زمانی که ماهنورد چینی یوتو ۲ (Yutu) سال گذشته یک ماده عجیب گِل شکل و سبزرنگ را در یکی از حفرههای طرف دور ماه مشاهده کرد، موجی از هیجان همهجا را فراگرفت. گمانهزنیهای مختلفی در مورد ماهیت این ماده شکل گرفت، از موجودات فضایی گرفته تا آب بینی فضا و یا یک تکه سنگ ذوبشده.
یک گروه تحقیقاتی به سرپرستی محققان دانشکده علوم چین (Chinese Academy of Science) نتایج تحلیل خود را درباره ماده مذکور در مجله ارث اند پلنتری ساینس لِترز (Earth and Planetary Science Letters) منتشر کردهاند.
این ماده یک نوع سنگ است و یا به تعریف دقیقتر خردهسنگ جوشی یا برشا (Breccia). برشا یک نوع سنگ است که خود از ترکیب چند تکه سنگ کوچک و یا مواد معدنی تشکیل شده که مانند سیمان به هم چسبیدهاند. این سنگ نسخه زمینشناسی سالاد شیرازی است که مواد آن ذوب شدهاند و شکل شیشه مانندی دارد.
یوتو ۲ که بهعنوان بخشی از ماموریت قمری چینج فور (Change 4) وظیفه کاوش در سمت دور ماه را برعهده داشت، در سال ۲۰۱۹ توانست نگاه دقیقتری به این مورد عجیب بیندازد. گردش یوتو ۲ دادههای فراوانی را در اختیار دانشمندان قرار داد تا بتوانند با کار کردن روی آنها، ماهیت این ماده را سنگ ذوبشده نتیجه بگیرند.
محققان این ماده را یک ماده «سبز تیره و درخشان» توصیف میکنند و پهنای آن را ۵۲ سانتیمتر تخمین میزنند. در گزارش گروه تحقیقاتی اینطور آمده است:
این ماده از طریق ذوب شدن تحتفشار، ترکیب شدن و چسبیدن پوشش سطحی ماه و برشا ساخته شده است.
اولین مظنون این پرونده یک شهابسنگ است. در مقاله منتشرشده گروه تحقیقاتی آمده است:
سنگهای شیشه موجود در پوسته ماه معمولا ریشه در ذوب بر اثر برخورد شهابسنگ و یا فوران آتشفشانهای ماه دارند.
در مقاله اشاره شده است که سنگ ذوبشده مذکور دارای تکههایی از برشای ذوبشدهای است که نمونههایی از آن توسط فضاپیمای آپولو (Apollo) ناسا از ماه به زمین آورده شد.
به نظر میرسد به یکی از بزرگترین سؤالها در مورد ماده گِل شکل پاسخ داده شده است. اگرچه این ماده یک موجود فضایی نبود، ولی یک مورد اسرارآمیز و جالب در رابطه با ماه بود که بهطور رضایت بخشی رازگشایی گردید.
نظرات