کنسولهای خانواده پلی استیشن سونی همیشه به عنوان یک نقطه جهت ورود کاربران به دنیای بازیهای ویدیویی تعبیر شده و اوج این موضوع را میتوان با نسل اول حاضر در میانه دهه ۹۰ میلادی مشاهده کرد. به همین منظور چندان عجیب نیست که کاربران عادی برای نام بردن از کنسولهای بازی، از واژه پلی استیشن بهره میبرند.
سونی مسلماً اولین شرکتی نیست که اقدام به عرضه کنسول کرد. شرکتهایی مانند نینتندو، آتاری و سگا از جمله دیگر تولید کنندگانی هستند که پیش از سونی اقدام به عرضه کنسول و به همین ترتیب، کسب موفقیتهای بزرگ کرده بودند. با این حال مطمئناً سونی در جذابتر کردن دنیای بازیهای ویدیویی نقش بزرگی بازی و معیارهای تازهای را وارد این صنعت کرد.
پلی استیشن ۵ در حال حاضر آخرین نسل از کنسولهای محبوب شرکت سونی به شمار میرود، ولی گذشته این برند چه؟ ما در ادامه به تفصیل درباره تاریخچه کنسولهای این شرکت به صحبت خواهیم پرداخت و جزئیات هر کدام را به صورت مجزا بررسی خواهیم کرد. هفته گذشته قسمت اول تاریخچه این برند نامآشنا را به اتفاق مرور کردیم. شما میتوانید از لینک زیر به مشاهده قسمت اول بپردازید.
مطالب مرتبط:
پلی استیشن ۳؛ تقابل نزول و صعود
سونی پس از عرضه موفقیتآمیز و به عبارت دیگر، شگفتانگیز پلی استیشن ۱ و ۲، ظاهراً برای معرفی پلی استیشن ۳ اعتماد به نقس قابل توجهی داشت. با این حال با توجه به نمایش ناخوشایند این شرکت در مراسم فراموشنشدنی E3 2006، بسیاری بر این باورند که خبری از اعتماد به نفس نبود؛ بلکه غرور سراپای سونی را احاطه کرده بود.
پلی استیشن ۳ از هر نظر مجهز به فناوریهای پیشرفته و فراتر از زمان خود بود. پردازنده «سل»، واحد پردازش گرافیک انویدیا RSX و یک درایو بلوری به خوبی صحت این گفته را تایید میکنند. همچنین این دستگاه اولین کنسول سونی بود که از همان ابتدا با در نظر گرفتن رزولوشن ۱۰۸۰p و درگاه HDMI طراحی شده بود. این تولید کننده بلندپرواز ژاپنی حتی با تعبیه سختافزار پلی استیشن ۲ در کنسول نسل هفتمی خود، اجازه میداد که کاربران بازیهای نسل گذشته را هم تجربه کنند.
تجمع تمام این ویژگیها در کنسول نسل جدید سونی منجر به افزایش قیمت شدید آن شد؛ به گونهای که با اعلام قیمت ۴۹۹ دلار برای مدل پایه مجهز به حافظه داخلی ۲۰ گیگابایت و قیمت ۵۹۹ دلار برای مدل مجهز به حافظه داخلی ۶۰ گیگابایت، حاضرین مراسم E3 2006 را در بهت فرو برد.
کن کوتاراگی، مدیر عامل اجرایی وقت بخش سرگرمیهای کامپیوتری سونی، بعداً با اظهار این نظر که کاربران در حال انجام کار مضاعف برای خرید این کنسول هستند، در قیمت آن تجدید نظر کرد. قیمت اولیه بالا و عدم وجود بازیهای مناسب باعث شد که سونی در سال اول عرضه این کنسول به موفقیت چندانی دست نیابد. در همین دوره بود که میمهای اینترنتی (meme) با محوریت عناوینی همچون «پلی استیشن ۳ بازی ندارد» در فضای مجازی باب شد.
یکی دیگر از مشکلات کنسول یاد شده در دستیابی به محبوبیت گسترده، توسعه بازی برای آن بود. توسعه بازیها برای این کنسول نسل هفتمی حتی از پلی استیشن ۲ هم دشوارتر قلمداد میشد و به واسطه استفاده از ۷ هسته ویژه موسوم به SPU هر شرکتی قادر به مواجهه با مراحل طاقتفرسای توسعه بازی برای آن نبود. این طراحی نامتقارن سختافزار که یادگیری آن مدتها توسعهدهندگان را به چالش کشید، باعث شد بازیها حداقل در سالهای اولیه عرضه، روی ایکس باکس ۳۶۰ بهتر به نظر برسند.
اما شرایط سرانجام به کام سونی تغییر کرد. زمانی که توسعهدهندگان به تدریج با سختافزار و معماری پیچیده این کنسول آشنا شدند، عناوین قابل توجه بسیاری نظیر مجموعه Uncharted، Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots، مجموعه The Little Big Planet، مجموعه Killzone و The Last of Us، بازار را قبضه کردند.
پلی استیشن ۳ طی چرخه عمر خود اتفاقات زیادی را تجربه کرد. سونی مدتی پس از عرضه مدلهای اولیه، با رونمایی از مدلهای اسلیم، با حذف سختافزار مربوطه به پلی استیشن ۲ به پشتیبانی از بازیهای نسل گذشته پایان داد. پس از این مدل، متعاقباً مدلهای سوپر اسلیم هم معرفی و در قفسه فروشگاهها قرار گرفتند. به این ترتیب کنسولی که کاملاً به شکست محکوم بود به تدریج جایگاه قدرتمندی را تصاحب کرد. قیمت مناسب کنسول از سالهای میانی و همچنین بازیهای با کیفیت این کنسول، موقعیت سونی در بازار بازیهای ویدیویی را باری دیگر به او هدیه کرد. به همین علت اصلاً عجیب نیست که نهایتاً این کنسول نسبت به رقیب مستقیم خود یعنی ایکس باکس ۳۶۰، واحدهای بیشتری به فروش رسید.
حقایقی راجع به پلی استیشن ۳
- پلی استیشن ۳ در ابتدا از توزیعهای مختلف لینوکس به عنوان سیستم عامل ثانویه پشتیبانی میکرد اما سونی بعدها به دلیل برخی ملاحظات از جمله مسائل مربوطه به هک، این قابلیت را غیرفعال ساخت. همین اقدام پای سونی را به دادگاه کشانده اما قضیه بدون حکم قاضی به نتیجه رسید.
- کاربران میتوانستند کلاسترهایی از پلی استیشن ۳ را تشکیل دهند که در اهداف پردازشهای ابر کامپیوترها مورد استفاده قرار میگرفت. پروژه Folding @ Home نیز در همین بازه از کاربران درخواست میکرد که قدرت پردازشی این کلاسترها را در اختیار اهداف علمی قرار دهند.
- اولین کنترلر پلی استیشن ۳ همراه با قابلیت ژیروسکوپ عرضه میشد و به همین خاطر آن را با نام SixAxis میشناختند. با این حال، کنترلرهای اولیه کنسول سونی فاقد موتور لرزشی و در حقیقت ویبره بود. دلیل عدم عرضه کنترلرها به همراه پشتیبانی از ویبره، دعوی حقوقی با Immersion اعلام شده بود. مدت کوتاهی پس از عرضه نسل اول پلی استیشن ۳، پس از توافق با Immersion، کنترلرهای این شرکت همراه با هر دو ویژگی ژیروسکوپ و ویبره عرضه شدند.
- ماجرای کنترلر پلی استیشن ۳ به اینجا ختم نمیشود. کنترلر اولیه این کنسول یک دسته بیضیشکل به شمار میرفت که سونی آن را تحت نام «بومرنگ» معرفی کرده بود. این کنترلر پیش از عرضه کنسول به شکل مرسوم دوال شاکهای این شرکت تغییر پیدا کرد.
- برخی از مدلهای اولیه پلی استیشن ۳ از مشکل «حلقه زرد مرگ» رنج میبردند. با دچار شدن کنسول کاربران به این مشکل، معمولاً کار آن را تمام شده فرض میکردند. مشکل مشابهی نیز برای کنسول رقیب یعنی ایکس باکس ۳۶۰ موسوم به «حلقه قرمز مرگ» رخ میداد. با این وجود، مشکل کنسول سونی در ابعاد و با شدت کمتری رخ میداد.
- پردازنده سل مورد استفاده در این کنسول طی همکاری بین IBM و توشیبا و در معاملهای به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار طراحی شد. طبق گفته یکی از دست اندر کاران پروژه سل، IBM استفاده از یک نسخه شخصیسازی شده از این پردازنده را به مایکروسافت جهت استفاده در ایکس باکس ۳۶۰ پیشنهاد کرده است. احتمالاً همانطور که متوجه شدید، سونی به این شکل بودجه پردازنده کنسول رقیب خود را هم تامین کرد.
پلی استیشن ویتا؛ وقتی قدرت از تعداد بازیها پیشی میگیرد
سونی در سال ۲۰۱۲ با عرضه پلی استیشن ویتا، راهی را که با پیاسپی آغاز کرده بود، ادامه داد. این کنسول در زمان عرضه به علت سختافزار قدرتمند در میان تمام کنسولهای دستی که پیش از آن مشاهده شده بود، بهطور همگانی مورد تحسین قرار گرفت. استفاده از نمایشگر OLED، دو عدد آنالوگ و طراحی ظاهری جذاب، ویتا را تبدیل به تاثیرگذارترین کنسول دستی تاریخ کرده بودند.
یکی از ویژگیهای بزرگ این کنسول دستی، ترکپد پشت دستگاه بود که به کاربر اجازه میداد تا اجزای صفحه را تنها از طریق لمس قسمت پشتی کنترل کند. برای مثال بازی Tearaway اجازه میداد که به کمک این ترکپد اجزای محیط را جابهجا کنید و همچنین کاربر قادر بود در بازی Borderlands 2 با لمس ترکپد، اقدام به زدن ضربه Melee کند.
سونی در طراحی سختافزار ویتا از گوشیهای هوشمند و تبلتها الهام زیادی گرفت. پلی استیشن ویتا به یک پردازنده چهار هسته Cortex-A9 و یک واحد پردازش گرافیک PowerVR SGX544MP4+ مجهز بود. در واقع کارت گرافیک به کار رفته در این کنسول، همان تراشه موجود در اپل آیپد ۳ به شمار میرفت که اندکی دچار تغییر و تحول شده بود. سختافزار قدرتمند کنسول یاد شده به آن جازه میداد تا به راحتی از فناوری ژیروسکوپ، دوربین جلو و عقب و اتصال شبکه ۳G بهره ببرد.
پلی استیشن ویتا هنگام عرضه به حافظه داخلی چشمگیری مجهز نبود و کاربر باید به شخصه برای ذخیره پیشرفت بازی خود و دیتای دیجیتال آنها، اقدام به خرید حافظه خارجی میکرد. سونی در مجموع در اینباره سیاست غلطی را پیش گرفت تا جایی که قیمت حافظه ۴ گیگابایت حدود ۲۰ دلار و حافظه ۲۳ گیگابایت حدود ۱۰۰ دلار بود. حتی حافظههای خارجی ۱۶ گیگابایت این کنسول با رقم اعجابانگیز ۶۰ دلار برای خرید قرار گرفته بودند. به همین دلایل اصلاً عجیب نیست که آداپتور و تبدیلهای شخص ثالث بسیاری برای فراهم کردن امکان استفاده از کارتهای حافظه SD عرضه شدند.
طبق آخرین آمار منتشر شده توسط VGChartz، این کنسول دستی تاکنون تنها حدود ۱۶ میلیون واحد در سراسر جهان فروش داشته است. از طرفی طبق اعلام نینتندو، کنسول ۳DS که رقیب مستقیم پلی استیشن ویتا بود، تا به امروز حدود ۷۵. ۹ میلیون واحد فروش داشته است. فروش اندک ویتا حتی در قیاس با فروش گیمکیوب (که قاعده را به پلی استیشن ۲ واگذار کرد) و ایکس باکس اورجینال هم قابل قبول نیست. به عبارتی میتوان ویتا را ناموفقترین کنسول تاریخ برند پلی استیشن نامید.
برخی از بازیهای برجسته این کنسول ناکام، شامل Tearaway، Gravity Rush، Killzone Mercenary، Persona 4 Golden، Uncharted: Golden Abyss و همچنین Dragon’s Crown هستند. لازم به ذکر است که تمام مدلهای ویتا با عناوین پلی استیشن ۱ و پیاسپی سازگار هستند.
حقایقی راجع به پلی استیشن ویتا
- سونی در سال ۲۰۱۳ پلی استیشن TV را عرضه کرد که یک مینی کنسول جهت اتصال به تلویزیون بود. کاربران میتوانستند با اتصال کنترلر پلی استیشن ۳ یا ۴ به این مینی کنسول به تجربه بعضی از بازیهای ویتا و پیاسپی مشغول شوند. این مینی کنسول به عنوان یک ویژگی ثانویه امکان استریم ویدیو را هم فراهم میکرد.
- ویتا از مدتها پیش به عنوان بهشتی برای عرضه بازیهای مستقل شهرت یافت. بازیهای مستقلی مانند Luftrausers، Spelunky، Fez، Guacamelee و Bastion که میتوان به کیفیت بالای آنها استناد کرد، روی این کنسول دستی عرضه شدهاند. شاید باور کردنش سخت به نظر برسد ولی بازیهای مستقل هنوز هم برای این کنسول توسعه و عرضه میشوند.
- سونی چند سال پس از عرضه مدل اولیه، پلی استیشن ویتا اسلیم را نیز راهی بازار کرد. همانطور که از نام این کنسول بهبود یافته پیداست، سونی طراحی دستگاه را باریکتر کرد. از دیگر ویژگیهای مدل اسلیم ویتا میتوان نمایشگر LCD، یک گیگابایت حافظه داخلی، شارژ از طریق درگاه میکرو USB و عمر باتری طولانیتر را مورد اشاره قرار داد.
- سونی مدتی پیش اعلام کرد که در تابستان ۲۰۲۱ میلادی، فروشگاه دیجیتال پلی استیشن ویتا و پلی استیشن ۳ را برای همیشه تعطیل خواهد کرد. اعلام این موضوع اعتراضات گسترده کاربران را در بر داشت و سونی را وادار به عقبنشینی از تصمیمش تا زمان نامعلومی کرد.
پلی استیشن ۴؛ بازگشت به اوج
ظاهراً سونی درسهای بزرگی را با عرضه پلی استیشن ۳ آموخت. کنسول نسل هشتمی سونی تحت عنوان پلی استیشن ۴ در سال ۲۰۱۳ با قیمت ۳۹۹ دلار و تغییر معماری سختافزار در دسترس کاربران قرار گرفت. پلی استیشن ۴ به یک پردازنده ۸ هسته مبتنی بر معماری Jaguar شرکت AMD مجهز است.
این شرکت همچنین در طراحی کارت گرافیک شخصیسازی شده کنسول ذکر شده هم نقش اصلی را داشته است. کنسول نسل هشتمی سونی همانند رقیبش ایکس باکس وان به یک رم ۸ گیگابایت GDDR5 مجهز است اما با این تفاوت که پلی استیشن ۴ گرافیک بهتر و سرعت بیشتری را به وسیله رم خود مهیا میکند.
معماری پلی استیشن ۴ برخلاف پلی استیشن ۳ به سادهترین حالت ممکن رسید و باعث شد که توسعهدهندگان با طی کردن مراحل کمتر و در مدت کوتاهتری اقدام به عرضه بازیهای تحسین برانگیزی کنند. بازیهایی نظیر Uncharted 4: A Thief’s End، Horizon Zero Dawn، God of War، Marvel’s Spider-Man، Gran Turismo Sport و Ghost of Tsushima من جمله آثار قابل احترام و محبوب این کنسول طی چرخه عمر آن هستند. همچنین به دنبال این روند طیف گستردهتری از بازیهای مولتی پلتفرم نسبت به ایکس باکس وان، عملکرد بهتری روی پلی استیشن ۴ دارند.
یکی از بزرگترین حسرت کاربران پلی استیشن ۴ احتمالاً مربوط به عدم پشتیبانی از عناوین نسلهای گذشته است؛ این کنسول از بازیهای پلی استیشن ۲ و ۳ پشتیبانی نمیکند. در عوض بعضی از آثار کلاسیک این خانواده به صورت دیجیتال جهت تهیه و دانلود در دسترس قرار گرفتهاند. این روند کاملاً برخلاف رویهای محسوب میشود که مایکروسافت حتی سالها پیش و هنگام عرضه کنسول نسل هشتمی خود اعمال کرده است. ایکس باکس وان به صورت بومی قادر به اجرای تمام عناوین عرضه شده روی کنسولهای ایکس باکس ۳۶۰ و ایکس باکس اورجینال است.
سونی مانند همیشه تصمیم گرفت که با شروع نسلی جدید، کنترلر کنسول خانگیاش را هم سر و سامان بخشد. دوال شاک ۴ نتیجه مستقیم این تصمیم است. کنترلر دوال شاک ۴ با ویژگیهای جدیدی مثل ترکپد، لایتبار و یک دکمه «اشتراکگذاری» معرفی و در اختیار کاربران قرار گرفت. دکمه مربوطه، ثبت و اشتراکگذاری تصاویر و فیلمهای گیمپلی را میسر میسازد.
این غول ژاپنی بعداً در سال ۲۰۱۶ طبق معمول پلی استیشن ۴ اسلیم را به خانواده عظیم طرفداران خود معرفی کرد. در همین سال که به منزله میانه نسل هشتم شناخته میشود، سونی برای اولین بار در تاریخ فعالیتش در زمینه بازیهای ویدیویی، کنسولی قویتر از یک خانواده موسوم به پلی استیشن ۴ پرو را هم عرضه کرد. مدل پرو به لطف کلاک پردازنده بیشتر، گرافیک صیقل خورده و پشتیبانی از رزولوشن ۴K در بازیها شناخته میشود.
حقایقی راجع به پلی استیشن ۴
- برخلاف پلی استیشن ۳ که انجام بازیهای آنلاین یا بخش آنلاین بازیها در آن رایگان بود، پلی استیشن ۴ بازیکنان را ملزم ساخت که برای تجربه این قسمتها به تهیه اشتراک «پلی استیشن پلاس» بپردازند. این رویه دقیقاً در راستای سیاستهای شرکت مایکروسافت در قبال برند ایکس باکس محقق شد.
- سونی مدتی پس از عرضه کنسولهای ارتقا یافته پلی استیشن ۴ در سال ۲۰۱۶، اولین نسل از هدست واقعیت مجازی خود را هم معرفی کرد. در نتیجه تجربه بازیهای واقعیت مجازی در ادامه نسل هشتم از طریق پلی استیشن VR بر بستر پلی استیشن ۴ به حقیقت بدل شد. برخی از بازیهایی که از این ویژگی پشتیبانی میکنند شامل Resident Evil 7، Astro Bot Rescue Mission، Ace Combat 7، Beat Saber، Gran Turismo Sport و Tetris Effect هستند.
- سونی در بیستمین سالگرد عرضه پلی استیشن، یک ویرایش ویژه از پلی استیشن ۴ را با رنگ خاکستری معرفی کرد که دقیقاً مجهز به رنگبندی کنسول افسانهای پلی استیشن اورجینال بود.
پلی استیشن ۵؛ شب بخیر و موفق باشی!
آخرین ساخته سونی از منظر سختافزار دنیای بازیهای ویدیویی، در حال حاضر پلی استیشن ۵ است. این کنسول به طور قطع یک قدم و جهش به جلو در بحث فناوریهای به کار رفته است. پاشنه آشیل پلی استیشن ۴، پردازنده آن محسوب میشد که با در نظر گرفتن کارایی نتبوکها طراحی و به کار گرفته شده بود. اما سونی با تغییر روش خود، در پلی استیشن ۵ از یک پردازنده قدرتمند ۸ هسته AMD Zen 2 استفاده کرده که در کنار گرافیک RDNA2 و ۱۶ گیگابایت رم GDDR6 به کاربران خدمت میکند.
البته به جرئت میتوان گفت که بزرگترین ارتقای این کنسول نسبت به نسل قبل، در زمینه حافظه است. پلی استیشن ۵ به یک حافظه NVMe M. 2 SSD با ظرفیت ۸۲۵ گیگابایت از نوع فوق سریع مجهز شده است که زمان بارگذاری را تا حد غیرقابل توصیفی کاهش میدهد. این موضوع در کاهش زمان بارگذاری عناوین جهان باز و تغییر بلافاصله دنیاهای موازی بازیهای رو به عرضهای مانند Ratchet and Clank Rift Apart تاثیرگذار است.
سونی در نسل نهم بازیهای ویدیویی به مقوله صوت و صدا هم نگاه ویژهای داشته و فناوری Tempest Engine را برای انتقال افکتهای تاثیرگذارتر درون پلی استیشن ۵ تعبیه کرده است. تمام شد؟ ابداً! فناوری قابل توجه دیگر این کنسول، Ray Tracing مبتنی بر سختافزار است که در تولید نورپردازی و بازتابهای باورنکردنی مورد استفاده قرار میگیرد. فناوریهای مبتنی بر نرمافزار این حوزه معمولاً برای استفاده روی کنسولهای مناسب نیستند و تنها رایانههای شخصی بالارده قادر به بهرهگیری از آنها هستند.
تمام سختافزار قدرتمندی که در بالا به توضیح و معرفی آن پرداختیم، پلی استیشن ۵ را به مرحلهای میرساند که بسیاری از بازیها را روی رزولوشن ۴K Native اجرا کند. این رزولوشن در مقابل ۴K Upscaled که پلی استیشن ۴ پرو قادر به ارائهاش بود، یک پیشرفت و بهبود بزرگ به شمار میرود. همچنین پیشرفتهای رخ داده تنها به قضیه رزولوشن ختم نمیشوند و دستگاه جدید سونی میتواند بازیها را با نرخ فریم ۶۰ و یا حتی در مواردی، روی ۱۲۰ فریم بر ثانیه هم اجرا کند.
باری دیگر به کنترلر میرسیم. ارائه ویژگیهای انقلابی در کنترلر پلی استیشن ۵ که آن را با نام «دوال سنس» میشناسیم، به اوج خود میرسد. یکی از ویژگیهای جدید این کنترلر «تریگرهای تطبیقی» است که میتوانند مقاومت را شبیهسازی کنند. از سوی دیگر، ویژگی بعدی جذاب این کنترلر بازخورد متفاوت رویدادهای آن است که «هپتیک فیدبک» نامیده میشود. این شیوه جدید ارائه بازخورد در مقابل روش سنتی لرزش، اجازه احساس افکتهای بیشتری را ممکن میکند. برای نمونه شما میتوانید باران موجود در بازی را بهتر از هر زمان دیگری احساس کنید.
مدلهای اولیه پلی استیشن ۵ در حال حاضر در دو پیکربندی عرضه شدهاند که هر دو آنها از یک حافظه SSD 825 گیگابایتی بهرهمند هستند. مدل استاندارد دقیقاً به مانند کنسولهای چهار نسل گذشته این شرکت دارای درایو دیسک است. این درایو بلوری از رزولوشن ۴K هم پشتیبانی میکند و کاربر باید برای تهیه آن ۴۹۹ دلار را در نظر داشته باشد.
مدل بعدی تماماً دیجیتال و فاقد دیسک درایو بلوری است. این کنسول که کاملاً برپایه اهداف دیجیتال طراحی شده، دارای قیمت ۳۹۹ دلار است. بازیهای برجسته پلی استیشن ۵ طی مدت کوتاه عرضه آن، Returnal، Ratchet and Clank: Rift Apart، Spider-Man: Miles Morales و Demon’s Souls Remake هستند.
حقایقی راجع به پلی استیشن ۵
- با نگاهی نزدیک به بدنه کنترلر و خود دستگاه میتوان الگوی طراحی بسیار ریزی متشکل از علائم ضربدر، دایره، مثلث و مربع را مشاهده کرد که به نماد برند پلی استیشن اشاره دارند.
- پلی استیشن ۵ تقریباً با تمام بازیهای کنسول پلی استیشن ۴ سازگار است ولی خبری از سازگاری با عناوین پلی استیشن ۳ نیست.
- با وجود کمبودهای موجود در رابطه با سختافزار و شرایط کاری سخت نشات گرفته از همهگیری بیماری کرونا، سونی موفق به فروش تعداد واحد بیشتری از کنسول پلی استیشن ۵ در مقایسه با پلی استیشن ۴ در دو عدد از سهماهه کنونی عرضه شده است.
متنی که مطالعه کردید، نگاهی کوچک به تاریخچه کنسولهای خانواده پلی استیشن سونی بود. شما تا به حال تجربه کار با کدام یک از کنسولهای مذکور را داشتهاید یا صاحب کدام یک از آنها هستید؟ نظر خود را در زیر همین پست با ما به اشتراک بگذارید و محبوبترین عضو این خانواده را انتخاب کنید.
منبع: Android Authority
نظرات