد
بچها منم وسوسه شدم برم شرکت بزنم 😵😳🤠
اگه شرکت اکسپریا نبود قطعا الان سونی هیچی نبود