گاثها (Goths) میدانند که سیاه رنگ باحالی است. برخی از ماهیهای ترسناک اعماق دریاها نیز این را میدانند. محققان در حال رمزگشایی از رازهای عمیق و تاریک ماهیهای سیاهتر از سیاهی هستند که ویژگیهای خاصی در پوست خود به وجود آوردهاند تا به آنها در پنهان شدن از شکارچیانی که برای شکار از زیستتابی (bioluminescence) استفاده میکنند، کمک کنند.
گروهی از محققان، از جمله الکساندر دیویس (Alexander Davis) نویسندهی اصلی و دانشجوی دکترای زیستشناسی در دانشگاه دوک، روز پنجشنبه مقالهای را در مورد ماهی فوق سیاه در ژورنال Current biology منتشر کردند. آنها حداقل ۱۶ گونه از از ماهیان ساکن اعماق دریا را شناسایی کردند که پوستشان ۹۹٫۵ درصد نور را جذب میکند. این، نهایت استتار برای اعماق تیرهی اقیانوس است.
همانطور که از نامشان پیداست، اژدهاماهی و ماهی دنداننیش نازترین موجودات دریا نیستند. آنها ممکن است برای آدمهای دلنازک ترسناک به نظر برسند اما آنها مورد توجه دانشمندانی هستند که به دنبال راههایی برای تولید مواد فوقالعاده سیاه میگردند.
وانتابلک (Vantabalck) مشهورترین پوشش فوق سیاه است که در بخشهای دفاعی و فضایی به کار میرود اما در معماری و هنر نیز ظاهر شده است. وانتابلک تنها محصول در نوع خود نیست. دانشگاه MIT در سال ۲۰۱۹ ماده «سیاهتر از سیاه» جدیدی را معرفی کرد.
این تیم تحقیقاتی از یک طیفسنج برای اندازهگیری انعکاس نور از پوست یک ماهی که از خلیج مونتری (Monterey Bay) و خلیج مکزیک صید شده بود، استفاده کرد.
دانشگاه دوک در مقالهای که در روز پنچشنبه منتشر شده است، میگوید:
تیرهترین گونهای که آنها پیدا کردهاند یک قلابچهماهی است که اندازهی آن بیشتر از یک پایهی توپ گلف نیست. این ماهی آنقدر نور به خود جذب میکند (۹۹٫۶ درصد) که تقریبا هیچ نوری به چشم بازتاب نمیکند.
دانشمندان با تمرکز روی ملانوزومها (ساختارهای درون سلول که رنگدانهی ملانین دارند) تفاوتهایی را بین ماهی سیاه و ماهی فوق سیاه کشف کردند.
دانشگاه دوک در ادامه میگوید:
حیوانات خونسرد دیگر با پوست معمولی، ملانوزومهای ریز مرواریدشکل دارند در حالی که ملانوزومهای ماهیهای فوق سیاه بیشتر به شکل آبنباتهای tic tac هستند.
همچنین ساختار ملانوزوم در این ماهیها محکمتر است. مدلسازی کامپیوتری نشان داده است که این ملانوزومها دارای هندسهای بهینه برای بلعیدن نور هستند.
یکی از نویسندگان این تحقیق و محقق جانورشناسی در موزهی ملی اسمیتسونیان، کارن آزبورن (Karen Osborn) میگوید:
تقلید از این استراتژی میتواند به مهندسان کمک کند تا مواد فوق سیاه ارزانتر، انعطافپذیر و با دوام بیشتری را برای استفاده در فناوریهای نوری مانند تلسکوپ و دوربین و استتار بسازند.
مطالعهی پوست ماهی به درک ما از نحوهی عملکرد این حیوانات غیرمعمول در دنیای تاریکشان میافزاید. یک تحقیق در سال ۲۰۱۹ کشف کرد که برخی از ماهیهای اعماق دریا رنگها را میبینند.
ماهی فوق سیاه در عکسبرداری، چالشهایی را برای دانشمندان به وجود آورد. آزبورن در این زمینه میگوید:
فرقی نمیکند که چگونه دوربین یا روشنایی را تنظیم کنید، آنها تمام نور را به خود جذب میکنند.
خوشبختانه برای کابوسهای شما، آزبورن تصاویری خارقالعاده و دنداننما از یک اژدهاماهی فوق سیاه اعماق دریاها و یک ماهی دنداننیش گرفته است. مطمئن شوید که آهنگهای Bauhaus میگذارید و عمیقا به چشمهای شیری آنها خیره میشوید.
نظرات