کاوشگر ناسا در مواقعی که یک ماموریت فضایی ناکام باقی می‌ماند خیلی زود وارد میدان می‌شود و سعی می‌کند تا اطلاعات لازم در مورد آن ماموریت ناتمام را در اختیار افراد دخیل در آن قرار دهد. در اقدامی تازه کاوشگر ناسا بار دیگر برای انجام این وظیفه به یک ماموریت جدید اعزام شده است.
این بار کاوشگر ناسا به کمک فضاپیمای سقوط کرده‌ی هند شتافته است تا اطلاعاتی را از محل سقوط این فضاپیما در اختیار ستاره‌شناسان و پژوهشگران فضایی هندی قرار دهد. همان گونه که پیش‌تر در مطلب ناکام ماندن تلاش هند برای فرود روی ماه به آن اشاره کرده بودیم فضاپیمای ویکرام در مراحل پایانی فرود روی ماه نتوانست موفق عمل کند و در نهایت ارتباط خود با مرکز کنترل سازمان پژوهش فضایی هند را از دست داد. به این ترتیب ماموریت فضایی چاندرایان ۲ که با پرتاب مدارپیمایی به همین نام برای فرود آوردن ویکرام روی ماه آغاز شده بود با موفقیت به پایان نرسید.
با توجه به این که سازمان پژوهش فضایی هند برای مدتی از سرنوشت فضاپیمای خود بی‌خبر مانده بود عملیات کاوش برای یافتن نشانه‌ای از فضاپیمای ویکرام آغاز شد. این عملیات در ابتدای امر توسط مدارپیمای هندی چاندرایان ۲ که با موفقیت در مدار ماه قرار گرفته است و به دور آن می‌چرخد پیگیری می‌شد. اما برای پیشرفت در مراحل مربوط به روشن شدن سرنوشت فضاپیمای مفقود شده‌ی هندی کاوشگر ناسا نیز به عملیات تجسس پیوست.
گفته می‌شود که مدارپیمای چاندرایان ۲ توانسته است وضعیت فضاپیمای ویکرام را مشخص کند. به نظر می‌رسد که این فضاپیما اکنون از کار افتاده است و روی سطح ماه قرار دارد، اما در عین حال منفجر و متلاشی نیز نشده است. اگرچه این موضوع مورد تایید سازمان پژوهش فضایی هند قرار گرفته اما هنوز تصویری از بقایای فضاپیمای ویکرام بر سطح ماه به صورت عمومی منتشر نشده است.
به هر حال برای مشخص شدن وضعیت فضاپیمای ناکام هندی و یافتن اطلاعات بیشتری از محل سقوط آن بر سطح ماه کاوشگر ناسا نیز ظرف یکی دو روز اخیر به محل سقوط فضاپیمای ویکرام یعنی قطب جنوب ماه فرستاده شده است. این کاوشگر در عمل یک مدارپیمای شناسایی و اکتشافی به شمار می‌رود و آمادگی کاملی برای انجام چنین ماموریت‌هایی دارد.
دوربینی که این کاوشگر اکتشافی به آن مجهز است از وجود سه ثبت کننده‌ی تصویر متفاوت بهره می‌برد. ثبت کننده‌هایی که به کمک آن‌ها می‌توان دید بسیار واضح و شگرفی از سطح ماه داشت. در واقع تصاویر ثبت شده از سطح ماه توسط یک دوربین با زاویه‌ی عریض و دو دوربین سیاه و سفید شکار می‌شود و به زمین ارسال خواهد گردید.
تصاویری که توسط مدارپیمای اکتشافی ناسا به ثبت می‌رسد همراه با اطلاعاتی که این مدارپیما آن‌ها را جمع‌آوری می‌کند هر ماه به صورت منظم و به شکل عمومی توسط سازمان فضایی ناسا منتشر می‌شود. بنابراین احتمالا به زودی می‌توان شاهد انتشار تصاویری از محل سقوط فضاپیمای ویکرام بر سطح ماه بود.
بنابر تایید مدیر پروژه‌ی هدایت مدارپیمای اکتشافی ناسا این سازمان فضایی تمام تصاویر مربوط به پیش و پس از عملیات پرواز چاندرایان ۲ و فضاپیمای ویکرام و محل سقوط آن بر ماه را برای حمایت از سازمان پژوهش فضایی هند با افراد فعال در این سازمان به اشتراک خواهد گذاشت.
البته این برای نخستین بار نیست که کاوشگر یا مدارپیمای ناسا در جریان اجرای پروژه‌های فضایی مربوط به کاوش در سطح ماه به یاری سایر کشورها می‌شتابد. در واقع این کاوشگر پیش از این نیز در عملیات‌های موفق و ناموفق مشابه دیگری به یاری سازمان‌های فضایی کشورهای گوناگونی نظیر چین شتافته بود.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که کاوشگر ناسا اکنون مدت زمانی نزدیک به یک دهه است که در مدار ماه قرار دارد و به دور آن می‌چرخد. وظیفه‌ی اصلی این کاوشگر ارسال تصاویر مختلف از ماه و جمع‌آوری اطلاعات علمی مفید از سطح آن است. با این حال هرازگاه در ماموریت‌های اکتشافی و امدادی این‌چنینی نیز شرکت می‌کند و در صورت لزوم به یاری سایر فضاپیماها می‌شتابد.
نظرات