مریخ نورد ناسا با نام «استقامت» با موفقیت در تاریخ پنجشنبه ۳۰ بهمن (۱۸ فوریه) بر روی مریخ فرود آمد. این کاوشگر یک سفر تقریباً هفتماهه از زمین را به پایان رساند و کاوش یکساله در سیاره سرخ را آغاز خواهد کرد.
استقامت در ساعت ۳:۵۵ بعد از ظهر در دهانه جزرو مریخ فرود آمد. هفت دقیقه بعد از حرکت مریخ نورد استقامت، در حالی توسط یک محافظ گرمایی پوشیده شده بود، وارد جو مریخ شد. ورود، اوجگیری و فرود این مریخ نورد طبق برنامه ناسا پیش رفته است. این پروژه بهعنوان «مأموریت تأییدشده» توسط مرکز کنترل مأموریت در آزمایشگاه پیشرانه جت علامتگذاری شد.
استیو یورزیک، سرپرست اجرایی ناسا در جلسه توجیهی پس از فرود این مریخ نورد در مرکز کنترل مأموریت در آزمایشگاه پیشرانه جت گفت:
امروز، روز بسیار زیبایی بود. من به تیم ناسا و موفقیتهای آن در یک مأموریت با محیط چالشبرانگیز افتخار میکنم.
در جلسه توجیهی پس از فرود، آلن شن، رئیس نظارت بر اوجگیری و فرود این مریخ نورد گفت که استقامت در حدود ۱٫۷ کیلومتری جنوب شرقی مرکز منطقه فرود قرار گرفت. سیستم ناوبری زمینی فضاپیما -که با تصاویر گرفتهشده هنگام فرود مریخ نورد بر روی نقشه موجود در صفحه مطابقت دارد- به هدایت مریخ نورد به یک منطقه فرود مسطح کمک کرد. بنابراین، از فرود این کاوشگر بر روی زمینهای صخرهای و شیبدار جلوگیری شد.
او نقشهای را نشان داد که در آن مناطق امن آبی و مناطق خطرناک قرمز است. او در مورد این موضوع گفت:
ما در یک منطقه نسبتاً سخت و ناهموار فرود آمدیم و سیستم مریخ نورد موفق شد یک نقطه آبی خوب در میان همه نقاط قرمز و نقاط مرگ پیدا کند. ما یک سطح مناسب برای فرود کاوشگر یافتیم.
مریخ نورد یک جفت تصویر که توسط دوربینهای خطرناک یا دوربینهای هزکم (Hazcam) که در قسمت جلو و پشت این کاوشگر نصب شده است را تحویل مسئولان ناسا داد. این امر به تیم مربوطه اجازه میدهد تا جهت مریخ نورد را -که در سطح صافی قرار دارد که فقط حدود ۱٫۲ درجه شیبدار است- تعیین کند. معاون مدیر پروژه یعنی جنیفر تروسپر گفت:
همهچیز در مورد این مریخ نورد عالی به نظر میرسد. طی چند روز آینده، مریخ نورد تصاویر اضافی و تصاویر جمعآوریشده دیگری را که هنگام فرود گرفته شدهاند، به زمین میفرستد.
مریخ نورد استقامت بعد از فرود شروع به استقرار تجهیزات با چندین ابزار نصبشده روی آن مانند آنتنها و دکلهای با میزان آنتن دهی بالا میکند. جنیفر تروسپر گفت:
ما بسیار خوشحالیم که میتوانیم طی چند روز آینده مریخ نورد را برای انجام مأموریتهای مختلف هدایت کنیم.
علم، نمونهبرداری و تکنولوژیهای جدید
این مأموریت ۲٫۷ میلیارد دلاری «مریخ ۲۰۲۰» نام دارد و در تاریخ ۳۰ جولای سال گذشته در یونایتد لانچ الینس اطلس ۵ راهاندازی شد. بهطور کلی، این مأموریت حداقل برای یک سال مریخی (نزدیک به دو سال زمینی) دوام خواهد داشت و ممکن است بیشتر طول بکشد، البته بدون در نظر گرفتن هرگونه مشکل فنی.
استقامت پنجمین کاوشگر مریخ ناسا است و میتوان تاریخچه آن را از کاوشگر سوجورنر در نظر گرفت که در سال ۱۹۹۷ و در مأموریت مارس پتفایندر بر روی مریخ فرود آمد. این پیشرفتهترین مأموریت یک کاوشگر تا به امروز است. استقامت ۱۰۲۵ کیلوگرمی شبیه مریخ نوردی با نام کنجکاوی است که از سال ۲۰۱۲ در مریخ قرار گرفته است اما حدود ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارد و میزان ابزار علمی و ویژگیهای فنی آن ۵۰ درصد از استقامت بیشتر است.
بیشتر این ابزارهای عملی به تحقیق در محل فرود و مناطق اطراف آن اختصاص خواهد یافت تا شواهدی از زندگی گذشته در مریخ پیدا شود. دانشمندان همچنین برای توصیف زمینشناسی و آبوهوای زمین از ابزارهای مریخ نوردی استفاده میکنند.
جنبه اصلی این مأموریت علمی، جمعآوری نمونههای مختلف سنگهای مریخی از جمله سنگهایی است که دانشمندان باور دارند حاوی ویژگیهای بیولوژیکی یا شواهدی از زندگی گذشته است. استقامت این نمونهها را در مکانهای انتخابشده روی زمین یا خود مریخ نورد ذخیره میکند و سپس از طریق دو مأموریت بعدی به زمین برمی گردد. این بخشی از یک مأموریت گسترده برای بازگرداندن نمونههای جمعآوریشده از مریخ قبل از سال ۲۰۲۶ خواهد بود. این مأموریت بخشی از کمپین «جمعآوری نمونههای مریخ» است که با آژانس فضایی اروپا و نماینده ناسا همکاری میکند.
دانشمندان امیدوارند که تا دهه ۲۰۳۰، ابزارهای مربوط به مریخ نورد استقامت، نمونههای جمعآوریشده یا انتقال آنها برای تجزیهوتحلیل در آزمایشگاههای زمینی به زمین، به شواهدی از گذشته تبدیل شوند. اما دانشمندان همچنین اعتراف کردند که ممکن است نمونهها شواهدی از چنین حیاتی پیدا نکنند. اگر این اتفاق بیفتد، کن فارلی، «دانشمند پروژه مریخ ۲۰۲۰» در جلسه توجیهی ۱۷ فوریه گفت:
این نشان میدهد که همه محیطهای قابل سکونت موجود مسکونی نیستند. نمیتوان تصور کرد که حیات در تمام نقاط جهان وجود داشته باشد.
لوری گلیز، مدیر بخش علوم سیاره ناسا، افزود:
من لزوماً فکر نمیکنم این پایان اکتشاف مریخ و جستجوی حیات باشد. شاید لازم باشد که به جستجوی جاهای دیگر ادامه دهیم و تلاش خود را برای پیدا کردن حیات دوچندان کنیم.
استقامت علاوه بر جستجو برای یافتن شواهدی از زندگی پیشینیان در مریخ، در قالب یک مأموریت از طرف انسانها به سمت آینده نیز حرکت میکند. محموله موجود در مریخ نورد MOXIE نامیده میشود، و توانایی تبدیل دی اکسید کربن اتمسفر به اکسیژن را برای حفظ و گسترش حیات آزمایش میکند. این مریخ نورد همچنین یک هلی کوپتر کوچک به نام Ingenuity را در مریخ مستقر خواهد کرد که اولین پرواز خود را در جو مریخ برای جمعآوری اطلاعات انجام میدهد. از این کاوشگر میتوان بهعنوان پیشاهنگی برای فضانوردان در مأموریتهای آینده استفاده کرد.
مت والاس که معاون مدیر پروژه مریخ ۲۰۲۰ است، در ۱۷ فوریه و در یک سمینار اینترنتی برگزارشده توسط شورای تحقیقات فضایی آکادمی ملی علوم، در مورد این موضوع گفت:
مریخ نورد استقامت دارای فناوری جمعآوری و انتقال اطلاعات زیادی است. از سوجورنر تا کنجکاوی، او در حال کار بر روی چهار مریخ نورد مریخ ناسا است. این در واقع اولین مأموریتی است که من فکر میکنم یک مأموریت پیشگام برای بشر است.
در جلسه توجیهی پس از فرود، گراتس گفت:
اکنون که روی زمین هستیم، لذت کاوش با قدرت آغاز میشود.
نظرات