در طول ده سال گذشته، صدها نشریه و دفاتر روزنامه‌نگاری در ایالات متحده به‌خاطر قدرت بی‌همتا و سلطنت روزافزون شرکت‌های بزرگ فناوری (هم‌چون گوگل و فیسبوک که به بازنشر اخبار می‌پردازند)، ناپدید شده‌اند. به‌نظر نمی‌رسد دموکرات‌ها و جمهوری‌خواه‌ها، اعضای دو حزب بزرگ سیاسی آمریکا، نیز بتوانند در کوچک‌ترین مسئلهٔ اجرای اصلاحات در زمینهٔ تکنولوژی به توافق برسند؛ با این حال گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که این دو حزب، در زمینهٔ «نجات خبرگزاری‌های محلی» با یکدیگر هم‌نظرند.
در روز جمعه هفتهٔ گذشته، یکی از کمیته‌های فرعی مجلس آمریکا با تمرکز بر فعالیت‌های خبری (بازنشر اخبار) گوگل و فیسبوک، به لایحهٔ جدیدی که اخیراً (طی هفتهٔ گذشته) ارائه شده بود، اشاره کرد. این لایحه از سوی اعضای جمهوری‌خواه مجلس حمایت می‌گردد. یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای قانونیِ شرکت‌های بزرگ در آمریکا، بحث جلوگیری از قدرتمندسازی (به انگلیسی: آنتی‌تراست) آن‌هاست که سال‌هاست در این کشور به آن پرداخته می‌شود؛ مهم‌ترین فاکتور ذکرشده در این بحث نیز از «خبرنگاری محلی» سرچشمه می‌گیرد که به‌شدت در معرض خطر است.
دیوید سیسیلین (David Cicilline)، نماینده رود آیلند (Rhode Island) در مجلس ایالات متحده، دربارهٔ این موضوع می‌گوید:
«بحران خبرنگاری کنونی تبدیل به یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بحران‌هایی شده که ما در حال حاضر در دموکراسی‌مان شاهدش هستیم.»
لایحه‌ای که سیسیلین به مجلس ارائه داده (Journalism Competition and Preservation Act of 2021) به دفاتر نشر خبر این اجازه را می‌دهد تا با پلتفرم‌هایی چون گوگل و فیسبوک، بر سر نحوه و چگونگی توزیع اخبار آنلاین، به مذاکره و تبادل نظر بپردازند. سناتور ایمی کلابوچار (Amy Klobuchar؛ دموکرات) اصلی‌ترین عضو رهبری تأیید این لایحه است و سایر اعضای مجلس سنا هم‌چون سناتور جان کندی (John Kennedy؛ جمهوری‌خواه) و نماینده کن باک (Ken Buck؛ جمهوری‌خواه)، لزوم تأیید هرچه سریع‌تر آن را تأیید نمودند.
باک دربارهٔ لایحه مورد نظر روز جمعه چنین گفت:
«این لایحه اولین قدم برای براندازی پادشاهان فناوری (هم‌چون گوگل و فیسبوک) است که عرصهٔ خبرنگاری و انتشار اخبار را سال‌هاست در دست گرفته‌اند. با این کار کمک یا اعانه‌ای به خبرگزاری‌های کوچک و محلی انجام نمی‌شود؛ تنها حق بیان آزاد برخاسته از دموکراسی کشور برایشان اعمال می‌شود.»
اگرچه روز جمعه به‌صورت تدریجی شاهد دودستگی در طرفداران این لایحه بودیم، نمایش اصلی در پشت صحنه در حال رخ دادن بود.
این موضوع به چه معناست؟
امروزه فشار روزافزونی بیش از پیش بر روی کنگره قرار دارد تا این لایحه را تأیید کند. در ماه ژانویه ۲۰۲۱، گوگل فقط به‌خاطر یکی از قوانین جدید دولت، این کشور را تهدید به حذف موتور جست‌وجویش نمود. طبق این قانون، هر غول فناوری چون گوگل می‌بایست برای بازنشر اخبار رسانه‌ها، به تولیدکنندگان محتوای آن بهایی پرداخت کند.
این قانون (که در ژانویه بحث آن پیش آمده بود) در فوریه ۲۰۲۱ تأیید شد و گوگل مجبور شد سریعاً برای عقب‌نماندن از رقابت خبری پیش‌آمده، با نیوز کورپ (News Corp) و سایر منتشرکنندگان خبر در این کشور قراردادی امضا کند.
در میان هیاهوی به‌وجودآمده از قانون جدید استرالیا، شرکت مایکروسافت تصمیم گرفت از تلاش‌های دولت این کشور برای حفظ حقوق تولیدکنندگان محتوا، قدردانی کند. برد اسمیث (Brad Smith)، مدیر و نماینده قانونی مایکروسافت، ماه گذشته در این زمینه گفت:
«در این میان یک چیز مشخص است: اگر تمام ابرقدرت‌های فناوری هم تصمیم بگیرند به‌خاطر قانون جدید وضع‌شده در استرالیا، این کشور را تهدید به عدم ارائه سرویس کنند، مایکروسافت هرگز چنین تصمیم نمی‌گیرد.»
اسمیث روز جمعه به‌عنوان یکی از حمایت‌کنندگان لایحهٔ ذکرشده، در مجلس ایالات متحده حضور پیدا کرد. اما لحظاتی پیش از آغاز رسیدگی به حکم تأیید یا عدم تأیید این لایحه، شرکت گوگل در بیانیه‌ای علیه مایکروسافت، آن‌ها را متهم به «ادعاهای خودخواهانه و دروغین» کرد؛ با این ملخص که شرکت مایکروسافت «سعی دارد در جبهه‌های قانونی، یکی از بزرگ‌ترین حریف‌های خود در عرصه فناوری را نابود کند.»
می‌توان گفت گوگل حق دارد از تأیید لایحهٔ موردنظر خشمگین و صدالبته سراسیمه و هراسان باشد؛ مخصوصاً پس از اتفاقاتی که در کشور استرالیا رخ داد. لایحه‌ای که سیسیلین مدنظر دارد، در حال حاضر از سوی هر دو حزب مجلس حمایت می‌گردد.
خلاصهٔ جلسه
گلن گرین‌والد (Glenn Greenwald)، ادیتور و نویسندهٔ قبلی رسانهٔ اینترسپت (Intercept)، نیز روز جمعه در حمایت از این لایحه شهادت داد. مت گائتز (Matt Gaetz؛ جمهوری‌خواه) بیشتر تمرکز فعالیت‌هایش را روی سؤال و جواب با گرین‌والد گذاشت و از او سوال‌های متعددی پرسید؛ سوال‌هایی اعم از اینکه آیا می‌ترسد این لایحه تنها به بهبود وضعیت شرکت‌های رسانه‌ای بزرگ کمک خواهد کرد یا اینکه واقعاً حق خبرگزاری‌های کوچک و محلی را نیز ادا خواهد کرد.
گرین‌والد در پاسخ به این سؤال، چنین گفت:
«نگرانی اصلی من در قبال این موضوع، قانونی‌بودن درآمدزایی‌های هنگفت گوگل و فیسبوک از طریق بازنشر اخباری است که هم به خبرنگاری محلی (local journalism) و هم به خبرنگاری ملی (national journalism)، ضربهٔ هنگفتی وارد می‌کند. اگر بتوانیم این مشکل را حل کنیم، مشکل «واماندگی رسانه‌ای» نیز، که در سال‌های اخیر گریبان آمریکا را گرفته، خودبه‌خود حل خواهد شد. من معتقدم تا زمانی‌که این مشکل (که از سوی کمیتهٔ فرعی شناخته‌شده و مورد بحث قرار گرفته) به‌صورت درست حل نشود، ابرقدرت‌هایی چون گوگل و فیسبوک به فعالیت‌های رسانه‌ای نامطلوبشان ادامه خواهند داد و این، منجر به بازماندن پروندهٔ تمام مشکلات دیگر در زمینهٔ خبرنگاری و ژورنالیسم است.»
با این حال، سیسیلین تصمیم گرفت اظهارات گرین‌والد را در این موضوع اصلاح کند؛ با اشاره به این موضوع که لایحهٔ ارائه‌شده، تنها اولین گام برای براندازی این ابرقدرت‌های رسانه‌ای است و برای اجرای قوانینی که گرین‌والد در نظر دارد، خیلی زود است. او در پاسخ به گرین‌والد چنین گفت:
«لایحه‌ای که من (سیسیلین؛ دموکرات) و آقای باک (جمهوری‌خواه) در نظر داریم، تنها برای ۴۸ ماه آینده قابل استفاده است و پس از آن، باید تصمیماتی اساسی در این زمینه انجام بگیرد. در ضمن، هر چیزی که این ابرقدرت‌های رسانه‌ای منتشر می‌کنند باید برای تمامِ شهرها در تمامِ ایالات، موجود و قابل دسترسی باشد.»
او ادامه داد:
«ما یا هیچ‌کدام از این دو تصمیم را اجرایی نمی‌کنیم، یا هردوی آن‌ها را انجام خواهیم داد.»
به چه مسائلی اشاره نشد؟
کریستیانو لیما (Cristiano Lima)، یکی از اعضای رسانهٔ پولیتیکو (Politico)، در یک توییت، به این موضوع اشاره نمود که در روز جمعه، کمیتهٔ بررسی این لایحه، به‌طور مشکوکی، سوالات اندکی در رابطه با فعالیت‌های فیسبوک در این میان پرسید. فیسبوک نیز خود در ماه گذشته داستان‌های جنجالی و جداگانهٔ خودش را با دولت استرالیا داشت؛ برای مثال، این شرکت تصمیم گرفت قابلیت بازنشر و به‌اشتراک‌گذاری اخبار را از برخی از کاربران استرالیایی برنامه‌اش سلب کند.
لیما هم‌چنین در توییت خود به این موضوع اشاره کرد که در طول جلسه ۷۵ بار نام گوگل ذکر شد درحالی‌که نمایندگان مجلس تنها ۳ بار نام پلتفرم فیسبوک را به زبان آوردند.
در ماه فوریه ۲۰۲۱، دولت استرالیا با شرکت فیسبوک بر سر اینکه برخی کاربران بتوانند به اشتراک محتواهای خبری در این پلتفرم ادامه دهند یا خیر، به توافق رسید. مشخص نیست آیا چنین مذاکراتی که میان این شرکت و دولت استرالیا رخ داد، برای کاربران آمریکایی نیز مفید و قابل تعمیم خواهد بود یا نه.
این موضوع به کجا ختم می‌شود؟
باید منتظر جلسه محاکمهٔ بعدی کمیتهٔ قانون‌گذاری مجلس ایالات متحده (با موضوع جلوگیری از قدرتمندسازی ابرشرکت‌های فناوری چون گوگل و فیسبوک) ماند و دید چه موضوعاتی در این جلسه مورد بحث قرار خواهد گرفت. گفته می‌شود تا آخر مارس ۲۰۲۱، جلسهٔ موردنظر با حضور اعضاء مربوطه برگزار گردد.
کلابوچار اوایل این هفته در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان (CNN) اعلام کرد که مجلس سنای آمریکا قصد دارد جلسات محاکمهٔ اختصاصی خود را در رابطه با سلطنت روزافزون ابرقدرت‌های فناوری در دنیای رسانه و نشر اخبار، برگزار کند. هنوز معلوم نیست این جلسات چه زمانی برگزار خواهند شد.
نظرات