گوشی هایی با دوربین های انقلابی؛ تقدیم به عاشقان نوستالژی

در طی دهه‌های گذشته، علاوه بر پیشرفت دوربین ها،‌ شاهد این بوده‌ایم که تراشه‌های تلفن‌های هوشمند از سی پی یوهای تک‌هسته‌ای به سی پی یوهایی با ده هسته رسیده‌اند. رزولوشن صفحه‌های نمایش نیز از مرز اچ دی فراتر رفته و حال در بالاترین نقطه یعنی کیفیت ۴ کی قرار دارد. با این حال، پیشرفت در هردوی این زمینه‌ها روند کندی را در پیش گرفته است. صفحه‌های نمایش دارای رفرش ریت بالا برای مدتی بحث‌های داغی را به راه انداختند اما حتی هیجان مربوط به این بحث‌ها نیز در حال از بین رفتن است.

برخلاف سایر موارد، دوربین‌ها همیشه در حال بهتر -و بیشتر- شدن هستند؛ و گاهی اوقات این دوربین‌ها هستند که به شما دلیلی برای عوض کردن گوشی‌تان می‌دهند. شاید دو سال از عمر اسنپدراگون ۸۵۵ گذشته باشد ولی این تراشه همچنان تراشه‌ای قدرتمند به شمار می‌آید. با این حال یک پیروسکوپ ۱۰ برابری تقریباً تمام دوربین‌های ۲ سال پیش را در میزان زوم شکست می‌دهد.

بیایید تا همه‌چیز را از ابتدا مرور کرده و نگاهی داشته باشیم بر تلفن‌هایی که فناوری‌هایی انقلابی را در زمینه‌ی دوربین ارائه کردند.

اولین صفر و یک‌‌های دوربین

همه‌چیز را از ابتدا آغاز می‌کنیم. اولین تلفن همراه دارای دوربین، Kyocera VP-210 محصول سال ۱۹۹۹ بود. این تلفن دارای ۱۱۰ هزار لنز px (به عبارتی دیگر ۰/۱ مگا پیکسل) بود و می‌توانست عکاسی کند. می‌توانستید ۲۰ عکس را در این تلفن ذخیره کرده و آن‌ها را از طریق ایمیل ارسال کنید. این تلفن از تماس تصویری پشتیبانی می‌کرد که از طریق شبکه‌ی ژاپنی PHS و با سرعتی معادل ۲ فریم بر ثانیه نمایش داده می‌شد. این دوربین یک دوربین جلویی به شمار می‌آمد و در نتیجه اولین دوربین سلفی نیز به شمار می‌رفت.

اولین تلفن همراه دارای دوربینی با کیفیت معادل یا بیشتر از ۱۰ مگا پیکسل، گوشی Pixon12 سامسونگ بود که در اوت ۲۰۰۹ وارد بازار شد. همان‌طور که از نام این تلفن بر می‌آید، دوربین آن دارای لنزی ۱۲ مگاپیکسلی بود. گوشی Satio سونی اریکسون نیز دارای همین مشخصات بود که چند ماه بعد به بازار عرضه شد اما ما در اینجا تنها به دنبال اولین‌ها هستیم.

برای افزوده شدن یک صفر دیگر به عدد رزولوشن دوربین‌ها نیاز به یک دهه‌ی دیگر بود؛ اولین دوربین ۱۰۰ مگا پیکسلی یا بیشتر تلفن همراه بر روی گوشی Mi CC9 Pro شیائومی قرار گرفت که در غرب با نام‌های Mi Note 10/10 Pro شناخته می‌شود. این دوربین دارای لنز بزرگ ۱/۱٫۳۳ اینچ سامسونگ HMX با رزولوشنی ۱۰۸ مگا پیکسلی و فناوری ترکیب پیکسل چهارگانه بود.

اما باید یادمان باشد که ما لنزهایی از این بزرگ‌تر را نیز دیده‌ایم! نوکیا ۸۰۸ PureView که در سال ۲۰۱۲ عرضه شد، دارای لنزی بزرگ‌تر در فرمت اپتیکال ۱/۱٫۲ اینچ بود. هرچند که این برتری تنها برای مدت کوتاهی دوام آورد. بزرگ‌ترین لنز نصب شده بر روی یک تلفن بر روی دوربین هوشمند لومیکس CM1 پاناسونیک (محصول ۲۰۱۴) قرار گرفته بود. این دوربین دارای یک لنز ۱ اینچ ۲۰ مگاپیکسلی و یک لنز سیزیا با دریچه‌ی دیافراگم f/2.8 بود.

اولین لحظه‌های بزرگ نمایی

با این حال نوکیا ۸۰۸ PureView اولین تلفنی بود که از ترکیب پیکسلی استفاده می‌کرد. در توضیحات نوکیا از این تکنیک به عنوان «ساده‌سازی» یاد شده اما همه‌چیز دقیقاً به‌صورت قبل است؛ چند پیکسل کوچک در صورتی که به یک پیکسل بزرگ‌تر تبدیل شوند کارایی بهتری دارند. جدا از ارائه‌ی دقت پیکسلی خیره‌کننده، این روش به زوم دیجیتالی بدون افت کیفیت اجازه‌ی ظهور داد که امروزه بسیار رایج است.

اولین تلفن دارای بزرگنمایی اپتیکال سال‌ها قبل عرضه شده بود؛ Sharp 902 دارای لنزی بود که به دوربین ۲ مگا پیکسلی آن اجازه می‌داد تا زومی دو برابری داشته باشد. تا آنجایی که ما می‌دانیم این اولین لنز پیروسکوپ موجود بر روی یک تلفن بود. این دوربین تنها یک دوربین داشت و در نتیجه پیروسکوپ باید طول فاصله‌ی کانونی خود را تنظیم می‌کرد که این روش دقیقاً همان زوم واقعی است. به عنوان یک موضوع جالب: یک نسخه‌ی فراری از Sharp 902 نیز موجود بود.

چندگانه‌ی دوگانه‌ها

در بحث اولین دوربین دوگانه دو مورد را در لیست داریم: ال جی آپتیموس ۳D و اچ تی سی EVO 3D هر دو در جولای ۲۰۱۱ عرضه شدند. این دو گوشی تلاش‌هایی شکست‌خورده در جهت سرمایه‌گذاری بر روی تب سه‌بعدی شروع‌شده توسط فیلم آواتار در سال ۲۰۰۹ بودند. این تلفن‌ها دارای دو مدل دوربین یکسان بودند که می‌توانستند عکس‌ها و ویدیوهایی برجسته بگیرند که بر روی صفحه‌های نمایش مخصوص این گوشی‌ها قابل‌دیدن بودند.

اولین دوربین دوگانه‌ی واقعاً کاربردی در سال ۲۰۱۶ و در گوشی ال جی G5 قرار داشت. این گوشی به اولین دوربین اولترا واید تاریخ مجهز بود. دوربین اصلی ۱۶ مگا پیکسلی دارای یک زاویه‌ی دید ۷۵ درجه و لنز اولترا واید نیز زاویه‌ی دیدی ۱۳۵ درجه داشت. اگر به بررسی برخی از دوربین‌های اولترا واید اخیر بپردازید، قطعاً این زاویه‌ی دید برایتان بسیار جالب خواهد بود چرا که اکثر این دوربین‌ها دارای لنزهایی در حدود ۱۲۰ درجه بودند.

نوعی دیگر از دوربین‌های دوگانه ابتدا در سال ۲۰۱۴ و با گوشی اچ تی سی وان (M8) عرضه شد. این گوشی دارای دو لنز چهار مگا پیکسلی بود: یکی برای تصویربرداری رنگی و دیگری دارای عملکردی بود که آن را تبدیل به اولین لنز عمق دوربین‌های موبایل می‌کرد. این گوشی از اطلاعات عمق به‌دست‌آمده برای ایجاد افکت‌های مختلفی استفاده می‌کرد که هیچ‌کدام آن‌قدرها هم جذاب نبودند.

اولین تصاویر متحرک‌‌‌‌‌‌ دوربین ها

نوکیا N93 محصول ۲۰۰۶، اولین تلفنی بود که می‌توانست ویدیوهایی با کیفیت دی‌وی‌دی (رزولوشن ۴۸۰x640 با نرخ فریم ۳۰ فریم بر ثانیه) ضبط کند. چند تلفن دیگر از سال ۲۰۰۵ نیز توانستند ویدیوهایی با کیفیت ۴۸۰p ضبط کنند اما این ویدیوها تنها ۱۵ فریم بر ثانیه بودند. هنگامی که بحث به کیفیت ویدیو می‌رسد، رزولوشن به تنهایی کافی نیست.

اولین ویدیوهای ۷۲۰p توسط گوشی اومنیا اچ دی سامسونگ (محصول ۲۰۰۹) ضبط شدند. با وجود این که این گوشی تنها با نرخ ۲۴ فریم بر ثانیه به ضبط ویدیوها می‌پرداخت اما با این حال این نرخ فریم دقیقاً همان چیزی است که در فیلم‌های سینمایی شاهد آن هستیم. البته این ویدیوها بیشتر جسته و گریخته بودند تا سینمایی اما با این حال بازهم می‌شد روی آن‌ها حساب باز کرد.

پس از این همه‌چیز به‌سرعت پیشرفت کرد و اولین ویدیوهای ۱۰۸۰p در سال بعد توسط گوشی اپتیموس ۲X ال جی ضبط شدند. این گوشی نیز همانند اومنیا دارای نرخ ۲۴ فریم بر ثانیه -یا حداقل چیزی نزدیک به این عدد- بود. هردوی این گوشی‌ها چند فریم کمتر از این مقدار را ارائه می‌کردند. با این حال این ویژگی به خوبی قدرت پردازشگر تگرا ۲ را نشان می‌داد.

تب و تاب‌ها برای چند سالی خوابیده بودند که ناگهان سامسونگ گلکسی نوت ۳ وارد بازار شد و اولین دوربینی که می‌توانست تصاویر ۴ کی (۲۱۶۰p) ضبط کند را وارد بازار کرد. علاوه بر این، گوشی این ویدیوها را با نرخ فریم ۳۰ ضبط می‌کرد و تراشه‌ی قدرتمند اسنپدراگون ۸۰۰ این نرخ را ثابت نگه می‌داشت. توجه داشته باشید که Acer Liquid S2 پیش از نوت ۳ معرفی شد اما پس از این گوشی برای فروش قرار گرفت. در اینجا به دنبال گوشی‌هایی هستیم که اول به بازار آمدند.

رزولوشن ۴ کی برای مدت‌ها بهترین رزولوشن ممکن موجود در گوشی‌ها بود. بعدها و در ماه می ۲۰۱۹، گوشی نوبیا Red Magic 3 ZTE عرضه شد که اولین گوشی با قابلیت فیلم‌برداری ۸ کی بود. با این حال این گوشی تنها می‌توانست با نرخ ۱۵ فریم بر ثانیه به ضبط تصاویر بپردازد. درحالی که اومینا و آپتیموس با ۲۴ فریم -که در اصل حد پایه‌ی نرخ فریم است- توانستند موردقبول واقع شوند، ۱۵ فریم تنها چیزی نمایشی و غیرکاربردی بود.

سال بعد اولین گوشی‌های دارای اسنپدراگون ۸۶۵ عرضه شدند و توانستند رزولوشن ۸ کی با نرخ فریم ۳۰ فریم بر ثانیه را ارائه دهند. شیائومی می ۱۰ و می ۱۰ پرو در ماه فوریه در بازار چین عرضه شدند و در نتیجه در جایگاه اولین‌ها قرار می‌گیرند.

سه‌گانه‌ی سامسونگ گلکسی اس ۲۰ در اوایل ماه مارس عرضه شد و دسترسی گسترده‌تری نسبت به آن وجود داشت؛ اما با این حال به خاطر تأخیر دوهفته‌ای خود از اول بودن جا ماند (علاوه بر این هردو نسخه‌ای که از تراشه‌های اسنپدراگون و اگزینوس استفاده می‌کردند بر روی کیفیت ۸ کی و نرخ فریم ۲۴ قفل شده بودند).

نوکیا لومیا ۹۲۰ محصول ۲۰۱۲ اولین تلفن دارای فناوری تثبیت عکس نوری بود. فنلاندی‌ها به میزان زیادی بر روی این که این فناوری چگونه فیلم‌های ضبط شده بر روی دست را ثابت می‌کند تبلیغ کرند و در نهایت نیز به خاطر جعل کردن دموی این ویژگی به دردسر افتادند.

این تلفن واقعاً دارای فناوری تثبیت عکس نوری بود و به‌هیچ‌وجه آن‌طور که نوکیا تبلیغش را می‌کرد خوب به نظر نمی‌آمد (همچنین اخبار بدی نیز درباره‌ی عکس‌های رسمی منتشرشده از دوربین این گوشی وجود داشت که آن‌طور که باید در هنگام استفاده از تثبیت‌کننده‌ی تصویر واضح و صاف به نظر نمی‌رسیدند).

این موضوع مربوط به دوربین اصلی می‌شود؛ اولین تلفن همراه دارای دوربین سلفی با فناوری تثبیت عکس نوری HTC 10‌ بود. این موضوع اجازه می‌داد تا در هنگام راه رفتن به ضبط ویدیو بپردازید. کیفیت دوربین جلو ۱۰۸۰p و دوربین اصلی ۴ کی بود (برخلاف بسیاری از ویژگی‌های نام برده شده در این لیست، فناوری تثبیت عکس نوری نتوانست جایگاهی به دست آورد).

با تمامی این اوصاف همچنان باید منتظر تلفنی باشیم که می‌تواند تصاویر ۸ کی را با نرخ فریم ۶۰ فریم بر ثانیه ضبط کند؛ احتمالاً چنین انتظاری چندان طول نکشد و تا سال بعد شاهد عرضه‌ی این گوشی‌ها نیز باشیم.

اولین و آهسته‌ترین دوربین ها

در کنار تمامی این‌ها، تلفن‌های همراه امروزه نرخ فریم‌های نه‌چندان جالبی را نیز به عنوان ویدیوهای اسلوموشن ارائه می‌دهند و این بار به سراغ این گوشی‌ها می‌رویم. بیشتر تلفن‌های همراه امروزه ویدیوها را با نرخ فریمی بین ۲۰ تا ۶۰ فریم بر ثانیه ضبط می‌کنند. با این حال نرخ فریم بیشتر به فیلم‌برداران این اجازه را می‌دهد تا زمان را آهسته کرده و تصاویری رؤیایی خلق کنند.

چنین چیزی را بیشتر در فیلم‌های سینمایی شاهد هستیم اما در سال ۲۰۰۷، صاحبان معمولی تلفن‌های همراه نیز می‌توانستند با استفاده از گوشی KU990 Viewty ال جی دست به چنین کاری بزنند. این گوشی ویدیوهایی با رزولوشن ۳۲۰p را با نرخ ۱۲۰ فریم بر ثانیه ضبط می‌کرد که این سرعت می‌توانست تا چهار برابر و نرخ ۳۰ فریم بر ثانیه آهسته شود. در حقیقت Viewty به اندازه‌ی کافی سریع بود که بتواند افتادن قطرات آب را ضبط کند و تماشاگران را به وجد بیاورد.

یک دهه بعد، سونی با عرضه‌ی گوشی اکسپریا Xzs توانست اولین ویدیوهای ضبط شده با نرخ ۹۶۰ فریم بر ثانیه را ارائه دهد. تا آن زمان بهترین گوشی‌ها تنها توانسته بودند موفق به ارائه‌ی ۲۴۰ فریم بر ثانیه شود؛‌ اما دوربین موشن آی (Motion Eye) سونی همه‌چیز را عوض کرد. این اولین لنز دارای حافظه‌ی داخلی بود که به آن اجازه می‌داد تا ۰/۱۸ ثانیه از ویدیو را با کیفیت ۷۲۰p به‌طور محلی ذخیره کند (تراشه‌های آن زمان به حد کافی برای پردازش لحظه‌ای این فرایند سریع نبودند).

 تلفن‌های امروزی بیشتری نرخ فریم‌هایی تا چندین هزار فریم بر ثانیه را تبلیغ می‌کنند اما از آنجایی که میان‌یابی روش مورد استفاده‌ی آن‌هاست در فهرست ما جایی ندارند.

این موارد تقریباً تمامی پیشرفت‌های پایه‌ای اتفاق افتاده در حوزه‌ی دوربین‌های موبایل را پوشش می‌دهند اما جای بحث‌های زیادی را نیز همچنان باز می گذارند. برای مثال در این مقاله حتی به فناوری‌های فوکوس خودکار نزدیک هم نشدیم. تعدادی از این تلفن‌ها نیز خود به مقاله‌ای جداگانه نیاز دارند تا به صحبت درباره‌ی تمامی ابعاد آن بپردازیم. ولی در نهایت می‌توانید از یک چیز مطمئن باشید و آن این است که تمامی این فناوری‌ها با سرعتی سرسام‌آور درحال پیشرفت و رشد کردن هستند.