تقریباً هر ده سال نسل جدیدی از فناوری شبکه موبایل با وعدههایی مبنی بر پیشرفتهتر بودن نسبت به فناوری نسل قبل معرفی میشود. معرفی ۲G قابلیت تبادل پیامهای متنی را اضافه کرد، عرضه سرویسهای داده قفلشده با ۳G میسر شد و ورود ۴G اینترنت موبایل را به یک واقعیت عملی تبدیل کرد.
۵G نیز از این قاعده مستثنی نیست و با وعدههایی نظیر سرعتهای گیگابیتی، ظرفیت بیشتر و تأخیر بسیار معرفی شده است. این بدان معناست که پخش زنده ویدئو، دریافت سیگنال در مکانهای شلوغ و داخل ساختمان آسانتر خواهد بود و اپلیکیشنهای کاملاً جدید تجاری و شخصی امکانپذیر شده است.
نخستین شبکههای ۵G در سال ۲۰۱۹ در انگلستان فعال شدند و یک میلیارد نفر در پایان سال ۲۰۲۰ به صورت جهانی به آن دسترسی خواهند داشت. در طی پنج سال، از هر ده اتصال، چهار اتصال از نوع ۵G خواهد بود.
توسعه ۵G در حال انجام است اما برخی از افراد توجه خود را به موضوع مهم بعدی معطوف کردهاند. جای تعجب نیست که انتظار داریم نسل بعدی شبکه تلفن همراه ۶G نامیده شود و ما راهنمای زیر را برای آشنایی شما با آنچه انتظار داریم، ارائه دادهایم.
۶G چیست؟
۶G – همانطور که از نامش پیداست – نسل ششم اتصال تلفن همراه است. هنوز مشخص نیست که ۶G تا زمان استاندارد شدن چه فرم نهایی خواهد داشت، اما هنوز آنقدر زود نیست تا بگوییم کدام فناوریها به آن اضافه خواهند شد و از چه ویژگیهایی برخوردار خواهند بود.
آنچه مشهود است، این است که ۵G از تغییرات متقابل در شبکههای تلفن همراه برای تأمین انرژی مورد نیاز بهرهمند خواهد شد. اکنون اپراتورها دارای شبکههای رادیویی متراکم با آنتنهای بیشتر هستند. بنابراین، دریافت سیگنال به خصوص در داخل خانه آسانتر شده است در حالی که فناوریهای ابری و دادههای پردازش شده میتوانند در فاصله نزدیکتری نسبت به کاربران حتی در خود دکل پردازش شوند. بنابراین تأخیر موجود بسیار ناچیز است.
تفاوت ۶G و ۵G در چیست؟
بارزترین تفاوت موجود بین این دو نسل، سرعت آنها خواهد بود. ۶G از تجهیزات رادیویی پیشرفتهتر و حجم و تنوع امواج هوایی بیشتری نسبت به ۵G استفاده خواهد کرد از جمله استفاده از طیف فرکانس بالا (EHF) که سرعتهای بسیار بالا و ظرفیت عظیمی را در مسافتهای کوتاه ارائه میدهد.
در حالی که محاسبه سرعت شبکه ۴G با مگابیت اندازهگیری میشد و ۵G به سرعتهای گیگابیتی ورود پیدا کرد، ۶G سرعت نظری ترابیتی را ارائه خواهد داد. البته اکثر کاربران بیش از ۱۰۰ گیگابیت بر ثانیه داده دریافت میکنند اما میتوان این مقدار را بیش از این کرد.
از نظر پوشش، ۶G میتواند در همهجا فراگیر شود. فناوری ماهوارهای ۶G و سطح هوشمندی آن که قادر به بازتاب سیگنالهای الکترومغناطیسی هستند، تأخیر کم و سرعت چند گیگابایتی را به مناطقی از جهان منتقل میکند که دسترسی به آنها با شبکههای تلفن همراه معمولی بسیار دشوار یا بسیار گران است. اینگونه، قسمتهای بسیار دور کره زمین، آسمانها و اقیانوسها میتوانند به هم متصل شوند.
در حالی که ۵G از هوش مصنوعی برای بهینهسازی، تخصیص پویای منابع و پردازش دادهها استفاده میکند اما تأخیر بسیار پایین کمتر از یک میلیثانیه و معماری توزیعشده به این معنی است که ۶G قادر به ارائه یک هوش مصنوعی یکپارچه فراگیر است. در واقع، اپراتور ژاپنی NTT DoCoMo معتقد است که ۶G دارای هوش مصنوعی مشابه مغز انسان خواهد بود.
۶G همچنین نسبت به مدل قبلی خود کارآمدتر خواهد بود و مصرف انرژی کمتری خواهد داشت. بهرهوری انرژی به دلیل رشد پیشبینیشده تولید داده، برای صنعت پایدارتر موبایل حیاتی است.
ویژگیهای خاص ۶G چه خواهد بود؟
سرعت بیشتر، ظرفیت بالاتر و تأخیر کم، محدودیتهای قدرت پردازش محلی نسبت به برنامههای آینده را از میان خواهد برد، دستگاههای بیشتری را به شبکه متصل خواهد کرد و مرزهای بین دنیای فیزیکی، انسانی و دیجیتال را محو خواهد کرد. سرویسهای موجود در آینده تغییر شکل خواهند داد اما ۶G میتواند شبکهای باشد که قابلیتهای آن شبیه به داستانهای علمی تخیلی باشد.
سرعتهای ترابیتی به طور حتم نتفلیکس را به یک تجربه لذتبخشتر تبدیل خواهد کرد و تماسهای فیس تایم (FaceTime) بهتر از قبل خواهد شد اما پوشش فراگیر اینترنت اشیاء بهتر، نحوه تعامل ما با فناوری و شاید خود جهان را تغییر خواهد داد.
۶G سرویسهای دیجیتال موقعیت مکانی و هوشمند و همچنین تجربههای حسی مانند واقعیت گسترده (XR) و هولوگرامهای با قابلیت بالا را فعال خواهد کرد. به جای تماس با سرویسهایی مانند زوم، امکان مکالمه با مردم در زمان واقعی در VR با استفاده از سنسورهای پوشیدنی وجود خواهد داشت. بنابراین، کاربران احساس خواهند کرد که فردی بهصورت فیزیکی در یک اتاق وجود دارد.
اینترنت اشیاء (IoT) گسترش خواهد یافت و پیشرفتهتر خواهد شد و اجرای اپلیکیشنها را با انتقال داده سریعتر و قابلیتهای بیشتر فراهم خواهد کرد. هوش مصنوعی در لحظه، میتواند صنعت رباتیک را متحول کند در حالی که گسترش پوشش ۶G به دریاها و آسمانها میتواند به برنامههای دریایی، هواپیمایی و حتی فضایی متصلبههم کمک کند.
و از آنجا که مصرف انرژی ۶G بسیار کمتر از ۵G است، حتی ممکن است شارژ دستگاههای اینترنت اشیاء با مصرف کم، از طریق این شبکه نیز انجام شود. این امر باعث میشود اقتصاد به طور کلی تغییر یابد و به پایداری آن کمک کند.
چه کسانی در حال توسعه ۶G هستند؟
با توجه به افزایش ارتباطات تلفن همراه بهعنوان یک میدان نبرد ژئوپلیتیکی، جای تعجب نیست که دولتهای سراسر جهان مشتاق هستند که کشورهایشان، رهبران زیرساختهای نوپای توسعه ۶G باشد.
تعدادی از پروژههای تحقیقاتی با بودجه خصوصی و عمومی در سراسر جهان در حال انجام است و یکی از برجستهترین آنها پروژه ۲۵۱ میلیون یورویی «۶Genesis» در اولو (Oulu) در فنلاند شمالی است؛ مکانی که مدتهاست با پیشرفت شبکههای موبایل، همراه بوده است.
تلاشهای تحقیقاتی چین قبلاً شاهد پرتاب ماهواره ۶G به فضا بوده است در حالی که سامسونگ و نوکیا در کره جنوبی و اروپا در این زمینه پیشتاز هستند. پروژه اصلی انگلستان نیز در مرکز نوآوری ۶G (6GIC) در دانشگاه Surrey در حال توسعه است.
۶G چه زمانی در دسترس خواهد بود؟
توسعه این شبکه هنوز در مراحل بسیار ابتدایی است و انتشار نهایی آن به سرعت گسترش و اجماع فنآوریهایی بستگی دارد که در نهایت شامل استاندارد نهایی شوند.
سامسونگ معتقد است که خدمات تجاری ۶G میتواند از اوایل سال ۲۰۲۸ در دسترس باشد اما فعال شدن پایگاه اول این سرویس میتواند تا سال ۲۰۳۰ طول بکشد. انتظار نداشته باشید که در مدت کوتاهی، نشان کوچک ۶G روی تلفن شما ظاهر شود.
آیا ۶G جایگزین ۵G خواهد شد؟
همانطور که ۴G و ۵G برای مدتی در کنار هم فعال خواهند بود چرا که آنها از شبکه اصلی یکسانی برخوردار هستند، به احتمال زیاد ۶G و ۵G نیز برای مدتی کنار هم کار فعال خواهند بود. توسعه فناوری ۵G هنوز راه طولانی در پیش دارد و ۶GIC معتقد است ۵G عمری حدود ۲۰ سال دارد. این به معنی آن است که احتمالاً حداقل تا سال ۲۰۴۰ شبکه ۵G جدیدترین نسل شبکههای تلفن همراه خواهد بود.
نظرات