باغوحش پاریس روز چهارشنبه، ۱۶ اکتبر از گونهای جدیدی که در واقع از نوعی کپک است رونمایی کرد. این گونه جدید در واقع نه حیوان است و نه قارچ، بلکه مخلوطی از مشخصات هر دو این دسته از آنها است و از هر کدام ویژگیهای خاصی را در خود دارد.
دانشمندان و زیست شناسان نام این موجود جدید زرد رنگ عجیب را بلاب گذاشتند. این نام البته در واقع از یک فیلم علمی-تخیلی مربوط به دهه ۸۰ میلادی اقتباس که استیو مککوئین در آن نقش آفرینی کرده بود روی این جانور جدید گذاشته شده است. در این فیلم موجودی بیشکل، رونده و لزج و شبیه همین بلاب به انسانها حمله میکند و قصد از بین بردن انسانها را دارد.
بلاب در واقع از خانواده کپکهای مخاطی پلاسمودیومی است. بلاب در واقع اگر بخواهیم دقیق تر بیان کنیم باید گفت که متعلق به رده Physarum Polycephalum میباشد و یک تک یاخته بزرگ است که مانند یک توده مخاطی به نظر میرسد و جز کپکهایی است که این توانایی را دارند که حتی در حال جابهجایی بین دو نقطه، تمام باکتریها و مواد آلی در بین مسیر خود را با تمام توان میبلعند و بلاب جزو یکی از ۹۰۰ کپک مخاطی است که تاکنون کشف شده و خطری برای انسانها ندارد. این جاندار از برگها و کنده درختان تغذیه میکند.
سلولهای جنسیتی Physarum Polycephalum شامل مجموعهای از ژنها از سه دسته هستند که هر یک از آنها ۱۶ نوع دارند. تعداد کل ترکیبات که در واقع با جنسهای مختلف مطابقت دارد ۷۲۰ است. برای تولید مثل موفق، شریک جنسی سلول جنسیتی باید دارای انواع دیگری از هر سه دسته ژن باشد.
این ارگانیسم که به گلسنگها شباهت زیادی دارد، دارای رفتارها و تواناییهای شگفتانگیزی است و در واقع وجود همین ویژگیهای جذاب است که بلاب را از گونههای شناخته شده شبیه تفکیک میکند.
این جاندار اگر چه دهان، معده و چشم در بدن خود ندارد و در واقع دارای ارگان خاصی برای تشخیص و خوردن غذا ندارد اما در کمال تعجب بلاب این توانایی را دارد تا با تمام دقت غذای خود را پیدا کند و به شکل کامل آن را بخورد. ویژگی جذاب دیگر این موجود یا در واقع بلاب این است که توانایی یادگیری دارد و به سرعت یاد میگیرد که چگونه از موانع مختلف عبور کند تا بتواند به غذای خود برسد. این ارگانیسم یاد میگیرد که طی زمان سریعتر به غذای خود برسد.
ویژگی مهم دیگر بلاب در این است که این موجود در کمال شگفتی دارای ۷۲۰ عضو جنسی دارد. و موضوع زمانی جالب میشود که بلاب بدون داشتن عضو حرکتی، با سرعت ۴ سانتیمتر در ساعت حرکت کرده و قسمتهای آسیبدیده بدن خود را به سرعت و ظرف دو دقیقه ترمیم میکند.
اگر از یادگیری بلاب تعجب کردید باید این نکته شگفت انگیز را گفت که طبق بررسیهای انجام گرفته اگر دو بلاب را در یک محیط قرار دهیم، یکی از آن دو هر آن چه آموخته است را به سرعت به دیگری منتقل میکند و به او آموزش میدهد.
طول نمونه بلاب موجود در باغ وحش پاریس در حال حاضر به ده متر رسیده است. و طبق بررسیهای صورت گرفته حتی اگر آن بلاب را به دو نیم قسمت تقسیم کنید، این موجود این قابلیت آن دارد که زنده بماند و برای ترمیم خود تلاش کند.
به نقل از ژورنال لوکال، مدیر موزه تاریخ طبیعی پاریس، برونو دیوید این موجود غیر معمول را یکی از رمز و رازهای طبیعت نامید. او دلیلهای جالبی نیز برای صحبت خود آورده است او گفت:”اگر بخواهیم آن را بیان کنیم باید گفت که بلاب با وجود فقدان مغز در سیستم بدنی خود، مخاط دارای حافظه است. بلاب در واقع مانند یک حیوان رفتار میکند” او توانایی یادگیری دارد. اگر آن را در دخمه پرپیچ و خم قرار دهید، او بهترین راه را پیدا کرده و آن را برای رسیدن به غذا انتخاب میکند. “
برونو دیوید در ادامه صحبتهای خود درباره بلاب گفت:” باید گفت که بلاب در حال حاضر یکی از عجیب ترین موجودات روی زمین است. این جاندار میلیونها سال اینجا زندگی میکرده و ما هنوز ماهیت آن را به طور دقیق نمیدانیم.”
تانا لاتی (Tanya Latty) پژوهشگر کپک مخاطی از دانشگاه سیدنی استرالیا در مورد بلاب در مصاحبه خود میگوید: “مطالعه کپکهای مخاطی شگفت انگیز است؛ چون آنها مغز ندارند ولی به طرزی عجیب میتوانند کارهای هوشمندانهای انجام داده و در مسیرهای پیچ و خم دار راه خود را پیدا کنند. آنها به دقت در تغذیه خود تعادل برقرار کرده و کیفیت غذا و ریسک آن را میسنجند.”
دانشمندان هنوز نمیدانند کپک مخاطی چطور بدون سیستم عصبی میتواند کارهای فوق را انجام دهد. برخی از محققان معتقدند این جاندار به کمک سیگنالهای الکتریکی یا با ارسال موج در شاخههای خود، با محیط ارتباط برقرار میکند. مطالعات اخیر نشان میدهند احتمالاً یک مولکول سیگنالی ناشناخته مسئول رفتارهای پیچیدهای است که این جاندار از خود بروز میدهد.
محققان این ارگانیسم را نوعی کپک رده بندی کرده اند که قابلیت یادگیری دارد. آنها طی آزمایشی در سال ۲۰۱۶ میلادی متوجه شدند میتوانند به آن بیاموزند تا از یک پل مملو از نمک بگذرد. این درحالی است که جاندار از نمک متنفر است.
نظرات