دانشمندان کاملاً متقاعد شدهاند که مریخ امروزه قابل زندگی نیست. همه جا را جستجو کردهاند، تعدادی ماهواره وارد فضا کردهاند ولی هیچ شواهد محکمی مبنی بر وجود مریخیها پیدا نکردهاند. با این حال، اگر زندگی در مریخ وجود داشته باشد، برخی دانشمندان فرض میکنند در حوضچههای شور این زندگی برقرار است که ممکن است در سطح سیاره سرخ وجود داشته باشد.
مریخ به شدت دچار کمبود آب روان که یکی از عناصر مهم زندگی برای شکوفایی است میباشد- و اجماع علمی فعلی این است که این سیاره سرخ بیسکنه است زیرا بسیار خشک است. آب مایع نمیتواند دوام داشته باشد زیرا مریخ جوی برای محافظت در برابر تبخیر ندارد. آب تاکنون فقط به صورت یخ یافت شده است.
با این حال، شرایط موجود در سطح مریخ ممکن است باعث شود استخرهایی با مایع بسیار شور در برخی مناطق حتی برای مدت کوتاه شکل بگیرد.
از آنجا که انواع خاصی از میکروبها میتوانند در آب شور روی زمین وجود داشته باشند و تحقیقات قبلی نشان داده است که ارگانیسمهایی مانند هالوموناسهای نمک دوست میتوانند در شرایطی مانند مریخ خشک و احیا شوند، محققان تحقیق کردهاند که آیا زندگی میتواند در سطح مریخ وجود داشته باشد؟
تحقیقات جدید، که در روز دوشنبه در مجله Nature Astronomy منتشر شده است، احتمال وجود شوراب- آب دارای نمک زیاد – موجود در سطح مریخ و اینکه آیا آنها قادر به حمایت از زندگی میکروبی هستند را مورد بررسی قرار دادند.
تحقیقات تجربی قبلی نشان داده است نوعی نمک در سطح مریخ، معروف به پرکلرات کلسیم میتواند به عنوان مایعات روی سطح وجود داشته باشد. تحقیقات سال گذشته در Nature Geoscience نشان داد که آب نمکها ممکن است حاوی مقدار زیادی اکسیژن برای زندگی باشند.
این تیم با استفاده از یک برنامه مدل سازی رایانهای از شرایط جوی مریخ، احتمال اینکه پرکلرات در سراسر مناطق عرض جغرافیایی میانه مریخ شکل بگیرد و اینکه بعد چند مدت و در چه دمایی در اطراف آن قرار میگیرد را مورد بررسی قرار دادند.
تیم تحقیقاتی خبر خوب و بد برای شما دارند. خبر خوب این است که مدل سازی نشان میدهد که ۴۰٪ از سطح مریخ میتواند میزبان نمکهای شور باشد. وجود آنها به اثبات نرسیده است، اما اگر آنها بتوانند در چنین منطقه بزرگی شکل بگیرند، این نشان میدهد که شورابها از آنچه که قبلاً تصور میشد رایج تر است.
خبر بد این است که این شورابها ممکن است تنها تا شش ساعت روی سطح سیاره باقی بمانند. بر اساس مدل سازی، این تحقیقات نشان میدهد که تنها حدود یک دوره دو هفتهای وجود دارد که آنها میتوانند بر روی سطح باقی بمانند.
یکی دیگر از یافتههای کلیدی در این تحقیق این است که چگونه این شورابها “شرایط منطقه ویژه” مریخ را برآورده نمیکنند. منطقه ویژه، منطقهای است، که از سوی کمیته تحقیقات فضایی (Cospar) طبقه بندی شده است و ممکن است میزبان زندگی در مریخ باشد. ایجاد این مناطق در آینده اکتشافات فضا دارای اهمیت است.
مارک شنگورت، زیست شناس دانشگاه ایالتی ویچیتا در نشست سالانه انجمن میکروبیولوژی آمریکا در سال ۲۰۱۹، میگوید:
درک چگونگی رشد میکروبها در مریخ به طور مستقیم با خطرات آلوده کردن مریخ یا سایر اجسام آسمانی با ارگانیسمهایی که به طور بالقوه میتوانند در این جهانها رشد کنند، ارتباط دارد.
اگر در آنجا قادر به زندگی نباشند، مناطقی که توسط تیم مشخص شدهاند ممکن است مکانهای مفیدی برای زمین باشند زیرا خطر آلودگی بیشتر از سوی انسان که میکروبها را از زمین منتقل میکنند وجود ندارد.
ناسا در تلاش است تا کاوشگر دیگری را در ماه ژوئیه به سطح مریخ بفرستد. انتظار میرود کاوشگر Perseverance در ژانویه ۲۰۲۱ در دهانه جزرو (Jezero Crater) فرود بیاید و علائم زندگی گذشته را روی سطح جستجو کند. کاوشگر Curiosity در سال ۲۰۱۸ مولکولهای آلی را کشف کرد که بعضاً با استفاده از روشهای بیولوژیکی تولید میشوند – بنابراین پتانسیل زندگی در آنجا وجود دارد.
نظرات